(QBĐT) - Cùng với sự phát triển về số lượng tàu cá khai thác xa bờ, từ vài năm trở lại đây, nhiều ngư dân tỉnh ta đã mạnh dạn đầu tư tiền tỷ đóng tàu dịch vụ hậu cần công suất lớn để kịp thời cung cấp xăng dầu, nhu yếu phẩm và thu mua hải sản cho các tàu cá hoạt động dài ngày trên biển. Nhờ đó, bà con ngư dân khai thác, đánh bắt tại các vùng biển xa được hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm ngay trên biển, vừa bảo đảm chất lượng vừa được giá hơn.

"Chợ di động" trên biển…

Được ví như "chợ di động" trên biển, con tàu làm dịch vụ hậu cần nghề cá công suất 1.032CV có số hiệu QB 98122TS của ngư dân Hoàng Văn Tâm (SN 1990) ở thôn Văn Phú, xã Quảng Văn (TX. Ba Đồn) từ hai năm qua đã trở nên quen thuộc đối với nhiều tàu cá khai thác xa bờ vùng biển từ Thanh Hóa đến Đà Nẵng.

Anh Hoàng Văn Tâm cho biết, thông thường, khi vào mùa đánh bắt rộ, tàu của anh đi biển thu mua từ 5-6 chuyến/tháng, còn bình thường thì khoảng 2-3 chuyến/tháng, mỗi chuyến đi từ 2-3 ngày; sản lượng thu mua từ 40-50 tấn/chuyến, chủ yếu các loại cá nục, trích, mực…

Sản phẩm thu mua được, anh liên kết với Công ty TNHH TMTH Phước Sang có trụ sở tại xã Đức Trạch (Bố Trạch) để bao tiêu nên không lo bị ép giá. Theo tính toán của anh Tâm, trừ hết chi phí, trung bình tàu cá của anh có thu nhập từ 50-70 triệu đồng/tháng từ hoạt động thu mua hải sản trên biển.

Ngư dân Hoàng Văn Thìn ở xã Quảng Văn, chủ tàu cá QB 98110TS có công suất 800CV làm nghề vây khơi chia sẻ, trước đây, khi chưa có các tàu dịch vụ hậu cần nghề cá, mỗi chuyến biển ngư dân sẽ đi trong khoảng 10 ngày rồi về cảng tiêu thụ hải sản, sau đó mới ra biển khai thác tiếp, nên vừa tốn tiền dầu vừa mất thời gian đi lại trên biển.

Còn nếu đánh bắt thời gian dài từ 15-20 ngày, khi tàu về cảng, các loại hải sản lại khó bán được giá cao do không bảo đảm độ tươi ngon. Bây giờ có tàu dịch vụ thu mua hải sản ngay trên biển, ngư dân yên tâm bám biển thời gian dài mà tôm, cá vẫn chất lượng, bán được giá, nhờ đó, hiệu quả kinh tế của chuyến biển được nâng lên rõ rệt.

Theo thống kê của Chi cục Thủy sản, tỉnh ta hiện có 28 tàu làm dịch vụ hậu cần nghề cá trên biển, chủ yếu hoạt động thu mua cá, tôm, mực và cung cấp xăng dầu, nhu yếu phẩm... cho các tàu đánh bắt xa bờ. Trong đó, nổi bật có tàu vỏ thép Long Khánh của Công ty TNHH Hồng Công (TP. Đồng Hới) hạ thủy vào tháng 4-2016.

Tàu có trang thiết bị hiện đại, có hầm bảo ôn nên bảo quản được thủy sản tươi lâu, chất lượng và có thể hoạt động thu mua cả tháng trên biển. Đội tàu 10 chiếc làm nghề dịch vụ thu mua trên biển của thôn Văn Phú, xã Quảng Văn lần lượt hạ thủy và hoạt động từ năm 2015, đến nay, đã hỗ trợ cho bà con ngư dân khai thác, đánh bắt tại các vùng biển xa.

Tàu dịch vụ hậu cần công suất 1.000CV của anh Nguyễn Thế Lưu ở xã Cảnh Dương hạ thủy vào tháng 6-2017 có chức năng thu mua thủy sản và cung cấp các loại nhu yếu phẩm, đá lạnh trên biển cho tàu cá xa bờ…

Có thể nói, tàu hậu cần nghề cá như "chợ di động" trên biển chuyên cung ứng dầu máy, nhu yếu phẩm kịp thời cho tàu cá đánh bắt dài ngày; đồng thời, rút ngắn thời gian trở về đất liền bán hải sản và tiếp nhiên liệu của ngư dân, nên hiệu quả kinh tế cao hơn, chất lượng sản phẩm khai thác được bảo quản tốt, tạo ra nguồn nguyên liệu đầu vào chất lượng cao cho các doanh nghiệp chế biến.

Cùng với đó, nhờ mối liên kết chặt chẽ, nên các tàu đã phát huy được tinh thần đoàn kết, tương trợ giúp đỡ nhau, giảm bớt các rủi ro trong hoạt động sản xuất trên biển.

Hỗ trợ mở rộng dịch vụ

Theo ông Lê Ngọc Linh, Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ sản, dịch vụ hậu cần nghề cá trên biển đã mang lại thu nhập cao cho nhiều gia đình, góp phần phát triển đa dạng ngành nghề cho các địa phương vùng ven biển.

Với tính “lưỡng tiện”, có thể khẳng định, việc mở rộng và phát triển dịch vụ hậu cần trên biển là yếu tố cần thiết để nâng cao chất lượng hoạt động nghề cá trong giai đoạn mới. Do đó, hỗ trợ đầu tư cho dịch vụ hậu cần trên biển sẽ giúp giảm chi phí sản xuất, tăng chất lượng sản phẩm, tăng thời gian đánh bắt, qua đó, góp phần thiết thực vào việc bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Thời gian qua, bên cạnh thực hiện các chính sách hỗ trợ đối với tàu khai thác, tỉnh ta còn tích cực hỗ trợ đối với tàu thu mua thủy sản. Trong đó, tỉnh hỗ trợ đóng mới 5 tàu làm dịch vụ thu mua theo Nghị định 67; hỗ trợ chi phí vận chuyển hàng hóa cho tàu thu mua thủy sản cho 3 tàu (huyện Bố trạch 1 tàu, TX. Ba Đồn 2 tàu) với 23 chuyến biển...

Cùng với đó, dịch vụ hậu cần nghề cá trên bờ cũng góp phần "tiếp sức" cho ngư dân. Theo ông Nguyễn Trung Sơn, Phó giám đốc BQL Cảng cá tỉnh, những năm qua, hạ tầng bến bãi của các cảng cá trên địa bàn tỉnh đã được nâng cấp, phần nào đáp ứng được nhu cầu cập cảng mua bán sản thủy hải sản cho tàu cá của ngư dân và các tàu dịch vụ hậu cần.

Ngoài tàu đánh bắt của ngư dân, mỗi tháng có khoảng 15 lượt tàu thu mua cập bến tại cảng cá sông Gianh, cao điểm vào tháng 8, 9 có đến 30-40 lượt tàu thu mua vào cảng; sản lượng mỗi tàu khoảng 30-50 tấn, chủ yếu các loại cá nục, cá trích, cá thu, cá ngừ, mực... Phần lớn tàu hậu cần vào cảng đều có công suất từ 200-400CV, những tháng cao điểm mùa cá còn có cả tàu từ 800-1.000CV cập cảng bán sản phẩm.

Để tiếp tục phát triển các dịch vụ hậu cần nghề cá đáp ứng nhu cầu thực tế, trong thời gian tới, tỉnh ta sẽ tổ chức rà soát, sắp xếp lại các hoạt động dịch vụ hậu cần nghề cá, nhất là các khâu thu mua, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục xây dựng và phát triển các mô hình liên kết giữa các tàu, nhóm tàu khai thác hải sản kết hợp với tàu dịch vụ hậu cần trên biển nhằm "tiếp sức" cho ngư dân trong hoạt động sản xuất cũng như bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Ngoài ra, tỉnh cũng tập trung nâng cấp, hoàn thiện các cảng cá, bến cá, khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão cho tàu cá và củng cố các cơ sở đóng mới, sửa chữa tàu cá, sản xuất ngư lưới cụ, trang thiết bị khai thác trên tàu cá... theo hướng hiện đại và đồng bộ, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế biển.

Ngọc Lan