(QBĐT) - Thời gian trôi đi thật nhanh, mới đó thôi mà đồng chí Thái Bá Nhiệm, nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Ðảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy đã vĩnh biệt chúng ta trọn 49 ngày. Dẫu biết rằng sinh tử là quy luật của tạo hóa, của con người, nhưng cho đến nay, trong tâm trí tôi vẫn cảm nhận đồng chí đang hiện hữu ở quanh đây, vẫn đang trao đổi, động viên mọi người sống và làm việc vì tương lai và sự phát triển của quê hương, đất nước.

Đồng chí Thái Bá Nhiệm tặng quà cho các em học sinh nghèo vượt khó học giỏi lúc còn là Chủ tịch Hội Bảo trợ NTT và TMC tỉnh.

Tôi học tập và quý mến đồng chí ở sự giản dị, gần gũi, thanh liêm; ở sự tận tụy với công việc, nói đi đôi với làm; ở tấm lòng chân tình, ngay thẳng, giàu lòng nhân ái, vị tha, tôn trọng lớp người đi trước, thương yêu, giúp đỡ thế hệ đi sau.

Sinh ra trong gia đình giàu truyền thống yêu nước tại xã An Thủy, huyện Lệ Thủy, lớn lên trong hoàn cảnh thực dân Pháp xâm lược nước ta, đồn bốt của giặc dựng ngay trên quê hương mình, theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, 16 tuổi, đồng chí đã sớm giác ngộ và tham gia hoạt động cách mạng, là thanh niên cứu quốc và du kích xã;18 tuổi, đồng chí vinh dự được đứng vào hàng ngũ Đảng Cộng sản Việt Nam.

Được Đảng giáo dục, rèn luyện, được đồng chí, đồng đội giúp đỡ, với trách nhiệm của người đảng viên cộng sản, đồng chí luôn nỗ lực phấn đấu để trưởng thành. Từng là chiến sỹ, bộ đội địa phương huyện Lệ Thuỷ, đại đội phó, chính trị viên đại đội; tháng 01 năm 1950, đồng chí được điều động, tăng cường cho bộ đội chủ lực, từng giữ các chức vụ là Bí thư chi bộ Bộ chỉ huy Mặt trận Bình Trị Thiên-Trung Lào, Chính trị viên Đại đội 79; Chính trị viên, Tiểu đoàn trưởng 347 Trung đoàn 95, Sư đoàn 325; tiếp đó là Chính ủy Trung đoàn 101, Sư đoàn 325; Phó Chủ nhiệm, Chủ nhiệm chính trị Sư đoàn; Chính ủy đoàn tên lửa trung đoàn 228B; Chủ nhiệm chính trị Sư đoàn 325B, Trưởng phòng Tổ chức Mặt Trận Tây Nguyên (B3); sau đó là Phó Chủ nhiệm, Chủ nhiệm chính trị mặt trận Tây Nguyên, Đảng ủy viên Mặt trận; Cục trưởng Cục Chính trị Quân đoàn 3; Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bình Trị Thiên...

Hơn 30 năm tham gia chiến đấu, rèn luyện và trưởng thành trong quân ngũ, được Đảng và Quân đội giao phó nhiều cương vị trọng trách, nhưng đồng chí luôn hoàn thành xuất sắc trên các cương vị được giao. Trong ký ức của đồng chí, đồng đội vẫn còn nhớ mãi hình ảnh người thanh niên hết sức nhanh nhẹn, cùng với dân quân, du kích địa phương vừa tích cực bám đồng ruộng sản xuất, vừa bí mật bám địa bàn, bám địch mà đánh, làm tiêu hao sinh lực địch, đẩy lùi được nhiều trận càn quét của giặc Pháp; hình ảnh của đồng chí Chủ nhiệm chính trị mặt trận Tây Nguyên luôn xuất hiện ở chiến trường gian khổ, trong những trận đánh ác liệt để động viên cán bộ chiến sỹ, xốc lại tinh thần, nêu cao quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Ở đâu, đồng chí cũng luôn giữ vững phẩm chất người chiến sỹ cộng sản kiên trung, người cán bộ quân đội mẫu mực, thương yêu cán bộ, chiến sỹ, ra trận với tinh thần quyết chiến, quyết thắng.

Sau ngày đất nước hoàn toàn giải phóng, đồng chí được phân công công tác tại Tỉnh ủy Bình Thiên, tham gia cấp ủy Bình Trị Thiên và giữ chức vụ Ủy viên Thường trực, sau đó là Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy. Trên cương vị được giao, đồng chí đã cùng với tập thể Tỉnh ủy, Ban Thường vụ, Thường trực Tỉnh ủy lãnh đạo Đảng bộ và nhân dân Quảng Bình gắn bó keo sơn cùng nhân dân Quảng Trị, Thừa Thiên anh em ra sức phát huy truyền thống cách mạng, chung sức xây dựng tỉnh Bình Trị Thiên hợp nhất.

Tháng 7 năm 1989, thực hiện Nghị quyết Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá VIII, Quảng Bình trở lại địa giới hành chính cũ. Được tổ chức phân công giữ chức Quyền Bí thư Tỉnh uỷ, sau đó là Bí thư Tỉnh ủy Quảng Bình, đồng chí đã cùng tập thể Tỉnh ủy trăn trở, lo toan vừa ổn định tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tỉnh; bảo đảm nơi ăn, chốn ở của hàng ngàn cán bộ, nhân viên và ổn định tư tưởng để vượt qua khó khăn ngay trong những ngày đầu chia tách tỉnh; vừa chăm lo chỉ đạo phát triển sản xuất, cải thiện đời sống của nhân dân, từng bước xây dựng lại quê hương giàu đẹp.

Những khó khăn, bộn bề của giai đoạn đầu tái lập tỉnh đặt lên vai tập thể Ban Thường vụ, Thường trực Tỉnh uỷ mà đứng đầu là đồng chí trọng trách hết sức nặng nề. Nhưng với ý chí quyết tâm, năng động, sáng tạo, đồng chí đã cùng với tập thể Tỉnh ủy, Ban Thường vụ, Thường trực Tỉnh ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, giải quyết có hiệu quả những vấn đề cấp bách trước mắt; đồng thời nghiên cứu để có chủ trương, giải pháp cho những vấn đề lâu dài, toàn diện, từng bước ổn định tình hình, tiếp tục thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, tạo đà, tạo thế cho những bước phát triển tiếp theo. Có thể nói, đây là bước ngoặt quan trọng, ghi đậm dấu  ấn và công lao của đồng chí đối với sự khởi đầu mới của quê hương Quảng Bình trên con đường xây dựng và phát triển.

Điều khiến tôi khâm phục, kính trọng và quý mến ở đồng chí là sự thông minh, quyết đoán, sắc sảo, sức làm việc bền bỉ, dẻo dai, giàu lòng vị tha, độ lượng và tác phong sinh hoạt bình dị, chan hoà với quần chúng. Đồng chí là người có ý thức tổ chức kỷ luật cao, nghiêm chỉnh chấp hành sự phân công của tổ chức, thể hiện rõ nhất là tháng 7 năm 1991, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII, đồng chí được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nhưng trong nhiệm kỳ ấy đồng chí chỉ giữ cương vị Ủy viên Thường vụ, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy. Không ít người băn khoăn, nhưng với đồng chí, chỉ có một tâm niệm “là cán bộ của Đảng, làm bất cứ nhiệm vụ gì Đảng phân công” không hề so đo, tính toán.

Những năm công tác tại Ban Dân vận Tỉnh ủy, tập thể ban Dân vận Tỉnh ủy, mà đứng đầu là đồng chí đã tích cực tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy có nhiều đổi mới trong việc cụ thể hóa bài học “lấy dân làm gốc” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đẩy mạnh công tác dân vận và thực hiện tốt phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” một cách toàn diện; chăm lo phát huy vai trò đại diện thực sự của Mặt trận và các đoàn thể quần chúng, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, tham gia xây dựng Đảng bộ và chính quyền vững mạnh.

Tháng 01 năm 1998, đồng chí được nghỉ hưu, nhưng với tình yêu quê hương, thông cảm, chia sẻ với nỗi đau của những người tàn tật và trẻ mồ côi, đồng chí đã tích cực tham gia các hoạt động bảo trợ người tàn tật và trẻ em mồ côi và là Chủ tịch, Chủ tịch danh dự của Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi tỉnh. Ở tuổi 70 rồi 80, trái tim nhân ái của đồng chí vẫn hòa cùng nhịp đập với những người tàn tật và các cháu không nơi nương tựa.

Còn nhớ như in hình ảnh vị Chủ tịch Hội với mái tóc bạc trắng, gương mặt hiền từ, phúc hậu cùng với cán bộ của Hội đến từng cơ quan, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương để vận động tài trợ xe lăn, xe lắc; vận động hỗ trợ kinh phí để chăm sóc trẻ mồ côi, những người không may bị bệnh tật, khó khăn, hoạn nạn. Kính già, yêu trẻ, giúp đỡ những người yếu thế và tấm lòng nhân ái của đồng chí đã làm ấm lại biết bao mảnh đời bất hạnh.

Trong suốt quá trình tham gia hoạt động cách mạng, đồng chí luôn là người cán bộ mẫu mực, lăn lộn, bám sát địa bàn cơ sở để lãnh đạo, chỉ đạo thúc đẩy phong trào. Với uy tín, trách nhiệm và năng lực công tác, dù ở bất cứ cương vị nào, đồng chí luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Kể cả khi đã nghỉ hưu, nhưng đồng chí vẫn luôn canh cánh một nỗi lòng vì dân, vì nước, tham gia nhiều ý kiến tâm huyết với tấm lòng mong muốn xây dựng tỉnh nhà ngày càng đổi mới đi lên.

Ở đồng chí, luôn thể hiện phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, tuyệt đối trung thành với mục tiêu, lý tưởng cách mạng, luôn giữ gìn, tăng cường sự đoàn kết trong Đảng bộ và nhân dân, là tấm gương sáng về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, về sự tận tụy với công việc, mẫu mực trong đạo đức, lối sống, nói đi đôi với làm, đồng cam, cộng khổ với đồng chí, đồng nghiệp, được tổ chức, cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh kính trọng, yêu quý, học tập và noi theo.

Với 86 tuổi đời, 68 tuổi Đảng, hơn 70 năm tham gia và cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, phần thưởng Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Quân công hạng Hai, hạng Ba; Huân chương Chiến công hạng Nhất, Huân chương chiến sỹ giải phóng; Huân chương Quyết thắng hạng Hai; Huân chương kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Nhất; Huy hiệu 65 năm tuổi Đảng và nhiều phần thưởng cao quý khác mà Đảng, Nhà nước trao tặng đã thể hiện sự ghi nhận đối với công lao và những đóng góp quan trọng của đồng chí đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân.

Dẫu biết rằng tuổi đã cao, sức đã yếu, nhưng không ai nghĩ đồng chí ra đi đột ngột đến thế. Tiễn đồng chí về nơi an nghỉ vĩnh hằng, bạn bè, anh em, đồng đội, đồng chí cùng chung nỗi buồn và thương nhớ không nguôi. Xin có một vài dòng tâm sự, như một nén tâm nhang tưởng nhớ đồng chí!.

Lương Ngọc Bính, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh