(QBĐT) - Từ lâu, cây ăn quả đã được xem là một trong những hướng đi mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong sản xuất nông nghiệp, vừa là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng quý, vừa có thị trường tiêu thụ rộng lớn, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng.

Trong đó, cam là loại phổ biến nhất về giá trị dinh dưỡng và giá trị sử dụng, tuổi đời, khả năng cho thu quả và lợi nhuận cao so với các loại cây ăn quả khác. Chính vì vậy, từ tháng 11-2011, dự án “Sản xuất thử nghiệm giống cam Valencia 2 không hạt trên vùng đất cát đã qua cải tạo tại huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình” đã được Công ty cổ phần Thanh Hương (Hải Ninh, Quảng Ninh) triển khai với kỳ vọng sẽ tạo một bước đột phá mới, phát triển một giống cây trồng mang lại tiềm năng kinh tế lớn. Dự án kéo dài đến cuối năm 2015 với nguồn kinh phí hơn 1,3 tỷ đồng.

Anh Nguyễn Đức Hiếu, Chủ nhiệm dự án cho biết, giống cam Valencia 2 (V2) có xuất xứ từ Valencia, Tây Ban Nha, được các nhà khoa học thuộc Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam nhập về. Sau quá trình nghiên cứu lai tạo và nhân giống thành công, Viện đã xây dựng mô hình sản xuất thử nghiệm hiệu quả tại Nghệ An, Hòa Bình và một số tỉnh khu vực Bắc Trung bộ.

Năm 2006, cam V2 được công nhận là giống quốc gia có tiềm năng lớn để mở rộng sản xuất trên phạm vi cả nước với ưu điểm nổi trội là khả năng sinh trưởng, phát triển tốt, năng suất chất lượng cao, phù hợp với hầu hết mọi loại đất canh tác, khả năng chống chịu sâu bệnh, chịu rét, chịu hạn cao. Khi trồng ở Việt Nam, cam V2 là giống chất lượng cao, vỏ mịn, nước nhiều, ít hạt hoặc không hạt, ít xơ bã, mẫu quả đẹp. Giống cam V2 được trồng ở tỉnh ta sẽ tạo điều kiện phát triển một ngành sản xuất mới, góp phần xóa đói giảm nghèo, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập của người nông dân.

Cán bộ Sở Khoa học và Công nghệ kiểm tra tình hình thực hiện dự án sản xuất thử nghiệm giống cam V2 của Công ty cổ phần Thanh Hương.

Bên cạnh đó, việc triển khai trồng cam V2 tại vùng đất cát đã qua cải tạo sẽ góp phần biến đổi vùng cát ven biển khô hạn đang dần bị sa mạc hóa thành vùng kinh tế phát triển, xã hội ổn định và môi trường bền vững.

Với nguồn giống khỏe, sạch bệnh được nhập trực tiếp từ Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam, trên diện tích 3ha, khoảng 1.500 cây cam V2 được trồng. Khu vực trồng được bố trí xem giữa các trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và là khu vực được bao quanh bởi rừng keo có khả năng chắn gió, cải tạo đất tốt, hạn chế xói mòn, rửa trôi đất và giữ nước. Ngoài ra, khi tiến hành trồng cam ở khu vực này, người chăm sóc dễ dàng tận dụng tối đa nguồn phân hữu cơ từ các trại chăn nuôi gia súc, gia cầm.

Theo lộ trình triển khai dự án, năm 2011 và năm 2013 được dành chủ yếu để điều tra, nghiên cứu, đánh giá, khảo sát thị trường tiêu thụ, triển khai thực hiện và đánh giá chất lượng, tiến độ, hiệu chỉnh công nghệ. Năm 2015 và những tháng đầu 2016 sẽ chú trọng xây dựng thương hiệu với nhiều hoạt động cụ thể, như: quảng bá, giới thiệu sản phẩm, đánh giá hiệu quả dự án, tập huấn chuyển giao kỹ thuật cho bà con nông, mở rộng thị trường tiêu thụ và thực hiện sản xuất theo quy mô công nghiệp.

Với diện tích 3ha, năng suất dự kiến ước đạt trong mùa vụ đầu tiên của giống cam V2 là khoảng 20 tấn, trọng lượng 4 quả/kg. Sau khi dự án kết thúc, Công ty cổ phần Thanh Hương sẽ tiếp tục mở rộng diện tích sản xuất giống cam V2 lên 10ha năm 2015-2018, hàng năm cung cấp cho thị trường từ 100-120 tấn cam chất lượng cao.

Trong tương lai, dự án triển khai thành công tại tỉnh ta sẽ là một bước đột phá trong việc áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật trong trồng trọt, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tạo ra đối tượng cây trồng mới có giá trị kinh tế cao, cải thiện đời sống người dân, tăng độ che phủ cho đất, tạo môi trường cảnh quan đặc trưng, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.

Đợt kiểm tra vừa qua của Sở Khoa học và Công nghệ cho thấy giống cam Valencia 2 sinh trưởng phát triển khá tốt, khả năng thích ứng cao với điều kiện sinh thái tại khu vực triển khai dự án, tỉ lệ sống đạt 90%, cây đạt chiều cao trung 1,7m, đường kính gốc 5,3m, đường kính tán 1,7m, tỉ lệ ra quả bói đạt 30%.

P.V