(QBĐT) - Từ ngày 25 đến 27-3-2017 tại Thủ đô Hà Nội đã diễn ra một chuỗi các sự kiện với chủ đề "Quảng Bình trong lòng Hà Nội". Tham dự đêm khai mạc (tối 25-3) tại quảng trường Tượng đài Lý Thái Tổ, tôi đã có rất nhiều cảm xúc.

Cảm xúc đầu tiên đó là khi nghe lại những làn điệu hò khoan Lệ Thủy do chính những "nghệ nhân chân đất" từ Lệ Thủy ra biểu diễn, tôi càng nhớ mẹ, nhớ quê hương da diết; chính những làn điệu hò khoan đó đã nuôi dưỡng tâm hồn tôi, tiếp cho tôi niềm vui sống. "Nghe câu hò quê mẹ trong tôi/Thương quê mình lắm lắm người ơi!". Vâng, tôi đã viết như vậy trong ca khúc "Thương lắm câu hò quê mẹ!". Càng lớn khôn, càng nghiên cứu về âm nhạc tôi càng hiểu hò khoan Lệ Thủy là một văn hóa cộng đồng đặc biệt về cách thức hát xướng, về tiết tấu, về nội dung và về sự lôi cuốn, lan tỏa của nó! Hò khoan Lệ Thủy thực sự là "vàng mười" trong kho tàng dân ca của Việt Nam ta.

Cảm xúc nữa đó là khi xem lại một số hình ảnh quê hương Quảng Bình, tôi càng thấy đất Quảng Bình đẹp mê hồn, càng khám phá càng thấy đẹp. Có ở đâu trên đất nước này mà có bãi biển dài và đẹp như ở Quảng Bình! Chỗ nào cũng là loại cát trắng phau, mịn màng mát rượi bàn chân, đặc biệt từ Đèo Ngang vào tận Cửa Tùng đâu cũng có thể xuống tắm được! Có ở đâu trên thế giới này mà có hang động nhiều, đẹp, dài, rộng, kỳ vĩ như ở Quảng Bình! Có ở đâu mà đến du lịch thuận lợi như ở Quảng Bình - vì đó là một tỉnh nằm ở chính giữa đất nước, bạn có thể đi bằng đường không, đường bộ, đường sắt,....đều rất tiện và với chi phí không đắt lắm. Từ đó bạn có thể dễ dàng ngược ra Hà Tĩnh, Nghệ An; hoặc xuôi vào Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế... cả một miền di tích, di sản! Rồi nữa, bạn có thể sang các nước láng giềng rất dễ dàng. "Khi nào về Quảng Bình để anh đưa Trí đi một chuyến: Sáng ăn cơm ở Đồng Hới, trưa ăn cơm ở Lào và tối là vui chơi ở Thái Lan!" - anh Lương Ngọc Bính - nguyên Bí thư tỉnh Quảng Bình có lần đã mời tôi như vậy.

GS. Tiến sĩ Nguyễn Anh Trí cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh tại lễ khai mạc “Quảng Bình trong lòng Hà Nội”.

Quảng Bình cũng là một mảnh đất giàu truyền thống yêu nước, những địa danh như Cha Lo, đường 20 Quyết Thắng, hang Tám TNXP, đèo Mồng Gà, Đèo Ngang, Sông Gianh, Xuân Sơn, Ngư Thủy... tất cả đều là những địa danh đáng để đến tham quan. Tất nhiên tuyệt vời nhất và không thể bỏ qua đó là đến thăm quê hương của Đại tướng Võ Nguyên Giáp huyền thoại ở Lệ Thủy và thăm nơi yên nghỉ của Người tại Vũng Chùa – Đảo Yến.

Rồi ẩm thực Quảng Bình thì tuyệt ngon và đậm đà! Bởi lẽ, nơi đó tôm cua, mực, cá... tất cả đều là đánh bắt tự nhiên và được chế biến theo những nghệ thuật đa dạng giao thoa từ miền Bắc (đàng Ngoài) vào và từ miền Nam (đàng Trong) ra. Mặt khác các món ăn Quảng Bình như bánh, chè, cháo, cá kho, mắm, ruốc, hay cả dưa muối, rau sống... đều là tinh tế và thấm đẫm hương vị ẩm thực của cố đô Huế. Sau một chuyến đi công tác được ăn cơm Quảng Bình, ra Hà Nội "vẫn cứ thấy thèm và nhớ đến cả tháng!" - một anh bạn là tiến sỹ nói với tôi như vậy!

Sẽ là một thiếu sót lớn, nếu không nhắc đến trong buổi tối 25-3 này, tôi đã gặp lại rất nhiều người con Quảng Bình, dù họ ở ngay tại Hà Nội đến, từ Quảng Bình ra; dù họ ở cương vị nào là Bí thư Tỉnh ủy, là Chủ tịch UBND tỉnh, là người cựu chiến binh, là ca sỹ, nông dân; dù họ là một giáo sư hay là một sinh viên... tất cả đều gần gũi, đều thân mến và đều nặng lòng với quê hương, đều nặng nghĩa với đất nước. Người Quảng Bình khí khái và can trường. Bởi vậy mới có những con người như Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh - xông pha mở cõi phương Nam để non sông Tổ quốc ta rộng dài cho đến ngày nay! Bạn tôi, một người xứ Bắc nói: "Người Quảng Bình lĩnh vực nào cũng có người tài, anh nhỉ!". Tôi nghĩ, đó là một nhận xét xác đáng!

Quảng Bình-một miền quê đáng nhớ, đáng về lại và rất đáng để đến thăm bạn ạ!

GS. Tiến sĩ Nguyễn Anh Trí