VLNCN là vật tư không thể thiếu trong khai thác khoáng sản, vật liệu xây dựng và thi công công trình. Với số lượng lớn doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực trên, nhu cầu xin cấp giấy phép sử dụng mặt hàng này trên địa bàn tỉnh khá nhiều và đi liền với đó là những “ẩn họa” khôn lường nếu không siết chặt quản lý.

 

Theo số liệu từ Phòng Kỹ thuật năng lượng, Sở Công thương, trên địa bàn tỉnh hiện có 42 đơn vị được UBND tỉnh cấp giấy phép sử dụng VLNCN. Phần lớn các đơn vị được cấp giấy phép hoạt động trên lĩnh vực khai thác khoáng sản, xây dựng công trình, cơ sở hạ tầng và tập trung chủ yếu trên địa bàn các huyện, như: Tuyên Hóa, Lệ Thủy, Quảng Ninh, Quảng Trạch, Bố Trạch, Minh Hóa...

 

Việc cấp giấy phép sử dụng vật liệu nổ được căn cứ theo 2 tiêu chí: cấp theo thời hạn khai thác mỏ và cấp theo thời hạn của giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo đảm an ninh trật tự. Thời hạn cấp giấy phép không quá 5 năm đối với khai thác mỏ và không quá 2 năm đối với xây dựng công trình cơ sở hạ tầng.

Phần lớn các đơn vị đều sử dụng vật liệu nổ đúng quy trình và yêu cầu trong giấy phép đã được cấp. Tuy nhiên, thời gian qua, vẫn có một số đơn vị khai thác, sử dụng VLNCN vi phạm trong quản lý, sử dụng, gây ảnh hưởng đến môi trường, đời sống người dân; quá trình nổ mìn khai thác đá còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Bên cạnh đó, công tác quản lý VLNCN ở một số đơn vị vẫn chưa được chú trọng, thậm chí còn buông lỏng nên đã để xảy ra nhiều vụ mất cắp VLNCN, làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội.

 

Để siết chặt công tác quản lý hoạt động sản xuất, sử dụng VLNCN, ông Lê Trá Khoái, Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết, Sở đã phối hợp với các sở, ban, ngành và địa phương liên quan thường xuyên kiểm tra các điểm nổ mìn và công tác bảo đảm an toàn khi khai thác mỏ tại các đơn vị. Bên cạnh đó, Sở cũng tổ chức các đợt kiểm tra đột xuất khi có vụ việc xảy ra hoặc theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công thương, UBND tỉnh.

 

Qua việc thanh tra, kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều doanh nghiệp vẫn còn một số sai sót trong việc cập nhật hồ sơ quản lý, sử dụng VLNCN, công tác bảo vệ kho VLNCN chưa được chú trọng… Đối với những trường hợp sai sót nhẹ, lực lượng chức năng nhắc nhở, hướng dẫn doanh nghiệp khắc phục hạn chế; bên cạnh đó, cũng có những đơn vị bị xử phạt vi phạm. Cụ thể, từ năm 2016-2019, Thanh tra Sở Công thương đã xử phạt 2 vụ vi phạm trong quản lý, sử dụng VLNCN; tham mưu UBND tỉnh ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính 6 đơn vị với số tiền 920 triệu đồng.

 

Thời gian qua, Sở Công thương cũng tổ chức kiểm tra, cấp giấy chứng nhận cho các đối tượng đủ điều kiện liên quan đến VLNCN. Để hạn chế tối đa các thủ đoạn đột nhập kho lấy cắp VLNCN, Sở Công thương đã có Công văn số 634/SCT-KTNL, ngày 28-5-2019 yêu cầu các đơn vị sử dụng kho bảo quản VLNCN nghiêm túc thực hiện các biện pháp an toàn đối với kho VLNCN, như: đổ bê tông (mác 200) bao quanh tường nhà kho, có chiều cao áp trần, chiều dày tối thiểu 20cm; khuyến khích các đơn vị lắp camera giám sát toàn bộ kho; khuyến khích chuyển sang thực hiện nổ mìn theo hộ chiếu (không sử dụng kho bảo quản VLNCN).

 

Nhờ đó, việc quản lý, sử dụng VLNCN dần đi vào quy củ, nhiều đơn vị khai thác khoáng sản, nhất là khai thác đá đã đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến, hiện đại, bảo đảm việc khai thác đúng quy trình, quy chuẩn và đạt hiệu quả cao.

 

Theo ông Lê Trá Khoái, Phó Giám đốc Sở Công thương, để tránh những sai sót trong việc sử dụng VLNCN, các doanh nghiệp có hoạt động VLNCN phải tuân thủ nghiêm các quy định về an ninh, phòng chống cháy nổ; chú trọng đối với kho bảo quản, phương tiện vận chuyển, bãi nổ để củng cố, khắc phục ngay những nội dung chưa đúng, chưa đủ theo quy định của pháp luật. Những doanh nghiệp để xảy ra mất VLNCN, mất an toàn, cháy nổ, các cơ quan chức năng sẽ phối hợp xử lý nghiêm minh.

 

Bên cạnh đó, chính quyền địa phương và người dân cũng cần chung tay trong việc phát hiện, báo cáo những sai phạm về sử dụng VLNCN từ các doanh nghiệp để các ngành chức năng có biện pháp xử lý kịp thời nhằm bảo đảm an toàn lao động và tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.