Thách thức thu ngân sách năm 2020

  • 07:50 | Chủ Nhật, 10/05/2020
  • icon gmail
  • icon facebook
  • icon youtube
(QBĐT) - Ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã khiến hầu hết doanh nghiệp và hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh buộc phải ngừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng, dẫn đến hiệu quả sản xuất, kinh doanh không cao. Điều này đồng nghĩa với số thu ngân sách của tỉnh giảm so với dự kiến. Vì thế, bên cạnh việc tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế (NNT), ngành Thuế tỉnh cũng đã tập trung phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm bảo đảm nguồn thu và số thu ngân sách.
 
Nguy cơ hụt thu
 
Ông Đoàn Vĩ Tuyến, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho biết, quý I-2020, tổng thu ngân sách do đơn vị thực hiện là 1.545,2 tỷ đồng, bằng 36,4% dự toán Trung ương giao và tăng 60,7% so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, các khoản thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh (số thu không bao gồm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, các khoản thu liên quan đến đất) chỉ đạt 20% dự toán và giảm 6,3% so cùng kỳ (giảm khoảng 35 tỷ đồng). Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên thu ngân sách từ quý II-2020 sẽ gặp nhiều khó khăn. 
 Số thu ngân sách lĩnh vực khai thác tài nguyên khoáng sản quý I-2020 giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2019.
Số thu ngân sách lĩnh vực khai thác tài nguyên khoáng sản quý I-2020 giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2019.
Năm 2020, kế hoạch thu ngân sách của tỉnh là 5.200 tỷ đồng. Mặc dù số thu trong quý I đạt khá nhưng có 11/14 khoản thu không đạt tiến độ cả năm, chỉ có 3 khoản thu có tỷ lệ đạt cao là tiền thuê đất, tiền sử dụng đất và thuế thu nhập cá nhân. Các khoản thu này chủ yếu phát sinh từ năm 2019 chuyển sang nộp năm 2020.
 
Số liệu thống kê cho thấy trong tháng 1-2020, số thu ngân sách đạt cao nhất, từ tháng 2 đến tháng 3 giảm mạnh. Điều này phản ánh rõ nét tác động của dịch Covid-19 đối với việc thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách của ngành Thuế. Đặc biệt, một số khoản thu quan trọng, chiếm tỷ lệ lớn, như: thu công thương nghiệp ngoài quốc doanh, lệ phí trước bạ, thuế bảo vệ môi trường, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, đều không đạt tiến độ và giảm so với cùng kỳ. Cụ thể, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản giảm 60,7%, lệ phí trước bạ giảm 7,5%, thuế bảo vệ môi trường giảm 37,9%, thuế ngoài quốc doanh do các chi cục quản lý giảm 15,2%.
 
Dự kiến năm 2020, toàn tỉnh sẽ hụt thu khoảng 320 đến 350 tỷ đồng. Như vậy, so với chỉ tiêu thu ngân sách được giao sẽ giảm khoảng 8-9%. Nếu trừ tiền sử dụng đất thì số thu giảm 13-14% dự toán. Đây là khoản hụt thu lớn, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác điều hành ngân sách năm 2020 của tỉnh.
 
Tình hình doanh nghiệp gặp khó khăn nên dự báo nợ thuế sẽ tăng mạnh so với năm 2019. Tổng nợ thuế toàn tỉnh đến hết quý I-2020 là 478 tỷ đồng, tăng 83,7 tỷ đồng (chiếm hơn 21%) so với năm 2019. Hộ kinh doanh là đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp của dịch Covid-19 nên số lượng các hộ nghỉ, bỏ kinh doanh cũng tăng dần và đột biến qua các tháng. Cụ thể, tháng 2-2020 là trên 2.800 hộ, tháng 3 trên 3.100 hộ và tháng 4 trên 8.900 hộ (chiếm gần 90% bộ thuế quản lý).
 
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong quý I-2020, một số chi cục thuế có số thu đạt khá đều do nguyên nhân từ số thu phát sinh của năm trước hoặc các nguồn thu vãng lai, các nguồn thu phát sinh đột xuất.
 
Ông Hà Quyết Thành, Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Lệ Thủy cho biết, trong quý I-2020, đơn vị có số thu đột xuất từ dự án nhà ở xã hội và khoảng 20% số thu do hộ khoán tự nguyện nộp thuế một lần vào đầu năm nên mới đạt tiến độ đề ra. Dự kiến các tháng, quý tiếp theo, đơn vị sẽ khó hoàn thành kế hoạch. Hay như Chi cục Thuế huyện Bố Trạch, đơn vị nhiều năm liền hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra nhưng năm nay dự kiến hụt thu khoảng 25 tỷ đồng (chỉ tính riêng hai khoản trước bạ và thu ngoài quốc doanh).
 
Giải pháp nào để “gỡ khó”?
 
Tại hội nghị bàn giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội sau dịch Covid-19, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Trần Công Thuật đã nhấn mạnh một trong những nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh là đẩy mạnh các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, NNT trong việc thực hiện nghĩa vụ ngân sách nhà nước.
 
Trên tinh thần chỉ đạo đó, ngành Thuế đã chủ động triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ NNT vượt qua khó khăn, phục hồi nhanh sản xuất kinh doanh sau dịch Covid-19. Cũng theo ông Đoàn Vĩ Tuyến, hiện ngành Thuế tỉnh đang tập trung làm tốt công tác gia hạn thuế, khoanh nợ, xóa nợ theo Nghị định 41/2020/NĐ-CP và Nghị quyết số 94/2019/QH14.
 
Mặt khác, đơn vị phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành liên quan để thực hiện nhanh nhất, chính xác nhất, bảo đảm công bằng, công khai minh bạch nhất việc hỗ trợ NNT bị thiệt hại do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
 
Cục Thuế chỉ đạo các phòng chức năng, chi cục thuế thực hiện tốt việc giải quyết các thủ tục hành chính về thuế, tháo gỡ các khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ thuế, triển khai quyết liệt những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2020 theo tinh thần Nghị quyết số 02/NQ-CP, ngày 1-1-2020 của Chính phủ. 
Dịch Covid-19 khiến hoạt động vận tải hành khách bị ảnh hưởng nặng nề.
Dịch Covid-19 khiến hoạt động vận tải hành khách bị ảnh hưởng nặng nề.
Hiện tại, ngành Thuế tỉnh đang tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp, NNT quyết toán thuế năm 2019, đặc biệt là hỗ trợ quyết toán qua mạng và nộp thuế điện tử; đồng thời, triển khai việc rà soát đánh giá các đối tượng, ngành nghề, lĩnh vực có ảnh hưởng trực tiếp bởi dịch bệnh Covid-19 để làm cơ sở thực hiện miễn, giảm, gia hạn thời hạn nộp thuế theo chỉ đạo của Chính phủ về gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất cho các doanh nghiệp, NNT.
 
Cục Thuế tỉnh cũng sẽ không thanh tra, kiểm tra thuế theo kế hoạch đối với các doanh nghiệp không có dấu hiệu vi phạm; đồng thời kiên quyết xử lý đối với các trường hợp lợi dụng dịch bệnh Covid-19 để hoạt động kinh doanh không khai báo, vi phạm pháp luật về thuế.
 
Bên cạnh việc thực hiện các giải pháp hỗ trợ NNT, Cục Thuế tỉnh cũng đã chỉ đạo thực hiện việc khai thác các nguồn thu vãng lai, các nguồn thu từ đất, các dự án phát sinh trên địa bàn tỉnh. Công tác thanh kiểm tra chú trọng vào khai thác các hành vi cố tình trốn thuế, gian lận thuế lớn, nâng cao chất lượng và thời gian kiểm tra hồ sơ tại cơ quan thuế. Đơn vị chuẩn bị tốt và theo dõi sát số nợ gia hạn, thời điểm hết gia hạn để kịp thời thu vào ngân sách, tránh để phát sinh nợ vào cuối năm.
 
“Chúng tôi đã thành lập Tổ công tác đánh giá tác động của dịch Covid-19 đến nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước, qua đó, thực hiện rà soát, đánh giá, phân tích cụ thể, chi tiết mức độ ảnh hưởng của dịch Covid-19 gây ra đối với từng ngành, lĩnh vực, từng NNT; tổng hợp mức độ ảnh hưởng đến thu ngân sách. Cục Thuế tỉnh xây dựng kịch bản cụ thể, khả thi để thực hiện thu ngân sách nhà nước năm 2020 bảo đảm kế hoạch đề ra” – ông Đoàn Vĩ Tuyến nói.
 
Nguyễn Hoàng