Nỗ lực ngăn chặn cháy rừng

  • 08:33 | Thứ Tư, 22/07/2020
  • icon gmail
  • icon facebook
  • icon youtube
(QBĐT) - Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, tình hình nắng nóng kéo dài, khô hạn diễn biến phức tạp kèm theo tác động mạnh của gió phơn Tây Nam, một số khu vực, địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Bình có dự báo cháy rừng đạt cấp IV, cấp V (cấp cực kỳ nguy hiểm). Vì vậy, để bảo vệ an toàn cho những cánh rừng, cần sự chung tay của các cấp, các ngành và toàn thể người dân.
 
Hiện Quảng Bình có hơn 640.000 ha đất lâm nghiệp, chiếm gần 80% diện tích tự nhiên toàn tỉnh. Trong đó, diện tích đất có rừng khoảng 535.000 ha với độ che phủ đạt khoảng 67%. Trong số diện tích rừng của tỉnh có gần 50% diện tích là rừng có nguy cơ cháy cao, như: các loại rừng thông, keo, bạch đàn, rừng tự nhiên nghèo kiệt xen lẫn tre nứa, rừng non khoanh nuôi tái sinh tự nhiên và rừng cây bản địa mới trồng…; chủ yếu tập trung ở những khu vực giáp ranh với các tỉnh bạn, khu vực núi đá nhiều lau lách, khu vực có thảm thực bì dày, cỏ rười, cỏ tranh...
 
Theo thống kê của Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC-CNCH), Công an tỉnh, những năm gần đây, các vụ cháy rừng có diễn biến phức tạp, cháy lan, cháy lớn trên diện tích rộng, gây thiệt hại về tài sản, hủy hoại tài nguyên rừng, ảnh hưởng lớn về môi trường. Điển hình như cháy rừng phòng hộ khu vực xã Hải Ninh (huyện Quảng Ninh), cháy rừng thông ở xã Bắc Trạch (huyện Bố Trạch), cháy rừng ở xã Bảo Ninh (TP. Đồng Hới)... 
Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp Phòng Cảnh sát PCCC–CNCH, Công an tỉnh kiểm tra công tác bảo vệ rừng và PCCCR tại các địa phương.
Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp Phòng Cảnh sát PCCC–CNCH, Công an tỉnh kiểm tra công tác bảo vệ rừng và PCCCR tại các địa phương.
Nguyên nhân của các vụ cháy trong những năm qua, đầu tiên phải kể đến là do quá trình sản xuất phải đốt dọn thực bì dẫn đến cháy rừng, nhất là vào mùa khô; tiếp đến là do người dân thắp hương, đốt vàng mã vào các ngày giỗ, chạp, rằm (do đặc điểm chung trên toàn tỉnh là các khu nghĩa trang, nghĩa địa của xã, của họ tộc nằm xen kẽ ở trong rừng). Mặt khác, việc tổ chức đốt lửa trại, lễ hội cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến nguy cơ cháy rừng cao...
 
Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Văn Bút, Trưởng phòng Quản lý bảo vệ rừng và bảo tồn thiên nhiên, Chi cục Kiểm lâm tỉnh, cho biết, trước tình hình cấp bách trong việc bảo vệ rừng hiện nay, nhằm giảm thiểu cháy rừng và thiệt hại do cháy rừng gây ra, Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp Phòng PCCC-CNCH, Công an tỉnh đã tiến hành kiểm tra công tác bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) tại các địa phương, đơn vị chủ rừng trên địa bàn toàn tỉnh. Qua kiểm tra cho thấy, công tác PCCCR tại các huyện, thành phố, thị xã và các đơn vị chủ rừng vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần phải giải quyết kịp thời.
 
Trong đó, tại một số địa phương, đơn vị, việc xây dựng phương án PCCCR còn mang tính hình thức, chưa phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, đơn vị; trang thiết bị, dụng cụ phục vụ công tác CCR còn hạn chế. Phần lớn các xã có rừng chưa chuẩn bị dụng cụ chữa cháy thô sơ (dao, rựa, cuốc, xẻng...) tại trụ sở cơ quan làm việc để sẵn sàng chữa cháy khi có cháy rừng xảy ra.
 
Về việc vệ sinh rừng và xử lý thực bì trước mùa khô, tính đến nay, diện tích rừng trồng trên địa bàn toàn tỉnh đã xử lý thực bì đạt tỷ lệ hơn 66%. Tuy nhiên, ở một số khu rừng thực bì chưa được xử lý, tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng cao.
 
Cụ thể: các diện tích rừng trồng thông nhựa có diện tích lớn, tập trung hoặc dự kiến thanh lý rừng của Đội sản xuất Bồng Lai, Đội sản xuất Quảng Trạch (Công ty TNHH MTV LCN Bắc Quảng Bình), Chi nhánh Lâm trường (CNLT) Đồng Hới, CNLT rừng thông Bố Trạch (Công ty TNHH MTV LCN Long Đại); các diện tích rừng thông đang tạm giao cho UBND các xã quản lý, như: xã Hồng Hóa (Minh Hóa), xã Sơn Hóa (Tuyên Hóa); các khu vực rừng trồng cây bản địa (Dự án Khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng) tại các xã Dân Hóa, Trọng Hóa (huyện Minh Hóa)...
 
Đặc biệt, các diện tích rừng keo, phi lao trên cát thuộc lâm phận của Ban quản lý rừng phòng hộ (BQL RPH) Đồng Hới, BQL RPH ven biển Nam Quảng Bình và diện tích do UBND các xã Võ Ninh, Hải Ninh, Ngư Thủy Bắc quản lý... có vật liệu cành nhánh, lá khô dưới tán rừng dày, diện tích rừng xen lẫn cỏ rười lớn. Đây là các khu vực nguy cơ cháy rừng rất cao.
 
Bên cạnh đó, hệ thống chòi canh lửa trên địa bàn toàn tỉnh hầu hết đã xuống cấp; các chòi canh lửa cố định được đầu tư xây dựng và sử dụng trong thời gian dài, hiện tại, chòi canh thấp hơn tán rừng, không còn phát huy tác dụng phát hiện đám cháy, các đơn vị chủ rừng phải sử dụng chòi canh lửa tạm thời không bảo đảm tiêu chuẩn và mức độ an toàn theo quy định về PCCCR.
 
Một số khu rừng tại BQL RPH Đồng Hới, BQL RPH ven biển Nam Quảng Bình... đã xây dựng đường băng trắng cản lửa. Tuy nhiên, trên đường băng chưa vệ sinh, do đó, không có tác dụng phòng cháy. Kinh phí đầu tư cho công tác bảo vệ rừng, PCCCR của các đơn vị chủ rừng, UBND các xã có rừng chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao; thiếu kinh phí xử lý thực bì và mua sắm các dụng cụ, phương tiện CCR.
 
Hệ thống chòi canh lửa trên địa bàn tỉnh hầu hết chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ PCCCR.
Hệ thống chòi canh lửa trên địa bàn tỉnh hầu hết chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ PCCCR.
Theo Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nguyễn Văn Long, để bảo vệ an toàn cho những cánh rừng trước nguy cơ “giặc lửa”, rất cần sự chung tay nỗ lực vào cuộc của các cấp, các ngành và mọi người dân.
 
Trong đó, Ban chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững các huyện, thành phố, thị xã cần thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo công tác PCCCR ở địa bàn cở sở; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm quy định về PCCCR; tạm dừng việc xử lý thực bì, vệ sinh rừng bằng lửa trong thời kỳ nắng nóng cao điểm; đồng thời, chuẩn bị lực lượng, dụng cụ, phương tiện sẵn sàng CCR. Hạt Kiểm lâm và các chủ rừng tổ chức trực PCCCR 24/24 giờ trong những ngày nắng nóng cao điểm để phát hiện sớm các điểm cháy rừng.
 
UBND các xã, phường, thị trấn có rừng, đặc biệt là các xã có diện tích rừng trên cát, rừng thông nhựa chưa được vệ sinh rừng, xử lý thực bì, tập trung chỉ đạo quyết liệt công tác PCCCR bảo đảm phương châm “4 tại chỗ”; bố trí lực lượng thường trực chỉ huy, trực canh lửa ở các vùng trọng điểm cháy; chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, dụng cụ, hậu cần cho CCR; tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các quy định về bảo vệ rừng, PCCCR, việc sử dụng lửa trong rừng, ven rừng trong mùa khô.
 
Đối với diện tích rừng thông nhựa do các hộ gia đình, cá nhân quản lý chưa xử lý thực bì, trước mắt, tổ chức lực lượng quản lý chặt chẽ nguồn lửa, canh gác lửa rừng, kiểm soát chặt chẽ người vào rừng trong các ngày nắng nóng cao điểm. Hạt Kiểm Lâm (cơ quan thường trực Ban chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững huyện, thành phố, thị xã) tham mưu UBND các huyện, thành phố, thị xã hướng dẫn các hộ gia đình, cá nhân đưa diện tích rừng thông nhựa vào điều chế để khai thác nhựa nhằm giảm nguy cơ cháy rừng xảy ra.
 
Các đơn vị chủ rừng cần tăng cường tuần tra, quan sát, canh gác lửa rừng, tổ chức lực lượng trực 24/24 giờ trong thời gian nắng nóng cao điểm kéo dài. Đối với các diện tích chưa vệ sinh rừng, xử lý thực bì đề nghị các chủ rừng khẩn trương xây dựng và triển khai thực hiện phương án PCCCR riêng cho từng khu vực; đồng thời, thường xuyên phối hợp với cơ quan chức năng, chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật bảo vệ rừng, PCCCR tại cộng đồng dân cư, trường học, tích cực vận động nhân dân tham gia bảo vệ rừng, PCCCR.
 
BQL RPH Đồng Hới, BQL RPH ven biển Nam Quảng Bình cần xây dựng và triển khai các biện pháp phòng chống cháy lan tại các khu rừng chưa xử lý thực bì. Riêng BQL RPH ven biển Nam Quảng Bình cần bố trí lực lượng trực trên tuyến đường tránh lũ, trong đó chú ý xe chở khách dừng chân nghỉ dọc tuyến đường…
 
“Với những giải pháp cấp bách đồng bộ và sự vào cuộc tích cực các ngành, các cấp và các địa phương, cùng ý thức cao của mọi người dân, những cánh rừng mới được bảo vệ an toàn trước nguy cơ “giặc lửa” luôn rình rập”, ông Nguyễn Văn Long nhấn mạnh.
                                                                                     
Hương Trà