(QBĐT) - Tôi đã từng viết về nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến trên chuyên mục “Khách mời ngày thứ bảy” ở Báo Quảng Bình năm 1998.

Hồi đó, lần đầu tiên chúng tôi gặp nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến tại lớp tập huấn nghiệp vụ nhiếp ảnh do Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam phối hợp với Báo Quảng Bình tổ chức. Bài viết có tựa đề: “Quảng Bình - đề tài vô tận cho nghệ thuật nhiếp ảnh”. Và chúng tôi nhớ mãi những nhận định sâu sắc của nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến về quê hương Quảng Bình: “Quảng Bình là vùng đất nhiều danh lam thắng cảnh. Các danh nhân, các nhà thơ lớn của dân tộc như Trần Nhân Tông, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến, Đoàn Thị Điểm, Hàn Mạc Tử, Lưu Trọng Lư, Tố Hữu... đều đã viết về cảnh đẹp Quảng Bình. Con người Quảng Bình nhân hậu tài năng, giàu ý chí, kiên cường. Bao cảnh đẹp nổi tiếng thế giới như động Phong Nha, bao con người anh hùng trong cuộc kháng chiến cứu nước, nét văn hóa độc đáo riêng... Tất cả đó là mảnh đất, đề tài phong phú cho nghệ thuật nhiếp ảnh”.

Lần này gặp lại nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến cũng tại lớp bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí do Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh tổ chức. Và cảm nhận của chúng tôi về nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến vẫn là niềm say mê đầy sức sáng tạo của một nghệ sĩ nhiếp ảnh lão thành. Dù tuổi đã bước qua tuổi 70 nhưng ở nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến vẫn toát lên niềm say mê công việc...

Vũ Huyến tên thật là Vũ Trung Huyến, sinh tại Hà Nội, tốt nghiệp khoa Văn, Trường đại học Tổng hợp Hà Nội khóa 1963- 1967; học tại khoa báo chí, bộ môn ảnh Trường đại học Tổng hợp Quốc gia Lô-mô-nô-xốp (Liên Xô) từ năm 1972-1976. Từ năm 1967 đến năm 1970, Vũ Huyến là phóng viên, biên tập viên báo Tin tức (Ủy ban liên lạc văn hóa với nước ngoài); từ năm 1970 đến năm 2000 làm việc tại Báo ảnh Việt Nam. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến nguyên là Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam khóa 6, Tổng biên tập Tạp chí nhiếp ảnh, Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật các khóa 3, 4, 5, 6; giảng viên, giảng viên thỉnh giảng nhiều trường đại học có uy tín; cộng tác viên hầu hết các cơ quan thông tin đại chúng hàng đầu trong nước.

Tranh thủ giờ giải lao, ông cho chúng tôi xem lướt qua một số bức ảnh kỷ niệm về cuộc sống và sự nghiệp của ông. Ông đã được gặp gỡ nhiều chính khách nổi tiếng thế giới, trong đó, ông rất vinh dự vì được gặp và chụp ảnh về Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Chúng tôi được nghe ông trân trọng giới thiệu một số bức ảnh được chụp lưu niệm với Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ông cho biết, đó là hạnh phúc lớn của cuộc đời ông. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã từng dạy dỗ, hướng dẫn truyền thụ nhiều kinh nghiệm làm báo cho ông.

Tại lớp bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí lần này, dấu ấn sâu sắc được nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến truyền đạt cho học viên là hãy đến với thực tiễn nhiều hơn nữa, hãy đi cơ sở nhiều hơn nữa. Bài giảng về ảnh báo chí của nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến thật sinh động, hấp dẫn bởi ngoài tri thức uyên bác, ông luôn dành cho học viên những lời khuyên bổ ích từ chuyến đi thực tế. Trong thời gian chỉ có 2 ngày, ông đã ưu tiên hẳn 1 ngày cho học viên đi thực tế.

Sẽ là những kỷ niệm khó quên trong đợt đi thực tế tại Đoàn KTQP 79 với sự hướng dẫn của nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến. Niềm vui của những học viên là được tiếp cận với cách làm việc khoa học của ông. Vừa đến doanh trại Đoàn KTQP 79, sau khi nghe đại diện chỉ huy đơn vị báo cáo vắn tắt hoạt động của một đơn vị quân đội làm kinh tế ở vùng miền núi huyện Lệ Thủy, nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến đã hướng dẫn cho học viên chia lớp thành 2 nhóm, 1 nhóm đến thực tế tại Làng Ho, một nhóm ở lại gần đơn vị.

Điều ngạc nhiên đầu tiên của tôi là khi thấy sự nhanh nhạy của người nghệ sĩ tuổi đã trên 70. Theo sự chỉ dẫn của các sĩ quan Đoàn KTQP 79, chúng tôi được tác nghiệp tại khu đồi trồng dứa. Ở đây đang có một số gia đình công nhân nhận hợp đồng với đơn vị canh tác cây dứa trên vùng đồi. Hàng chục ha đất đang được làm mới để trồng vụ dứa mới. Hẳn nhiên, khi chứng kiến bức tranh hùng vĩ của vùng gò đồi của Đoàn KTQP79, mỗi thành viên trong đoàn có một cảm xúc riêng.

Nhà nhiếp ảnh Vũ Huyến đang tác nghiệp tại Đoàn KTQP 79.

Tại đỉnh đồi nơi có nhiều chiến sĩ, người dân làm đất trồng dứa, nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Huyến đã chụp khá nhiều bức ảnh. Trên vai mang cả ba lô thiết bị máy móc phục vụ chụp ảnh nặng trĩu, lại đeo thêm hai máy ảnh nữa, ông xông xáo chẳng khác nào một phóng viên trẻ. Ống kính của ông hướng đến những người quân nhân đang ngày đêm đổ mồ hôi để trả lại màu xanh cho những khu đất trống đồi trọc... Với tư cách là một học viên, tôi hỏi bí quyết thành công của ông. Ông vui vẻ nói: “Bí quyết của tôi chẳng có gì cao siêu cả: học- chụp- đi- nghĩ-đổi mới liên tục và không bao giờ được lặp lại chính mình”.

Tại đợt thực tế ở Đoàn KTQP 79, tôi chụp được bức ảnh về cảnh nhà nhiếp ảnh lão thành Vũ Huyến đang tác nghiệp ở đồi đất trồng cây dứa. Ông nhanh nhẹn, say mê và tất bật. Hình như đã quá tuổi 70 mà ông chưa tự bằng lòng với chính mình. Ông từng nói: “Bức ảnh tốt nhất là bức tôi chưa chụp, bài báo hay nhất là bài báo tôi chưa viết”. Nhìn ông say mê tác nghiệp ở đây, tôi có cảm giác chính ông đã truyền cho học viên chúng tôi sức trẻ niềm say mê yêu nghề nghiệp.

Cùng với toàn thể học viên lớp bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí do Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Quảng Bình tổ chức, chúng tôi xin gửi lời cảm ơn nhà nhiếp ảnh, nhà báo, nhà lý luận nhiếp ảnh lão thành Vũ Huyến mong ông luôn mạnh khỏe, tiếp tục thắp sáng ngọn lửa say mê ảnh báo chí, ảnh nghệ thuật cho đội ngũ những người làm báo.                                       

Phan Hòa