(QBĐT) - Giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri là một trong những chức năng, nhiệm vụ quan trọng của cơ quan dân cử nói chung và HĐND tỉnh nói riêng. Thực hiện chức năng, nhiệm vụ này, những năm qua, HĐND, Thường trực HĐND, các ban và đại biểu HĐND tỉnh đã tích cực triển khai các hoạt động, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cử tri, xứng đáng với niềm tin cậy mà cử tri đã gửi gắm.

Thực hiện các quy định của pháp luật, những năm qua, hoạt động giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cử tri được triển khai bằng nhiều hình thức.

Trước mỗi kỳ họp, Ban Pháp chế HĐND tỉnh tiến hành làm việc trực tiếp với Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Cục Thi hành án dân sự tỉnh và các sở, ngành liên quan để thẩm tra các báo báo trình tại kỳ họp. Cùng với việc chất vấn các vấn đề liên quan đến tình hình và kết quả hoạt động của cơ quan, đơn vị, Ban tiến hành làm rõ một số nội dung trong quá trình tiếp nhận, xử lý và giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị mà công dân gửi đến và do HĐND tỉnh chuyển đến theo quy định.

Từ việc xem xét các báo cáo trình tại kỳ họp, đại biểu HĐND tỉnh sẽ tiến hành chất vấn những nội dung có nhiều đơn khiếu nại, tố cáo, những vấn đề “nóng” mà cử tri kiến nghị, phản ánh nhiều lần.

Các hoạt động giám sát tại kỳ họp đã giúp HĐND tỉnh kịp thời ban hành  các chủ trương, giải pháp đúng đắn nhằm nâng cao trách nhiệm của các cấp, ngành trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri.

Cùng với hoạt động chất vấn tại kỳ họp, hoạt động giám sát theo chuyên đề cũng được tích cực triển khai. Ban Pháp chế HĐND tỉnh đã thành lập các đoàn giám sát và triển khai các nội dung giám sát bảo đảm theo quy định của pháp luật. 

Quá trình giám sát, Ban đã lựa chọn các cơ quan, đơn vị, địa phương có nhiều đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị để giám sát trực tiếp. Sau giám sát, Ban đã ban hành báo cáo, trong đó nêu rõ những kết quả đạt được và những tồn tại, hạn chế cần khắc phục, các kết luận và kiến nghị UBND tỉnh, các sở, ngành chức năng, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố liên quan thực hiện các giải pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri.

Hội nghị thường trực, các ban HĐND tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố năm 2017.

Một trong những hoạt động nhằm xác định đúng bản chất sự việc và tính khách quan trong các nội dung khiếu nại, tố cáo và kiến nghị là tổ chức các đoàn kiểm tra, khảo sát về nội dung đơn khiếu nại, tố cáo của công dân. Trong nhiệm kỳ 2011-2016, trên cơ sở các nguồn thông tin từ đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh của cử tri, Ban Pháp chế HĐND tỉnh đã tiến hành giám sát hai vụ việc phức tạp, được cử tri kiến nghị nhiều lần. Các cuộc giám sát đã được các cấp, ngành liên quan và dư luận nhân dân đánh giá, đồng tình cao.

Các kết luận, kiến nghị sau giám sát đã được các cá nhân có thẩm quyền, các cơ quan, tổ chức liên quan và công dân khiếu nại, tố cáo tiếp thu, chấp hành nghiêm túc, góp phần quan trọng trong việc giải quyết dứt điểm và hiệu quả các vụ việc phức tạp. Hình thức giám sát này đã có nhiều tác dụng tích cực, nhất là đối với các vụ việc phức tạp hoặc khiếu nại tập thể...

Trong số những hoạt động giám sát, việc tham gia tiếp công dân và tiếp nhận, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân đã được Thường trực HĐND tỉnh và Ban Pháp chế chú trọng. Công tác này được triển khai theo định kỳ để nắm bắt thông tin về phản ánh, kiến nghị và tình hình giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, tham gia các ý kiến, kiến nghị trong quá trình xử lý, đồng thời giám sát việc tiếp nhận, giải quyết của UBND tỉnh và các cơ quan, ban ngành bảo đảm tuân thủ theo quy định của pháp luật.

Đối với những vụ việc phức tạp, có nguy cơ trở thành điểm nóng, Thường trực HĐND tỉnh, Ban Pháp chế và các ngành tham gia tiếp công dân đã trực tiếp đối thoại, giải thích, trả lời và hướng dẫn công dân thực hiện quyền và nghĩa vụ, vận động công dân tuân thủ pháp luật. Văn phòng HĐND tỉnh cũng đã chú trọng công tác tiếp công dân thường xuyên tại trụ sở cơ quan, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và hướng dẫn nhân dân thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

Thời gian qua, các khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri gửi đến HĐND tỉnh đã được Thường trực HĐND, Ban Pháp chế quan tâm nghiên cứu, xử lý đúng quy định của pháp luật. Những khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri sau khi chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền đều được yêu cầu báo cáo kết quả giải quyết đến Thường trực HĐND và Ban Pháp chế.

Đối với những đơn thư không được thông báo kết quả giải quyết, Văn phòng HĐND tỉnh tiến hành đôn đốc hoặc tham mưu cho Thường trực HĐND tỉnh và Ban Pháp chế giám sát, khảo sát vụ việc hoặc kết hợp nội dung giám sát trước kỳ họp.

Dù vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, nhưng công tác giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cử tri của HĐND tỉnh đã góp phần quan trọng phát huy vai trò của đại biểu dân cử và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, củng cố niềm tin của nhân dân đối với bộ máy chính quyền các cấp. Từ những hiệu quả đã đạt được, đã có nhiều bài học kinh nghiệm được rút ra nhằm không ngừng nâng cao hiệu quả công tác giám sát.

Đó là sự cần thiết của việc nghiên cứu kỹ quy định của pháp luật, nội dung khiếu nại, tố cáo, quá trình giải quyết, trả lời của cơ quan có thẩm quyền, những văn bản pháp luật cần áp dụng trong quá trình giải quyết.

Trong một số trường hợp cần thiết, cơ quan chức năng cần tham khảo những phản ánh của dư luận xã hội, tránh tình trạng cơ quan, địa phương được giám sát báo gì, đoàn giám sát nghe nấy. Không ngừng phát huy vai trò, trách nhiệm của đại biểu HĐND, các Ban của HĐND trong hoạt động giám sát, vai trò chỉ đạo, điều hành của Thường trực HĐND tại mỗi kỳ họp.

Các hoạt động giám sát chuyên đề, giám sát mang tính chuyên sâu những vấn đề liên quan đến khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cử cần được thường xuyên chú trọng; quan tâm giám sát, khảo sát tình hình, kết quả thực hiện các quyết định đã có hiệu lực pháp luật trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, các nội dung trả lời của các ngành chức năng, chú trọng những khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài, cử tri kiến nghị nhiều lần và dư luận quan tâm.

Thường trực HĐND, các ban và đại biểu HĐND thường xuyên theo dõi UBND tỉnh và các ngành trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cử tri, kịp thời phát hiện những nội dung chưa được xem xét, giải quyết để đề nghị UBND tỉnh và các cơ quan chức năng tiếp tục giải quyết.

Một số nội dung cử tri phản ánh, kiến nghị nhiều lần nhưng vẫn chưa được giải quyết hoặc giải quyết chưa dứt điểm cần đưa ra chất vấn trực tiếp tại kỳ họp HĐND tỉnh hoặc phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh. Quá trình giám sát cần phải luôn lắng nghe, tìm hiểu ý kiến, nguyện vọng của cử tri và nhìn nhận quá trình giải quyết của cơ quan chức năng một cách khách quan, tôn trọng các chứng cứ hợp pháp...

Những giải pháp nêu trên đã và đang góp phần nâng cao hiệu quả công tác giám sát nói chung, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cử tri nói riêng, tác động tích cực tới việc bảo đảm thực thi pháp luật, củng cố niềm tin của nhân dân đối với bộ máy chính quyền các cấp, là tiền đề quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Diệu Cầm