(QBĐT) - Gần 15 năm qua, việc thu gom rác, trồng và chăm sóc cây xanh ở tuyến đường vào xã Sơn Trạch (Bố Trạch), cửa ngõ khu du lịch Phong Nha-Kẻ Bàng được Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha thực hiện theo phương châm xã hội hóa với việc tự trang trải mọi nguồn kinh phí phục vụ cho công việc này. Việc làm tự nguyện này của Công ty dịch vụ môi trường Phong Nha xuất phát từ việc xã, huyện động viên vì địa phương không có nguồn kinh phí và từ cái tâm của doanh nghiệp. Tuy nhiên, trớ trêu thay, sau khi được tỉnh bố trí hỗ trợ từ nguồn phí tham quan của du khách, huyện Bố Trạch đã muốn “ôm về” để đấu thầu, dẫn đến thế giằng co giữa huyện và doanh nghiệp này.

Cần sự nhất quán trong chỉ đạo.

Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha (có trụ sở ở xã Sơn Trạch, Bố Trạch) do ông Lê Xuân Bách làm giám đốc vừa có tờ trình kêu cứu gửi lên HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh về việc 51 công nhân thu gom rác, chăm sóc cây cảnh, nhân công đường điện chiếu sáng ở khu vực du lịch Phong Nha (xã Sơn Trạch, Bố Trạch) có nguy cơ mất việc khi UBND huyện Bố Trạch cương quyết đưa việc thu gom rác và các hạng mục khác về trực thuộc huyện bằng Đề án vệ sinh môi trường, cây xanh, điện chiếu sáng xã Sơn Trạch giai đoạn 2016-2021.

Môi trường vào cửa ngõ Phong Nha-Kẻ Bàng được cải thiện.

Ông Bách trình bày: “Từ năm 2003, khi Phong Nha-Kẻ Bàng trở thành Di sản thiên nhiên thế giới, tình hình khách du lịch đến ngày mỗi đông, sức ép thu gom rác rất lớn đối với cửa ngõ Sơn Trạch. Thời điểm đó xã, huyện không thể tổ chức thu gom rác, đã động viên chúng tôi tự nguyện thu gom, nhưng không có hỗ trợ gì.

Đơn vị phải đi vay mượn để trả lương nhân công, chi phí trồng hàng vạn cây xanh, duy trì điện chiếu sáng, thu dọn rác trung tâm xã. Từ cuối năm 2011, tỉnh hỗ trợ 20% từ nguồn kinh phí 43% trích lại cho địa phương từ doanh thu du lịch, nhưng thu không đủ bù chi, vẫn phải vận dụng các nguồn lực vay mượn để bù đắp cho môi trường cửa ngõ di sản”.

Qua tìm hiểu, được biết 15 năm qua, từ năm 2003 là Đội vệ sinh môi trường (thuộc Công ty Tràng An) và từ tháng 4-2008 đến nay là Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha (thuộc Công ty TNHH MTV Tràng An) đã rất nỗ lực làm sạch môi trường ở xã Sơn Trạch.

Vào năm 2015, khi tình hình du khách ngày mỗi đông hơn, áp lực thu gom rác ngày mỗi nhiều hơn UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND huyện Bố Trạch lập Đề án mở rộng thu gom rác, chăm sóc cây xanh, điện chiếu sáng khu vực Sơn Trạch bằng thông báo số 931/TB-VPUBND, ngày 26-5-2015 với nội dung: Giao UBND huyện Bố Trạch chủ trì xây dựng đề án Vệ sinh môi trường khu vực Phong Nha và giao Sở Tài chính chủ trì thẩm định đề án, trình UBND tỉnh phê duyệt.

Theo phản ánh từ phía Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha, Đề án vệ sinh môi trường, cây xanh, điện chiếu sáng xã Sơn Trạch giai đoạn 2016-2021 của UBND huyện Bố Trạch khi trình các sở, ban, ngành vào năm 2016 đã bị phản ứng vì chưa hoàn thiện, cần chỉnh sửa. Ngày 7-12-2016, Văn phòng UBND tỉnh có văn bản số 2919/VPUBND-TNMT truyền đạt ý kiến Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Minh Ngân giao cho UBND huyện Bố Trạch tự phê duyệt đề án và tổ chức thực hiện.

Theo ông Lê Xuân Bách thì với một đề án thu gom rác, cây xanh, điện chiếu sáng ở cửa ngõ di sản, một nơi có ảnh hưởng tới hình ảnh của tỉnh về du lịch, cảnh quan phải là UBND tỉnh phê duyệt mới bảo đảm.

Việc thu gom rác thải được Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha thực hiện với phương châm xã hội hóa.

Có hay không việc gây sức ép?

Tờ trình kêu cứu của Công ty TNHH MTV Môi Trường Phong Nha gửi các cơ quan chức năng cho biết: Ngày 10-5-2017, UBND huyện tổ chức cuộc họp, thành phần gồm một số phòng, ban của huyện, UBND xã Sơn Trạch, Công ty Môi trường Phong Nha, không có các sở, ngành của tỉnh tham gia họp để công bố thực hiện đề án.

Một điều hết sức bất ngờ là đề án không chỉnh sửa theo các ý kiến của các sở, ngành tỉnh mà vẫn lấy theo tờ trình số 1470/TTr-UBND, ngày 26-10-2016 đề nghị UBND tỉnh phê duyệt và coi đó là phê duyệt đề án, thậm chí còn cắt xén rất nhiều nội dung và trái ngược các ý kiến tham gia của các sở, ban, ngành.

Tại cuộc họp này, Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha đã có ý kiến tham gia, nhưng ông Nguyễn Ngọc Tuấn - Phó Chủ tịch UBND huyện yêu cầu viết thành văn bản và gửi về UBND huyện chậm nhất là trước ngày 15-5-2017. Trước yêu cầu đó, Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha đã có văn bản kiến nghị số 15/KN, ngày 12-5-2017 đề nghị chỉnh sửa đề án vì không phù hợp với khu du lịch Phong Nha và đề nghị UBND huyện Bố Trạch nên theo ý kiến của các sở, ngành.

Tuy nhiên, UBND huyện không chỉnh sửa mà ra thông báo số 800/TB-UBND, ngày 12-5-2017 với nội dung: Trước mắt giao cho UBND xã Sơn Trạch hợp đồng và thực hiện các công việc liên quan đến công tác vệ sinh môi trường theo đề án với Công ty TNHH MTV Tràng An đến ngày 30-9-2017 (theo đề án của huyện, làm lại thủ tục với Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha và chỉ giao thực hiện một phần công việc đến ngày 30-9-2017, từ  ngày 1-10-2017 sẽ thay đổi lại, thành lập đơn vị mới). Sau ngày 30-9-2017, UBND huyện sẽ tổ chức đấu giá các dịch vụ công ích theo quy định.

Trước thông báo này, ông Bách cho rằng: Trong khi Nhà nước đang giảm biên chế thì huyện lại muốn thành lập đơn vị mới, thêm biên chế là đi ngược lại tinh thần tiết kiệm ngân sách. Theo ông, việc vội vàng thực hiện đề án môi trường, cắt xén nhiều nội dung là có ý gây sức ép vì mục đích cá nhân muốn chấm dứt 15 năm hoạt động môi trường của Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha để giao cho tổ chức, cá nhân khác.

Về vấn đề nói trên, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Bố Trạch cho biết: Hiện khu vực xã Sơn Trạch áp lực thu gom rác là rất lớn vì khách du lịch ngày mỗi đông và đề án vệ sinh môi trường, cây xanh, điện chiếu sáng được thực hiện là với mục đích để cho vấn đề này được tốt hơn chứ không phải loại bỏ Công ty Môi trường Phong Nha.

Ông Tuấn cũng phủ nhận không có mục đích cá nhân trong việc này và sẽ không thành lập thêm đơn vị mới mà việc vệ sinh môi trường vào cửa ngõ di sản sẽ thực hiện đấu giá các dịch vụ công ích theo quy định, có giảm giá 10% để tiến hành hợp đồng công việc cụ thể đối với các đơn vị có đủ năng lực thực hiện.

Với quyết định của UBND huyện Bố Trạch, 51 lao động của Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha đứng trước nguy cơ mất việc.

Đối với hiện trạng 15 năm hoạt động của Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha về nguồn đầu tư tài sản xây dựng hạ tầng cho các hoạt động môi trường, vệ sinh môi trường, cây xanh, điện chiếu sáng, bảng quảng cáo và chi cho hoạt động thường xuyên từ năm 2003 đến 2016 còn âm gần 25 tỷ đồng như kê khai trong báo cáo hoạt động của đơn vị gửi cho các cơ quan chức năng, trong đó có UBND huyện Bố Trạch, ông Tuấn cho rằng: Con số này phải có kiểm kê, kiểm tra mới có phương án bàn thảo

. Ông Tuấn ghi nhận công sức  của Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha, thời điểm giao cho đơn vị này thu gom rác là giai đoạn chưa cân đối được nguồn ngân sách nên động viên đơn vị này nhận vì không có ai nhận. Nay có cân đối mức thu từ phí du lịch thì phải thực hiện theo tinh thần của huyện để tốt thêm (!?).

Trước quyết định trên của UBND huyện Bố Trạch, dư luận đặt ra câu hỏi là quyết định đó đã thực sự thấu tình, đạt lý chưa đối với Công ty TNHH MTV Môi trường Phong Nha. Quyết định này phải chăng đã “phủ nhận” và “xóa sạch” toàn bộ công sức cống hiến của Công ty Môi trường Phong Nha trong suốt 15 năm qua vì môi trường xanh-sạch-đẹp ở khu vực Phong Nha!

Nhóm P.V Bạn đọc