(QBĐT) - Là một trong những tỉnh miền Trung-Tây Nguyên có số lượng mưa lớn và nhiều điều kiện thuận lợi cho ký sinh trùng sốt rét phát triển gây bệnh sốt rét, vì vậy công tác phòng chống sốt rét được tỉnh ta hết sức chú trọng bằng việc đẩy mạnh nhiều hoạt động hướng về cơ sở. Ngành Y tế mà vai trò tiên phong là Trung tâm phòng chống Sốt Rét-Nội tiết tỉnh đã triển khai đồng bộ, kịp thời nhiều biện pháp phòng, chống sốt rét, đẩy mạnh các hoạt động trên từng địa bàn cụ thể, đặc biệt là các xã vùng núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Bác sĩ Đỗ Thanh Bình, Giám đốc Trung tâm phòng chống Sốt rét-Nội tỉnh cho biết: Xác định thực hiện tốt công tác phòng, chống sốt rét là nhiệm vụ quan trọng nhằm bảo vệ sức khoẻ cho nhân dân, hàng năm, trung tâm luôn chú trọng đến việc tăng cường công tác giám sát sự phát triển của bệnh, đồng thời tập trung đẩy mạnh các hoạt động nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ y tế, đặc biệt là những người trực tiếp làm công tác dự phòng và tăng cường các hoạt động truyền thông phòng, chống dịch bệnh đến các địa bàn dân cư. Thông qua các hoạt động tập huấn, kỹ năng nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ y tế được nâng lên rõ rệt.

Để chủ động triển khai các kế hoạch hoạt động, trung tâm thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình phát triển của bệnh sốt rét và xây dựng kế hoạch hoạt động cụ thể nhằm hướng dẫn các đơn vị y tế liên quan phối hợp thực hiện. Cán bộ làm công tác phòng chống sốt rét của đơn vị và đội ngũ cán bộ y tế dự phòng đã bám sát từng địa bàn để phối hợp chặt chẽ với lực lượng y tế thôn, bản triển khai các hoạt động phòng, chống sốt rét. Nhờ việc chủ động trong mọi tình huống, tích cực bám địa bàn nên các hoạt động phòng chống sốt rét ở cơ sở được triển khai đồng bộ, hiệu quả.

Cán bộ y tế Trung tâm phòng chống Sốt rét-Nội tiết cập nhật các thông tin về dịch sốt rét để triển khai kế hoạch hoạt động cụ thể.

Trong năm vừa qua, tình hình sốt rét trên địa bàn tỉnh ta có nhiều diễn biến phức tạp. Bệnh nhân sốt rét và ký sinh trùng sốt rét gia tăng bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 7 trong năm 2014, giảm dần ở tháng 8, tháng 9 và  gia tăng trở lại vào thời điểm tháng 10, 11, đỉnh điểm là vào tháng 7 và tháng 10. Các địa bàn trọng điểm của sốt rét là Minh Hóa, Tuyên Hóa, nhất là các xã Dân Hóa, Trọng Hóa (Minh Hóa) với số người mắc và ký sinh trùng sốt rét tăng cao so với những năm trước. Trước tình hình đó, cán bộ y tế Trung tâm phòng chống Sốt rét-Nội tiết tỉnh đã tăng cường các hoạt động chuyên môn, phát hiện và xử lý kịp thời các ổ bệnh ở bản Tà Rà, Hà Noong (Dân Hóa), Lòm (Trọng Hóa), không để dịch lây truyền trên diện rộng.

Công tác quản lý và điều trị cho người có ký sinh trùng sốt rét, bệnh nhân sốt rét được trung tâm và các đơn vị liên quan thực hiện khá tốt. Các biện pháp kỹ thuật trong phòng, chống sốt rét được triển khai đồng bộ, bảo đảm cung cấp đầy đủ thuốc, vật tư, hoá chất, phương tiện, các trang thiết bị cần thiết phục vụ cho việc triển khai các hoạt động phòng, chống sốt rét. Từ đầu năm đến nay, đơn vị luôn duy trì tốt công tác giám sát dịch tễ ở các huyện, thành phố, nhất là các xã trọng điểm của bệnh sốt rét ở 2 huyện Minh Hóa, Tuyên Hóa. Các hoạt động giám sát, điều trị, phun tẩm màn bằng hóa chất và sử dụng thuốc cũng được đơn vị hết sức chú trọng. Đơn vị đã tiến hành các đợt cung cấp hóa chất, vật tư phục vụ công tác phun tẩm hóa chất phòng chống sốt rét cho các huyện, thành phố, đôn đốc chỉ đạo cơ sở thực hiện kế hoạch phát hiện soi lam chẩn đoán và gửi lam kiểm tra đúng quy định.

Tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa công tác kết hợp quân dân y ngày càng đi vào chiều sâu. Từ sự phối hợp, góp sức đắc lực của lực lượng cán bộ quân y đồn biên phòng ở các xã biên giới đã mang lại hiệu quả thiết thực trong việc vận động nhân dân ngủ màn, cung cấp kiến thức phòng bệnh và tổ chức các hoạt động như cấp thuốc phòng, chống sốt rét cho người dân khi đi rừng, vào rẫy, hướng dẫn người dân sử dụng màn tẩm hoá chất diệt muỗi và điều trị cho bệnh nhân mắc sốt rét. Đối với các vùng trọng điểm của bệnh sốt rét, cán bộ Trung tâm phòng chống Sốt rét-Nội tiết tỉnh và cán bộ y tế dự phòng ở các địa phương đã phối hợp chặt chẽ với  trạm y tế trong việc phát hiện, xử lý kịp thời nhằm ngăn chặn các nguy cơ có thể xảy ra dịch trên diện rộng. Mặt khác, các đơn vị luôn bảo đảm những điều kiện cần thiết nhất cho việc thu dung, quản lý và điều trị cho bệnh nhân sốt rét. Các hoạt động truyền thông được tổ chức bằng nhiều hình thức như phát trên loa phát thanh, phát tờ rơi, treo băng rôn khẩu hiệu, nhất là ở các xã có người mắc sốt rét cao.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác phòng chống sốt rét hiện đang tồn tại nhiều khó khăn thách thức như vùng sốt rét trọng điểm có lan truyền tự nhiên sốt rét cao, sự đa dạng về chủng loại ký sinh trùng sốt rét, mùa truyền bệnh đã thay đổi do biến đổi khí hậu. Ngoài ra, đa số những địa bàn sốt rét trọng điểm là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn, cuộc sống chủ yếu dựa vào nghề nương rẫy... những nơi thường có sốt rét lưu hành, trong khi đó việc quản lý người dân đi vào vùng có sốt rét lưu hành còn nhiều khó khăn. Cùng với các vấn đề khác như ký sinh trùng kháng thuốc, muỗi kháng hoá chất, kinh phí đầu tư cho công tác phòng chống sốt rét bị cắt giảm... đặt ra nhiều thách thức cho việc kiểm soát, duy trì các kết quả phòng chống sốt rét một cách bền vững.

Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống Sốt rét 25-4 hàng năm do Tổ chức Y tế Thế giới phát động với chủ đề "Đầu tư cho tương lai, Đánh bại sốt rét", tỉnh ta đang tập trung đẩy mạnh các hoạt động nhằm hạn chế đến mức thấp nhất sự lây lan của bệnh ra cộng đồng. Trung tâm phòng chống Sốt rét-Nội tiết tỉnh và các đơn vị y tế dự phòng đang tăng cường các hoạt động điều tra dịch tễ, giám sát tại các địa phương, tuyên truyền sâu rộng về các biện pháp phòng, chống sốt rét tại cộng đồng nhằm giúp người dân có kiến thức phòng bệnh, phát hiện sớm, chẩn đoán, điều trị kịp thời các ca mắc sốt rét, không để xảy ra tử vong do sốt rét. Những nỗ lực đó sẽ góp phần quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu của toàn ngành trong công tác bảo vệ chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.

P.V