(QBĐT) - Trong giai đoạn 2019-2020, TP. Đồng Hới triển khai xây dựng nông thôn mới (NTM) theo hướng nâng cao, kiểu mẫu cho 6/6 xã đã đạt chuẩn NTM nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, thay đổi bộ mặt NTM hiện đại, văn minh. Mặc dù gặp nhiều khó khăn về nguồn lực, nhưng với sự đồng lòng, quyết tâm của các ban, ngành và địa phương, phong trào xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu trên địa bàn thành phố được kỳ vọng sẽ đạt mục tiêu đề ra.

Qua trao đổi, ông Phạm Thanh Bình, Chủ tịch UBND xã Quang Phú cho biết, thực hiện Quyết định số 1820/QĐ-UBND, ngày 4-6-2018 của UBND tỉnh về bộ tiêu chí “Xã đạt NTM nâng cao” trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2020, xã Quang Phú đã rà soát các tiêu chí. Theo đó, xã nâng cao chất lượng, thực hiện các tiêu chí theo chiều sâu và mở rộng hơn so với 19 tiêu chí dành cho xã đạt chuẩn NTM.

Giai đoạn đầu triển khai, địa phương vẫn chưa đạt 2 tiêu chí: phát triển sản xuất (vì xã chưa có sản phẩm tham gia đề án mỗi xã một sản phẩm (OCOP) của tỉnh) và tiêu chí văn hóa (tỷ lệ thôn (bản) đạt chuẩn văn hóa theo quy định thấp do tỷ lệ sinh con thứ 3 còn cao). Trước tình hình đó, cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân xã Quang Phú đã chung tay xây dựng các tiêu chí, đưa xã từng bước đạt NTM nâng cao.

Trên cơ sở đánh giá thực trạng, tiềm năng và lợi thế địa phương, Quang Phú xác định cụ thể các nội dung, nhiệm vụ và đầu tư có trọng tâm, trọng điểm. Trước hết, từ HTX Phương Hiền (thành lập năm 2017) có ngành nghề sơ chế, chế biến thủy hải sản tôm khô, chả cá, xã đẩy mạnh hoạt động sản xuất của HTX theo hình thức đưa sản phẩm tôm khô, chả cá tham gia đề án OCOP.

Mặt khác, đặc thù của Quang Phú là không có đất sản xuất lớn, chủ yếu nhỏ lẻ trong khu dân cư nên xã không thực hiện phát triển sản xuất vườn mẫu, cánh đồng mẫu. Thay vào đó, xã Quang Phú phát triển thế mạnh kinh doanh, dịch vụ, du lịch biển và khai thác chế biến thủy hải sản.

Đối với các tiêu chí, như: văn hóa, an ninh trật tự (ANTT), môi trường…, Đảng ủy, chính quyền, Mặt trận xã thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chính sách Nhà nước, quy định pháp luật trong xây dựng gia đình văn hóa, đời sống văn hóa ở khu dân cư, thôn văn hóa, bảo đảm ANTT, vệ sinh môi trường… nhằm phấn đấu 5/5 thôn đạt "thôn văn hóa". Nhờ đó, đến thời điểm này, xã Quang Phú cơ bản hoàn thành 14 tiêu chí “NTM nâng cao” theo Quyết định số 1820/QĐ-UBND.

Được chọn “cán đích” NTM kiểu mẫu cuối năm 2019, xã Bảo Ninh xem đây là vinh dự, nhưng cũng là khó khăn của địa phương. Bởi đạt NTM kiểu mẫu phải xã đạt chuẩn NTM nâng cao theo quy định và đáp ứng bốn tiêu chí, gồm: sản xuất-thu nhập-hộ nghèo; giáo dục-y tế-văn hóa; môi trường và ANTTT-hành chính công.

Theo ông Nguyễn Ngọc Hiếu, Bí thư-Chủ tịch UBND xã Bảo Ninh, xây dựng NTM kiểu mẫu là một chủ trương mới, góp phần hỗ trợ, tạo điều kiện thúc đẩy các tiêu chí trong NTM đạt được có tính chất bền vững hơn. Vì vậy, trong quá trình tổ chức thực hiện, Đảng ủy, UBND xã nhận thấy hoàn toàn phù hợp với nguồn lực của địa phương và khả năng của người dân…

Bắt tay vào thực hiện NTM kiểu mẫu, xã Bảo Ninh phải vượt qua các nhiệm vụ mấu chốt, như: cải thiện hệ thống thu gom rác thải, giảm hộ nghèo, nâng cấp, sửa chữa một số trục đường giao thông quan trọng, nâng cao mức thu nhập bình quân đầu người… Để triển khai hiệu quả việc xây dựng NTM kiểu mẫu, địa phương thực hiện công tác tuyên truyền, vận động xây dựng NTM gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”, nâng cao nhận thức trong cán bộ, đảng viên và mọi tầng lớp dân cư.

Ngoài ra, xã Bảo Ninh thực hiện tốt việc lồng ghép nguồn vốn từ các chương trình, dự án và tích cực huy động đóng góp của các HTX, doanh nghiệp, nhân dân trên địa bàn để tạo nguồn lực tổng hợp xây dựng xã NTM kiểu mẫu. Đặc biệt, địa phương chú trọng việc đầu tư hỗ trợ phát triển sản xuất để nâng cao thu nhập và mức sống của người dân.

Sau hơn một năm thực hiện, đến nay, dáng dấp xã NTM kiểu mẫu ở Bảo Ninh đã cơ bản được hình thành, các tiêu chí thực hiện đáp ứng hầu hết Bộ tiêu chí “Xã đạt NTM kiểu mẫu” trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2019-2020 theo Quyết định số 1412 ngày 24-4-2019 của UBND tỉnh.

Hiện chất lượng cuộc sống của người dân xã Bảo Ninh được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người đạt 42 triệu đồng/người/năm (gấp 1,5 lần so với thời điểm 2014) và phấn đấu cuối năm 2019 xóa hộ nghèo; tỷ lệ người có việc làm trong độ tuổi lao động có khả năng tham gia lao động đạt 96%; 4/4 trường học trên địa bàn đạt chuẩn quốc gia mức độ 2; 7/8 thôn đạt tiêu chuẩn làng văn hóa; giá trị truyền thống ở làng quê được giữ gìn và phát triển theo hướng văn minh, hiện đại; môi trường nông thôn chuyển biến rõ nét; ý thức của người dân về vệ sinh, bảo vệ môi trường được nâng lên…

Đánh giá quá trình thực hiện xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu trên địa bàn thành phố, ông Nguyễn Đức Cường, Phó Chủ tịch UBND TP. Đồng Hới cho biết, TP. Đồng Hới đặt mục tiêu xã Quang Phú đạt NTM nâng cao và xã Bảo Ninh đạt NTM kiểu mẫu vào cuối năm 2019.

Các xã còn lại, gồm: Thuận Đức, Nghĩa Ninh, Đức Ninh, Lộc Ninh sẽ đạt NTM nâng cao vào năm 2020. Từ thực tiễn xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu ở các địa phương cho thấy, ở đâu đảng bộ, chính quyền và nhân dân đồng lòng, dân chủ, phát huy tốt nội lực, lợi thế đất đai và các tiềm năng sẵn có; đồng thời, tập trung triển khai thực hiện hiệu quả các cơ chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, huy động tối đa các nguồn lực để tạo khâu đột phá, thì phong trào xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu sẽ đạt mục tiêu đề ra.

Minh chứng rõ nhất là đến thời điểm này, xã Quang Phú và Bảo Ninh đã cơ bản bản hoàn thành các hạng mục liên quan để bảo đảm “về đích” xã NTM nâng cao, kiểu mẫu đúng thời hạn…

Thùy Lâm