(QBĐT) - Mừng thọ là một phong tục tốt đẹp có từ lâu đời thể hiện đạo lý “Kính lão trọng thọ” của dân tộc ta.

Người xưa kể rằng, xưa kia ở làng Liễu Đôi (Nghệ An) có một người phúc hậu, khỏe mạnh, đẹp lão được tiên ban cho tấm áo tiên thật mĩ miều. Mặc áo tiên ban, người ấy sống rất thọ, không còn nhớ được mình bao nhiêu tuổi, đã chứng kiến vạn vật đổi thay, không biết bao nhiêu thế hệ con người ra đời, rồi già, rồi mất. Nhân dân trong vùng gọi người sống lâu, sống dai ấy là ông Thọ.

Ông Thọ thấy người già trong làng cứ thay nhau mất đi thì động lòng thương xót, liền xé cho mỗi người một mảnh áo, tiên ban để người đời được hưởng lộc trời, có tuổi thọ cao. Và khi xé đến mảnh áo cuối cùng thì ông Thọ cũng liền qua đời.

Nhớ ơn đó, dân làng thờ cúng, tế lễ ông Thọ trong ngôi đình gọi là đình thượng lão. Tiếp đó, người ta phân chia thành các độ tuổi, 60 tuổi được gọi là hạ thọ, 70 tuổi là trung thọ và 80 tuổi trở lên là thượng thọ, rồi tổ chức ngày mừng thọ. Từ đó dần dần trở thành tục rước lão.

Lễ mừng thọ thường được các gia đình tổ chức vào dịp đầu xuân.

Hàng năm, cứ vào dịp đầu xuân, làng lại tổ chức yến lão, ở gia đình thì tổ chức khao lão bằng nhiều nghi thức tưng bừng kính trọng, đặc biệt là các nhà tốt phúc có người thọ cao. Cỗ bàn, trang phục đối với người được mừng thọ thì tùy theo gia cảnh nhưng phải thể hiện sự tôn kính, trọng lão. Cứ thế, tục mừng thọ được truyền từ đời này qua đời khác và trở thành nét đẹp văn hóa truyền thống của nhân dân ta.

Ngày nay, việc mừng thọ đã được quy định tại Luật Người cao tuổi và được lãnh đạo Đảng, chính quyền, Mặt trận và Hội Người cao tuổi các cấp thực thi một cách nghiêm túc. Tại các lễ mừng thọ đầu xuân dù được tổ chức ở hội trường, nhà văn hóa hay gia đình bao giờ cũng được trang trí đẹp đẽ, trang trọng có hoa, bức trướng, câu đối và chương trình văn nghệ hấp dẫn do Người cao tuổi hay con cháu biểu diễn. Người được mừng thọ được nhận bằng của Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, quà của các cấp chính quyền, Hội Người cao tuổi và con cháu. Đặc biệt người tròn 90 tuổi được Chủ tịch tỉnh tặng quà và tròn 100 tuổi được nhận quà của Chủ tịch nước.

Nhân đầu xuân Đinh Dậu 2017, tại Đồng Hới, nhiều xã phường đã long trọng tổ chức lễ mừng thọ cho hội viên có độ tuổi 70, 75, 80, 85, 90, 95 và 100 như ở phường Đồng Sơn, Hội Người cao tuổi đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền và 13 tổ dân phố tổ chức mừng thọ cho 197 cụ, xã Đức Ninh tổ chức mừng thọ 2 cụ 100 tuổi, phường Hải Thành cùng tổ dân phố 5 và gia đình mừng thọ cụ bà Đặng Thị Trúc 100 tuổi. Tất cả những cụ được mừng thọ đều vui mừng, phấn khởi và hạnh phúc khi nhận được những lời chúc mừng tốt đẹp từ đại diện Đảng, chính quyền địa phương, Hội Người cao tuổi cùng con cháu.

Trần Ngọc Phơn