(QBĐT) - Sở hữu vị trí “đắc địa” và nhiều điều kiện thuận lợi để xây dựng các nhà máy, cơ sở kinh doanh thương mại dịch vụ có sức lan tỏa trong khu vực, việc phát triển KKT Hòn La, KKT cửa khẩu quốc tế Cha Lo (KKT Cha Lo) gắn với phát triển thương mại dọc hành lang kinh tế Quốc lộ 12A hứa hẹn sẽ biến nơi đây thành khu vực kinh tế động lực của tỉnh.

Tiềm năng bậc nhất…

Quảng Bình hiện có 2 KKT và 8 KCN đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt lập quy hoạch chi tiết xây dựng. Hệ thống các KKT, KCN có vị trí địa lý thuận lợi, thích ứng với môi trường hợp tác, cạnh tranh bởi vừa phù hợp và gắn kết chặt chẽ với hành lang kinh tế Đông-Tây, vừa bảo đảm liên kết hợp tác với các khu kinh tế khác trong khu vực.

Trong đó, KKT Hòn La là KKT ven biển nằm trong vùng KKT Nam Hà Tĩnh-Bắc Quảng Bình, có cảng nước sâu, có đường bộ quốc gia đi qua. Cảng biển Hòn La có vị thế rất thuận lợi cho phát triển dịch vụ logistics, trung chuyển hàng hóa quốc tế thông qua hành lang kinh tế Đông-Tây Quốc lộ 12A.

KKT Cha Lo là đầu mối trung chuyển, trung tâm xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ giữa Việt Nam với các nước Lào, Thái Lan, Myanmar…, là trung tâm kinh tế và đô thị phía Tây của tỉnh, là khu vực có vị trí quan trọng về an ninh-quốc phòng của quốc gia.

Chính bởi vị trí thuận lợi, thời gian qua, Tỉnh ủy Quảng Bình đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách và lãnh đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả, góp phần quan trọng thúc đẩy KKT Hòn La, KKT Cha Lo phát triển, tạo nên diện mạo mới.

Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Văn Năm, Trưởng ban quản lý KKT tỉnh cho biết, trong giai đoạn 2008-2018, KKT Hòn La và KKT Cha Lo đã thu hút 75 dự án đầu tư và đăng ký đầu tư với tổng số vốn đăng ký là 44.985 tỷ đồng; giá trị sản xuất công nghiệp trong KKT Hòn La đạt 13.823 tỷ đồng, chiếm 43,2% giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh, trong đó giá trị hàng hóa xuất khẩu đạt 7.113 tỷ đồng; kim ngạch qua cửa khẩu quốc tế Cha Lo đạt 10,85 tỷ USD; hàng hóa qua cảng Hòn La và cửa khẩu quốc tế Cha Lo đạt 23 triệu tấn.

Thu ngân sách trong các khu kinh tế đạt bình quân 300 tỷ đồng/năm; thu hút hơn 1.600 người làm việc trực tiếp trong các nhà máy; đồng thời tạo việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương thông qua việc cung cấp các dịch vụ, như: bốc xếp hàng hóa, vận tải, cung cấp nguyên liệu đầu vào cho nhà máy trong KKT.

Tuy nhiên, nhìn nhận một cách thẳng thắn, tốc độ phát triển của các KKT ở Quảng Bình thời gian qua chưa đạt yêu cầu đặt ra; hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật trong các KKT chậm được hoàn thiện; công tác thu hút đầu tư vào các KKT chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của tỉnh; các dự án đầu tư vào KKT chủ yếu quy mô nhỏ, việc thu hút các dự án có quy mô lớn, dự án mang tính động lực, dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài còn hạn chế; một số dự án đã được cấp chứng nhận đầu tư nhưng triển khai chậm…

Nguyên nhân là do tỉnh ta nằm cách xa các trung tâm kinh tế của đất nước; điều kiện kinh tế-xã hội của tỉnh còn gặp nhiều khó khăn trong khi lại phải thường xuyên gánh chịu hậu quả của thiên tai.

Cùng với đó, nguồn lực đầu tư cho các KKT còn hạn chế, nhất là nguồn lực Trung ương hỗ trợ phát triển KKT Hòn La và KKT Cha Lo còn ít, chưa tương xứng với quy mô, vị trí, chức năng, nhiệm vụ của các KKT; cơ chế liên kết vùng Nam Hà Tĩnh-Bắc Quảng Bình chưa được xây dựng hoàn thiện...

…Và “giấc mơ” về khu vực kinh tế trọng điểm

Nhằm tháo gỡ những “nút thắt”, tạo động lực cho các KKT trên địa bàn tỉnh phát triển thực sự tương xứng với tiềm năng, tháng 7 năm 2019, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Bình đã ban hành Nghị quyết 07-NQ/TU về đẩy mạnh phát triển KKT Hòn La, KKT Cha Lo gắn với hành lang kinh tế Quốc lộ 12A đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Ông Phạm Tiến Duật, Phó Trưởng ban quản lý KKT tỉnh cho biết, Nghị quyết 07hứa hẹn sẽ là “cú huých” cho các KKT của tỉnh với định hướng phát triển xây dựng KKT Hòn La thành KKT tổng hợp trong đó có KCN gắn với biển, các khu du lịch gắn với các sản phẩm du lịch độc đáo, kinh tế cảng, khu phi thuế quan gắn với cảng biển Hòn La và khu dân cư đô thị; thực hiện cơ chế, chính sách phát triển năng động để phát triển tất cả các loại hình sản xuất kinh doanh, phát triển KKT Hòn La thích ứng với môi trường cạnh tranh quốc tế.

KKT Cha Lo sẽ được xây dựng và phát triển một cách toàn diện, trở thành trung tâm kinh tế và đô thị phía Tây của tỉnh; là đầu mối trung chuyển quốc tế giữa Việt Nam với Lào, Myanmar, Thái Lan qua cửa khẩu Cha Lo; phát triển giao lưu kinh tế và thương mại liên vùng theo trục kinh tế từ cửa khẩu Cha Lo qua Quốc lộ 12A, qua cảng Hòn La, ra biển để đến với các nước trong khu vực và trên thế giới.

Trên cơ sở mục tiêu, định hướng cụ thể, Quảng Bình sẽ tập trung xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù để huy động mọi nguồn lực đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật KKT Hòn La, KKT Cha Lo gắn với hành lang kinh tế Quốc lộ 12A cơ bản đồng bộ.

Cụ thể, trong kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2021-2025, Quảng Bình sẽ cân đối bố trí nguồn vốn ngân sách Trung ương và ngân sách tỉnh để ưu tiên đầu tư các dự án hạ tầng kỹ thuật trong KKT, gồm: hệ thống giao thông, các khu tái định cư trong KKT Hòn La; hệ thống đường giao thông nội bộ KKT Cha Lo; các cụm điểm thương mại, dịch vụ và khu dân cư đô thị dọc hành lang kinh tế Quốc lộ 12A, như: khu trung chuyển hàng hóa, dịch vụ logistics khu vực Bãi Dinh, ngã ba Khe Ve, khu đô thị Hóa Tiến, các điểm đô thị trung tâm xã Hồng Hóa, Y Leng…

Cùng với đó, tỉnh sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, trong đó tập trung kêu gọi các nhà đầu tư có năng lực; thu hút các dự án có quy mô lớn, công nghệ hiện đại, ít ô nhiễm môi trường; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển các KKT với bảo đảm vững chắc về quốc phòng-an ninh; phấn đấu xây dựng KKT Hòn La-KKT Cha Lo gắn với hành lang kinh tế Quốc lộ 12A thành khu vực kinh tế động lực của tỉnh.

Thanh Hải