(QBĐT) - Lập lại trật tự đô thị, trong đó có việc chống lấn chiếm vỉa hè, là một trong những nội dung quan trọng để xây dựng tuyến phố văn minh, góp phần thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU của Thành ủy Đồng Hới về thực hiện nếp sống văn minh đô thị giai đoạn 2016-2020.  Để thực hiện thành công Nghị quyết, giữ gìn được “hồn cốt” của thành phố, trong đó có vỉa hè, Đồng Hới đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ.

>> Bài 1: Thực trạng vỉa hè và công tác "giải cứu"

Những giải pháp “tình thế”

Dọc theo nhiều tuyến đường thuộc các phường Đồng Mỹ, Đồng Phú, Hải Đình, nhiều hộ dân đã đập bỏ phần vỉa hè để mở rộng lòng đường đủ cho hai xe ô tô tránh nhau. Lý giải về việc làm này, một số người dân cho biết, những phần vỉa hè này từ lâu đã không được sử dụng đúng công năng của vỉa hè là dành cho người đi bộ và không gian sống của người dân đô thị, mà nó được biến thành vườn rau di động hay nơi bỏ rác.

Tuyến phố Nguyễn Du với những điểm nhấn đẹp thu hút du khách.

Trong khi đó, nhu cầu lưu thông tại các tuyến đường có lòng đường rộng 4m đang ngày càng lớn, nhất là khi số lượng xe ô tô đang ngày càng tăng. “Dù biết việc đập bỏ vỉa hè nhằm mở rộng lòng đường khi chưa có chủ trương của cơ quan chức năng là sai, nhưng nếu để lại, vỉa hè cũng không được sử dụng đúng mục đích.

Trong khi đó, việc lưu thông của người dân bị ảnh hưởng, nên nhiều gia đình trên cùng tuyến phố đã mạnh dạn rủ nhau đập bỏ vỉa hè nhằm tạo sự thông thoáng cho tuyến đường. Về lâu dài, tôi nghĩ cơ quan chức năng cần có các giải pháp mang tính bền vững và phù hợp để vẫn giữ được hồn cốt của đô thị, song vẫn thuận lợi cho việc lưu thông!”, chị Nguyễn Thị Hồng, phường Đồng Mỹ chia sẻ.

Liên quan đến giải pháp này, ông Nguyễn Chung Nguyên, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đồng Hới cho biết, đây cũng là một trong những phương án mà thành phố đang cân nhắc. Đối với một số tuyến đường lòng có đường hẹp và nhu cầu sử dụng vỉa hè không lớn, cơ quan chức năng sẽ nghiên cứu theo hướng xóa bỏ vỉa hè để mở rộng lòng đường.

Tuy nhiên, việc xóa bỏ vỉa hè cần phải được tiến hành thận trọng để vừa bảo đảm thuận lợi và an toàn cho việc lưu thông nhưng vừa phải duy trì được mỹ quan đô thị. Đây là bài toán cần có sự chung tay góp sức của các cơ quan chức năng và cả sự hiến kế của người dân.

Về việc sau khi “giải cứu” vỉa hè, nhiều đoạn lòng đường lại bị lấn chiếm để đỗ xe ô tô, ông Nguyễn Chung Nguyên, Phó Chủ tịch UBND thành phố cho biết thêm, ô tô đỗ trên vỉa hè là sai quy định vì kết cấu của vỉa hè chỉ dành riêng cho người đi bộ và các sinh hoạt văn hóa đặc thù, đặc biệt khi bên dưới vỉa hè là các công trình đường dây điện thoại, cáp quang, ống nước...

Sau khi xem xét thực tế và thông tin phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng, ngày 27-3-2017, UBND thành phố Đồng Hới  đã có văn bản số 552/UBND-QLĐT gửi Ban An toàn Giao thông và Sở Giao thông vận tải đề nghị các đơn vị tiến hành khảo sát, bổ sung các điểm dừng, đỗ xe trên địa bàn thành phố. Ngoài ra, có thể nghiên cứu phương án quy định đỗ xe theo ngày chẵn, lẻ...

Tập trung nâng cao chất lượng tuyên truyền

Thực tế cho thấy, khi các đợt cao điểm lập lại trật tự đô thị lắng xuống thì tình trạng tái lấn chiếm vỉa hè lại bùng phát và trở nên nhếch nhác như cũ. Cùng với các đô thị lớn trong toàn quốc như: Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đồng Hới cũng không ngoại lệ.

Để bảo đảm duy trì trật tự đô thị, trong đó có vỉa hè, lực lượng chức năng mà nòng cốt là Đội quản lý trật tự đô thị thành phố Đồng Hới và các xã, phường cần thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, với lực lượng mỏng, trong khi đó ý thức của người dân vẫn còn hạn chế, nên việc duy trì trật tự, chống tái lấn chiếm vỉa hè là bài toán thực sự nan giải.

Anh Phạm Thảo (phường Nam Lý) chia sẻ, công tác tuyên truyền đóng vai trò then chốt và nó chỉ thực sự đạt hiệu quả khi thông qua tuyên truyền, người dân nói chung, người dân sống và kinh doanh dọc các tuyến đường nói riêng, nhìn thấy được lợi ích mang lại từ việc duy trì trật tự và mỹ quan của vỉa hè.

Điển hình như các tuyến đường Nguyễn Du, Dương Văn An, Trần Hưng Đạo..., sự thông thoáng, quy củ đã mang lại vẻ đẹp văn minh cho tuyến phố. Chính điều này đã thu hút sự chú ý của du khách cũng như người dân địa phương, đưa các tuyến phố này trở thành những điểm kinh doanh lý tưởng và mang lại bản sắc riêng cho diện mạo thành phố. 

Cùng đồng tình với ý kiến trên, anh Lê Thế Hoàng (phường Đồng Mỹ) trao đổi, ở những tuyến phố có vỉa hè rộng, cơ quan chức năng có thể cân nhắc phương án quản lý vỉa hè một cách quy củ và cho các hộ sử dụng vỉa hè để kinh doanh những mặt hàng phù hợp nếu điều này không ảnh hưởng nhiều đến nhu cầu đi lại của người dân.

Việc này sẽ tạo điểm nhấn cho thành phố, góp phần thu hút khách du lịch. Song song với việc sử dụng vỉa hè một cách hiệu quả cũng như có các phương án đỗ xe ô tô, mô tô phù hợp, cần tăng cường công tác tuyên truyền để người dân nói chung, người trực tiếp sử dụng vỉa hè nói riêng, nâng cao ý thức bảo vệ và giữ gìn sự văn minh, sạch đẹp của vỉa hè.

Cần sự chung tay

Cùng với công tác tuyên truyền, sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành, địa phương và người dân là yếu tố quan trọng để bảo đảm trật tự, mỹ quan đô thị. Về phía cơ quan chức năng, trong đợt cao điểm “giải cứu” vỉa hè, bên cạnh việc tháo dỡ, đục bỏ các biển hiệu quảng cáo, bậc cấp lấn chiếm, các phường đã tiến hành kẻ vạch giới hạn chia vỉa hè thành hai phần gồm phần giành đỗ xe mô tô, xe đạp và phần dành cho người đi bộ.

Lực lượng chức năng kiểm tra, nhắc nhở các hộ kinh doanh trên tuyến đường Trần Nhân Tông, giao cắt với đường Lý Thường Kiệt.

Việc nghiên cứu, khảo sát các điểm đỗ xe cũng đang được các cơ quan liên quan bắt tay thực hiện. Vừa tăng cường kiểm tra, nhắc nhở, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, lực lượng chức năng thành Đồng Hới và các xã, phường liên quan vừa phối hợp bàn bạc các giải pháp nhằm giải quyết hiệu quả “bài toán” vỉa hè.

“Dù tình trạng lấn chiếm vỉa hè ở Đồng Hới chưa thực sự “nóng” như các thành phố khác, nhưng bảo đảm trật tự và mỹ quan đô thị là việc cần phải tích cực triển khai. Đối với một số điểm lấn chiếm có hệ thống trên địa bàn, chúng tôi đã và đang làm việc với các địa phương nhằm tìm ra giải pháp tối ưu để bảo đảm văn minh đô thị, nhưng vẫn đáp ứng được yêu cầu của người dân, đặc biệt là du khách đến du lịch tại thành phố!”, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đồng Hới Nguyễn Chung Nguyên cho biết.

Lời kết

Như đã nói ở trên, vỉa hè không chỉ dành riêng cho người đi bộ, mà đó còn là không gian văn hóa đặc thù của cư dân đô thị. Việc một số hộ dân tự ý đục bỏ vỉa hè, cho dù trùng hợp với ý tưởng của các cơ quan chức năng nhằm mục đích mở rộng lòng đường, thì cũng chỉ là giải pháp tình thế, không mang tính khoa học. Để giải bài toán vỉa hè sao cho vừa bảo đảm trật tự, mỹ quan đô thị, thì cần những giải pháp căn cơ về quy hoạch, công tác tuyên truyền, kiểm tra, xử phạt và cả sự sáng tạo trong quá trình sử dụng.

Cũng  theo anh Lê Thế Hoàng, “giải cứu” và trả lại vỉa hè cho người đi bộ là việc cần làm, nhưng cần phải được triển khai phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, không máy móc, khắt khe, để vừa tạo thuận lợi trong lưu thông song đồng thời vẫn giữ gìn được “hồn cốt” đô thị trẻ trong hành trình phát triển, đặc biệt là khi thành phố Đồng Hới và tỉnh đang nỗ lực tạo dựng hình ảnh đẹp trong mắt du khách.

Ngọc Mai