Nâng cao hiệu quả các dự án đầu tư-Bài 1: Bức tranh chung các dự án đầu tư
(QBĐT) - Thời gian qua, tỉnh Quảng Bình đã quan tâm đến việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ, đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư (NĐT) trong triển khai các dự án (DA). Tuy nhiên, tỷ lệ các NĐT có chủ trương đầu tư triển khai các DA trên địa bàn tỉnh vẫn còn thấp làm ảnh hưởng đến hiệu quả DA đầu tư và lãng phí tài nguyên đất đai.
Theo tổng hợp của Sở Kế hoạch-Đầu tư (KH-ĐT), trong giai đoạn từ năm 2015 đến nay, cùng với sự phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) của đất nước nói chung và Quảng Bình nói riêng, số lượng các DA của NĐT trên địa bàn tỉnh tăng đáng kể và đa dạng trên nhiều lĩnh vực.
Đóng góp tích cực cho phát triển
Trên địa bàn Quảng Bình, trong giai đoạn từ năm 2015 đến nay, ở khu vực ngoài các khu kinh tế, khu công nghiệp hiện có 662 DA NĐT đề nghị giao đất, cho thuê đất đã được UBND tỉnh chấp thuận đầu tư. Trong đó, có 303 DA đã được giao đất, cho thuê đất, 359 DA chưa được giao đất, cho thuê đất. Số lượng DA tăng nhiều chủ yếu giai đoạn từ năm 2015-2019, tức là trước thời điểm dịch Covid-19 và suy thoái kinh tế.
Trong tổng số các DA nêu trên, tính đến tháng 4/2024, có 295 DA đã hoàn thành đi vào hoạt động (chiếm 44,6%). Theo đánh giá của Sở KH-ĐT, phần lớn các DA hoàn thành, đi vào hoạt động đã có tác động tích cực đối với phát triển KT-XH của địa phương, đóng góp vào ngân sách tỉnh, tạo nhiều việc làm cho người lao động.
Nổi bật, như: DA Cụm trang trại điện gió B&T tại huyện Quảng Ninh và Lệ Thủy của Công ty CP Điện gió B&T; DA Nhà máy điện mặt trời công suất 49,5MW thuộc tổ hợp DA điện năng lượng tái tạo DOHWA Lệ Thủy; các DA khai thác và sản xuất vật liệu xây dựng; các DA may mặc; DA Bệnh viện đa khoa TTH Quảng Bình của Công ty CP TTH Group; các DA khu nghỉ dưỡng Sun Spa Bảo Ninh, khu du lịch động Thiên Đường, một phần khu du lịch nghỉ dưỡng và phục hồi chức năng suối nước nóng Bang của Công ty CP Tập đoàn Trường Thịnh. Bên cạnh đó, còn có các DA du lịch nghỉ dưỡng sinh thái tại khu vực Phong Nha và ven biển Bảo Ninh, Nhật Lệ, như: Khu nghỉ dưỡng Sea Star; các khách sạn: Biển Vàng, Mường Thanh, Celina, Melia (Vincom); các DA showroom ô tô các hãng Ford, Honda, Hyundai... tại khu vực phường Phú Hải…
Bên cạnh đó, đối với các DA khi được nhà nước giao đất, cho thuê đất, NĐT bắt đầu có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ nộp tiền thuê đất theo quy định, đồng thời khi triển khai đầu tư xây dựng cũng góp phần tạo việc làm cho người lao động. Một số DA khá quy mô đang trong thời gian triển khai xây dựng, như: DA khu nghỉ dưỡng Kim Tự Tháp tại phường Quảng Thọ (TX. Ba Đồn); khu khách sạn nghỉ dưỡng Đỗ Quyên tại xã Bảo Ninh; khách sạn 5 sao Pullman; khu nghỉ dưỡng Royal Bảo Ninh Quảng Bình; Nhà máy phân loại xử lý rác thải sản xuất biogas và phân bón khoáng hữu cơ của Công ty TNHH Phát triển Dự án Việt Nam…
Nhiều dự án chậm triển khai
Bên cạnh các DA đã hoàn thành và đi vào hoạt động mang lại những đóng góp tích cực cho sự phát triển KT-XH, giải quyết việc làm cho lao động địa phương thì, trong tổng số 662 DA NĐT đề nghị giao đất, cho thuê đất đã được UBND tỉnh chấp thuận đầu tư, hiện có 367 DA chưa hoàn thành, trong đó có 263 DA chậm tiến độ.
Báo cáo của Sở KH-ĐT cho biết, các DA chậm tiến độ có nhiều nguyên nhân cả chủ quan và khách quan, trong đó chủ yếu do các vướng mắc về thủ tục pháp lý, sự thay đổi về chính sách pháp luật, đặc biệt pháp luật về đất đai, lâm nghiệp và xử lý tài sản công. Mặt khác, vướng mắc về giải phóng mặt bằng, ảnh hưởng của dịch Covid-19, suy thoái kinh tế và một số trường hợp do NĐT không tập trung nguồn lực đầu tư đưa DA vào hoạt động theo đúng tiến độ cam kết.
Từ những khó khăn trên, tình trạng các DA đã được giao đất, cho thuê đất nhưng chưa triển khai đầu tư xây dựng hoặc xây dựng dở dang, tạm ngừng triển khai và chậm tiến độ so với quy định còn khá lớn, với số lượng 81 DA. Trong đó, một số DA có vị trí đắc địa, lợi thế thương mại, việc chậm tiến độ làm lãng phí tài nguyên đất đai và ảnh hưởng đến mỹ quan của địa phương, như: Khu du lịch sinh thái Sài Gòn-Bảo Ninh (xã Bảo Ninh, TP. Đồng Hới) của Công ty CP Du lịch Sài Gòn-Quảng Bình; Trung tâm thương mại và văn phòng cho thuê, phường Đồng Phú của Công ty CP Tập đoàn Linh Thành; khách sạn Palace Hotel Quang Binh và tổ hợp khách sạn và nhà ở kết hợp kinh doanh-shophouse (DA Movenpick Central) của Công ty CP Việt Group; khách sạn Thành An tại phường Hải Thành của Công ty TNHH Xây dựng Thành An; khách sạn 4 sao Sài Gòn-Hà Nội, phường Hải Thành của Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Cát Biển Quảng Bình...
Tính đến tháng 4/2024, vẫn còn một số NĐT triển khai DA trên địa bàn tỉnh nợ tiền thuê đất hàng năm và tiền thuê đất trong khoảng thời gian chậm đưa đất vào sử dụng, chưa có khả năng để nộp thuế, như: Khu du lịch Indochina Quảng Bình Resort tại xã Quang Phú (TP. Đồng Hới) của Công ty CP Đông Dương Miền Trung; khu khách sạn sinh thái tại xã Quang Phú (TP. Đồng Hới) của Công ty CP Delta... |
Đối với các DA đã được chấp thuận chủ trương đầu tư (CTĐT), đồng thời chấp thuận NĐT nhưng chưa được giao đất, cho thuê đất, theo đánh giá của Sở KH-ĐT, một số DA NĐT đã rất tích cực triển khai các công việc chuẩn bị đầu tư để kịp thời được bàn giao mặt bằng, triển khai đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, còn nhiều DA đã quá thời hạn 24 tháng kể từ khi được chấp thuận CTĐT (cấp từ tháng 2/2022 trở về trước) nhưng chưa hoàn thành thủ tục giao đất, cho thuê đất. Trong đó, có 98 DA chưa ký quỹ bảo đảm thực hiện DA và 46 DA ký quỹ, đang giải phóng mặt bằng.
Đối với các DA được chấp thuận CTĐT với hình thức lựa chọn NĐT là đấu giá quyền sử dụng đất (chưa được giao đất, cho thuê đất), đến nay, có 4 DA đã hoàn thành việc đấu giá quyền sử dụng đất và NĐT đã được cho thuê đất. Và có 38 DA đã quá thời hạn thực hiện thủ tục đấu giá theo tiến độ tại CTĐT DA đã được chấp thuận.
Theo Giám đốc Sở Xây dựng Lê Anh Đức, thực tế hiện nay có tình trạng các DA chậm tiến độ do chủ đầu tư năng lực kém hoặc cố tình kéo dài thời gian thực hiện DA để tìm kiếm cơ hội khác. Nhưng bên cạnh đó cũng có nhiều DA NĐT quyết tâm nhưng lại gặp phải khó khăn bởi những cơ chế, quy định hiện hành.
Vì vậy, bên cạnh nỗ lực của tỉnh trong tạo điều kiện thuận lợi cho NĐT, thì bản thân các NĐT cũng cần tập trung nguồn lực để triển khai thực hiện DA theo đúng cam kết và theo tiến độ DA tại CTĐT đã được duyệt.
Anh Tuấn
Bài 2: “Gỡ vướng”, tạo điều kiện triển khai các dự án