Nông thôn mới - 10 năm nhìn lại-Bài 3: Bài học kinh nghiệm và giải pháp

  • 12:12 | Thứ Ba, 12/11/2019
  • icon gmail
  • icon facebook
  • icon youtube
(QBĐT) - Trên cơ sở những thành tựu quan trọng sau 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) cùng những tồn tại, hạn chế, đã có nhiều bài học quan trọng được rút ra. Hướng đến mục tiêu xây dựng NTM kiểu mẫu, NTM nâng cao, từ những bài học này, xác định các giải pháp phù hợp để tập trung thực hiện một cách hiệu quả sẽ tạo tiền đề vững chắc để hành trình xây dựng NTM của tỉnh thành công, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn và đời sống người dân.
 
Những bài học kinh nghiệm
 
Từ thực tiễn xây dựng NTM của các địa phương trong tỉnh và những va vấp trong quá trình triển khai, có thể thấy rõ vai trò quan trọng của công tác tuyên truyền. Phải mất một thời gian khá dài loay hoay, công cuộc xây dựng NTM mới đi vào nền nếp và đạt các kết quả bước đầu. Đó chính là thời điểm công tác tuyên truyền về xây dựng NTM đã “thấm”, đặc biệt là nhận thức về vai trò “chủ thể” đồng thời là đối tượng hưởng lợi của người nông dân.
 
Người dân đã hiểu, xây dựng NTM không phải là những dự án với các khoản đầu tư hoặc “cho không” mà chính là sự nghiệp của người nông dân với sự định hướng, đồng hành của Nhà nước. Phát huy vai trò chủ thể của mình, họ đã thực sự vào cuộc với những đóng góp to lớn về công, của, sáng kiến… để xây dựng NTM, làm đổi thay diện mạo quê hương. 
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Đăng Quang thăm mô hình canh tác lúa cải tiến SRI, mô hình thành công của HTX Mỹ Lộc Thượng (huyện Lệ Thủy)
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Đăng Quang thăm mô hình canh tác lúa cải tiến SRI, mô hình thành công của HTX Mỹ Lộc Thượng (huyện Lệ Thủy)
Bên cạnh việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân nhằm huy động sự vào cuộc tích cực của cả cộng đồng, vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên là yếu tốt vô cùng quan trọng để thúc đẩy lộ trình và nâng cao chất lượng xây dựng NTM.
 
Thực tế cho thấy, ở những địa phương thực hiện tốt chương trình xây dựng NTM luôn có dấu ấn của cán bộ, đảng viên với hình ảnh quen thuộc “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”. Tại huyện Lệ Thủy, sau khi về đích NTM, một số địa phương tiếp tục lộ trình xây dựng NTM kiểu mẫu. Với những yêu cầu, đòi hỏi cao hơn của NTM kiểu mẫu, cán bộ, đảng viên ở các thôn Phan Xá (xã Xuân Thủy), Xuân Lai (Mai Thủy) đã xung phong đi đầu đảm nhận những việc khó, khâu yếu để bà con noi theo. Sự gương mẫu, tự giác của cán bộ, đảng viên đã tạo ra chất xúc tác quan trọng để Lệ Thủy tự tin trên hành trình xây dựng NTM kiểu mẫu, NTM nâng cao, tiến tới hoàn thành mục tiêu huyện NTM đầu tiên của tỉnh.
 
Tại huyện Bố Trạch, sau 10 năm triển khai, việc xây dựng quy hoạch, đề án và lộ trình thực hiện chặt chẽ, khoa học, sát với tình hình thực tế, xác định những tiêu chí ưu tiên, cần sự đột phá để tập trung chỉ đạo, tiến hành đồng thời cả chỉ đạo “điểm” và “diện” là bài học quan trọng. Bên cạnh đó, coi trọng việc huy động nguồn lực xã hội, nhất là nguồn đóng góp của nhân dân, quản lý sử dụng đúng mục đích, dân chủ, công khai... đã góp phần để Bố Trạch gặt hái nhiều thành tựu quan trọng trong xây dựng NTM.
 
“Quá trình thực hiện, huyện đã chú trong công tác đánh giá, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm, qua đó chấn chỉnh những sai sót, tồn tại, hạn chế; kịp thời biểu dương khen thưởng các tập thể và cá nhân, nhân rộng các mô hình, điển hình để các địa phương học tập!”, ông Nguyễn Trọng Tuyển, Trưởng phòng Nông nghiệp-PTNT huyện Bố Trạch chia sẻ.
 
Nhiệm vụ và giải pháp trong giai đoạn mới
 
Trao đổi về những nhiệm vụ và giải pháp trong xây dựng NTM thời gian tới, đồng chí Lê Minh Ngân, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Quán triệt tư tưởng “Xây dựng NTM có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc”, cần không ngừng nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương, nhất là người đứng đầu.
 
Đặc biệt, trong xây dựng NTM sau năm 2020, chính quyền cấp huyện phải phát huy mạnh mẽ vai trò của mình trong chuyển đổi cơ cấu sản xuất, xây dựng các mô hình sản xuất hàng hóa quy mô lớn, kết nối nông thôn với đô thị, phát triển các chuỗi liên kết hỗ trợ nông dân, các mô hình du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM; kêu gọi, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp; phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập người dân theo hướng bền vững…
Người nông dân đã phát huy hiệu quả vai trò chủ thể trong xây dựng NTM, đặc biệt đối với tiêu chí môi trường.
Người nông dân đã phát huy hiệu quả vai trò chủ thể trong xây dựng NTM, đặc biệt đối với tiêu chí môi trường.
Thực hiện hiệu quả những nhiệm vụ, giải pháp này sẽ góp phần tạo động lực quan trọng thúc đẩy các nhóm tiêu chí khác phát triển. Bên cạnh đó, tiếp tục huy động hiệu quả các nguồn lực, ưu tiên xây dựng kết cấu hạ tầng thiết yếu; quan tâm các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường, an ninh trật tự an toàn xã hội; phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận, tổ chức chính trị-xã hội và cộng đồng dân cư trong xây dựng NTM… để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra.
 
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc từng nhấn mạnh: “Đạt được xã NTM là một bước đà để từ đó tiếp tục nâng cao mức sống của người dân cả về vật chất lẫn tinh thần. Khi người dân có cuộc sống sung túc thì đó mới là mục tiêu của NTM”.
 
Do đó, trong quá trình triển khai xây dựng NTM, cần xác định rõ mục tiêu này để có sự quan tâm đầu tư đúng định hướng, tránh xem nhẹ tiêu chí này, coi trọng tiêu chí khác dẫn đến nguy cơ chệch hướng. Tạo những “sân chơi” để thanh niên khởi nghiệp, để thanh niên nông thôn có thể “ly nông bất ly hương” như tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã đặt mục tiêu: “Xây dựng NTM gắn với xây dựng các cơ sở công nghiệp, dịch vụ và phát triển đô thị theo quy hoạch là căn bản”. 
 
Với mục tiêu của tỉnh đến hết năm 2020 có ít nhất 81 xã đạt chuẩn NTM (chiếm 59% số xã trong tỉnh); giai đoạn 2021-2025 có 1 đến 2 huyện đạt chuẩn NTM, 20% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 5% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, ngay từ bây giờ, tỉnh ta phải thực hiện đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ và giải pháp đã đề ra. Những bài học kinh nghiệm rút ra qua 10 năm xây dựng NTM cùng những tồn tại, hạn chế đã được phân tích, làm rõ cũng sẽ góp phần quan trọng để Quảng Bình vững tin hơn trên hành trình xây dựng NTM ở tầm cao mới.
Ngọc Mai
 

>> Nông thôn mới - 10 năm nhìn lại