(QBĐT) - Ngày 18-4-2012, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng đã ký quyết định công nhận thị trấn Ba Đồn mở rộng thuộc tỉnh Quảng Bình là đô thị loại IV. Theo đó, thị trấn Ba Đồn mở rộng dựa trên cơ sở thị trấn Ba Đồn và 5 xã xung quanh, gồm các xã Quảng Thọ, Quảng Long, Quảng Thuận, Quảng Phong, Quảng Phúc và thôn Xuân Kiều, xã Quảng Xuân. Sự kiện này đã làm nức lòng cán bộ và người dân toàn tỉnh nói chung, huyện Quảng Trạch nói riêng, bởi từ dấu mốc quan trọng này, chúng ta đã có thêm một đô thị mới. Đây cũng chính là điều kiện tiên quyết để hình thành nên một thị xã tương lai thơ mộng, hiện đại nằm bên bờ sông Gianh lịch sử.

Vùng đất tiềm năng xưa và nay

Ba Đồn được hình thành từ một làng nhỏ nằm ven mạn bắc sông Gianh. Thời Trịnh- Nguyễn phân tranh, vùng đất này là nơi đồn trú của quân Trịnh, nhằm chống lại sự xâm lấn của tập đoàn phong kiến phương Nam ngày đêm rình rập bên kia sông. Qua thời gian, với sự cần cù, năng động của người dân bản xứ, nhất là sự hình thành và phát triển của các phiên chợ, Ba Đồn dần nổi danh là nơi giao thương, buôn bán, trao đổi hàng hóa, sản vật của người dân đến từ khắp các vùng xuôi ngược Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình. Thậm chí, cả những tay thương lái tận mãi Lào Cai, Yên Bái... cũng góp mặt trong các phiên chợ Đồn đông đúc.

Trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử, từ một làng nhỏ có tên là làng Phan Long năm xưa, Ba Đồn đã được điểm tô để mang dáng hình của một thị trấn đang cựa mình phát triển mạnh mẽ trong sự nghiệp đổi mới, luôn luôn giữ vai trò là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của huyện. Khung cảnh sầm uất, đường ngang ngõ dọc nối tiếp nhau ngun ngút tầm mắt, các khu dân cư được quy hoạch hợp lý, nhà cửa san sát đông vui của thị trấn luôn để lại ấn tượng thật khó quên cho những ai có dịp ghé qua đây, dù chỉ một lần.

Chợ Ba Đồn cũng vậy, trong những năm bao cấp, hay gần đây thời điểm khó khăn, lạm phát của nền kinh tế, vẫn tấp nập kẻ bán người mua, vẫn xứng danh là một chợ lớn nổi tiếng khắp dải đất miền Trung. Sản vật, hàng hóa của các làng quê, phường phố vẫn theo các ngả đường bộ, đường sông đổ về, góp phần quan trọng làm cho chợ thị trấn trở nên sấm uất, thịnh vượng. Những ngày có phiên chợ, nhất là các phiên chợ gần Tết Nguyên đán, người dân từ các vùng trong huyện, người Đồng Hới, Kỳ Anh, Hà Tĩnh... cứ nườm nượp, đông vui như đi trẩy hội. Người ở xa thường tới chợ từ đêm hôm trước, để hôm sau đã có thể bắt đầu mua bán.

Bức tranh mới của thị xã tương lai.

Có được bức tranh khởi sắc như ngày hôm nay là cả một quá trình dài nỗ lực phấn đấu của Đảng bộ và nhân dân Ba Đồn. Toàn thị trấn hiện có đến 1.460 hộ dân kinh doanh dịch vụ có quy mô khá lớn, 136 doanh nghiệp tư nhân, nhiều người con em Ba Đồn trở thành những doanh nhân thành đạt, đời sống người dân được cải thiện từng ngày, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới ở Ba Đồn hiện tại chỉ còn 3,5%. Và cho dù đối mặt với cơn bão lạm phát, suy thoái kinh tế trong liên tục mấy năm qua, kinh tế- xã hội của địa phương vẫn tăng trưởng không ngừng, hoạt động kinh doanh, buôn bán của người dân vẫn được duy trì và ổn định, tỷ lệ hộ giàu vẫn giữ được ở mức 50-60%, đặc biệt trên địa bàn đã xuất hiện đến 3 siêu thị, đáp ứng ngày càng tốt hơn sức mua của người dân. Cơ sở hạ tầng vẫn không ngừng được xây dựng, hoàn thiện.

Nhìn về thị xã tương lai

Chính sự phát triển ổn định và tầm ảnh hưởng của thị trấn nằm trong khu vực mà tỉnh Quảng Bình và huyện Quảng Trạch đã quyết tâm phải xây dựng Ba Đồn trở thành đô thị loại IV, làm cơ sở để phát triển lên thành thị xã.

Quảng Trạch đã tập trung nguồn lực ưu tiên đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đô thị theo quy hoạch, các tuyến giao thông chính được đầu tư cơ bản nền mặt đường, hệ thống thoát nước, chiếu sáng đô thị, cây xanh đô thị. Bên cạnh đó, nhiều công trình văn hóa, y tế, thể dục thể thao, giáo dục, thương mại, đã được quan tâm đầu tư xây dựng. Các công trình hạ tầng kỹ thuật như giao thông, cấp điện, chiếu sáng đô thị, cấp nước đô thị, thoát nước đô thị, thông tin, liên lạc, bưu điện, quản lý vệ sinh môi trường, đã được đầu tư cơ bản một bước.

Chằm nón, nghề truyền thống của làng Quảng Thuận. Ảnh: P.V

Chủ trương đúng đắn này đã trở thành hiện thực, khi ngày 18-4-2012, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng đã ký quyết định công nhận thị trấn Ba Đồn mở rộng thuộc tỉnh Quảng Bình là đô thị loại IV. Theo đó, thị trấn Ba Đồn mở rộng dựa trên cơ sở thị trấn Ba Đồn và 5 xã xung quanh, gồm xã Quảng Thọ, xã Quảng Long, xã Quảng Thuận, xã Quảng Phong, xã Quảng Phúc và thôn Xuân Kiều, xã Quảng Xuân với diện tích 5.046, ha. Quyết định nêu rõ, Ba Đồn là thị trấn huyện lỵ, là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, xã hội của huyện Quảng Trạch trong tổng thể các đô thị của tỉnh và cả nước, nằm trong quy hoạch xây dựng vùng nam Hà Tĩnh - bắc Quảng Bình và được xác định là vùng kinh tế tổng hợp, động lực phát triển của hai tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình.

Một minh chứng rất rõ nét về quyết tâm của Đảng bộ và nhân dân Quảng Trạch đó là, trong thời gian gần đây, tốc độ phát triển kinh tế xã hội của thị trấn Ba Đồn và các xã phụ cận khá nhanh, đời sống nhân dân được nâng cao. Nhu cầu xây dựng từ nhà ở dân cư đến các công trình công cộng, phúc lợi xã hội tăng nhanh, tạo ra diện mạo kiến trúc đô thị ngày càng đổi mới. Trên lĩnh vực kinh tế - xã hội, cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch nhanh và mạnh theo hướng thương mại - dịch vụ, công nghiệp - xây dựng, giảm nhanh tỷ trọng nông - lâm - thủy sản. Tỷ lệ phi nông nghiệp toàn đô thị chiếm tỷ trọng cao. Công tác giảm nghèo được quan tâm, tỷ lệ hộ nghèo giảm, đời sống nhân dân được nâng cao.

Theo Chủ tịch UBND huyện Đậu Minh Ngọc, thị xã Ba Đồn trong tương lai sẽ là một đô thị hiện đại có cảnh quan đẹp, môi trường trong lành bởi vị trí “đắc địa” nằm sát cạnh sông Gianh và hướng mặt ra biển Đông. Đặc biệt, thị xã có đến 34,6 km bờ biển đẹp, nếu được đầu tư hợp lý để khai thác tiềm năng du lịch sinh thái ven biển thì đây sẽ là một thế mạnh mà không phải ở đâu cũng có được.

Một thị xã cận kề nằm bên dòng Gianh hiền hòa, thơ mộng, ngước mặt đón gió biển Đông đang dần hình thành. Đây là tương lai mới của một vùng đất đầy tiềm năng mà chúng ta hoàn toàn có quyền kỳ vọng.

                                                                     Anh Tuấn