(QBĐT) - Điều trị cai nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone là chương trình mang lại nhiều kết quả khả quan trong việc cải thiện sức khỏe, chất lượng cuộc sống người nghiện, giảm tần suất sử dụng thuốc, tiến tới ngừng sử dụng các dạng thuốc phiện và góp phần làm giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV. Tại tỉnh ta, chương trình Methadone đang được triển khai tại Trung tâm phòng chống HIV/AIDS và ngày càng thu hút nhiều đối tượng nghiện ma túy tự nguyện tham gia.

Bác sĩ Nguyễn Anh Đông, Phó giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/AIDS cho biết: Mặc dù thời gian triển khai chưa lâu (1 tháng) song cơ sở điều trị của đơn vị đã ghi nhận được những kết quả bước đầu đáng khích lệ. Hầu hết các đối tượng tham gia chương trình đều có những cải thiện rõ nét về sức khỏe, nhiều đối tượng đã giảm liều và ngừng dùng sử dụng heroin.

Trung tâm đã thực hiện nghiêm túc các hoạt động chuyên môn, tăng cường hoạt động tư vấn trước, trong, sau điều trị và trang bị cho người bệnh những kiến thức cơ bản để điều trị tốt nhằm chăm sóc sức khỏe, ổn định cuộc sống.

Trò chuyện với T.N ở thành phố Đồng Hới chúng tôi được biết: Trước đây, khi chưa tham gia chương trình, một ngày ít nhất N. phải chi 150.000 đồng cho việc mua heroin, trong khi em không có công ăn việc làm ổn định. Mỗi lần lên cơn có cảm giác như một người ốm cần phải được cấp cứu nên em phải tìm mọi cách để có tiền mua ma túy. Biết nghiện ma túy là khổ sở nên em đã gắng cai nhiều lần nhưng đều không thành công.

Thế nhưng kể từ khi tham gia chương trình Methadone, cuộc sống của N. đã thay đổi. Em bắt đầu giảm dần liều sử dụng ma túy và nay thì đã ngừng hẳn. Em hy vọng mình sẽ cai được ma túy bằng Methadone.

Theo bác sĩ Trần Xuân Phú, Giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh, điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone là một cơ hội rất lớn cho những người nghiện heroin, cho cả gia đình và xã hội. Bộ Y tế đã khảo sát trên 1 ngàn người được điều trị bằng Methadone, kết quả cho thấy sau 6 tháng điều trị, số người tiếp tục sử dụng heroin chỉ còn 14%, sau 12 tháng còn 8%.

Bên cạnh đó, trong nhóm bệnh nhân còn tiếp tục sử dụng ma túy thì đã có sự giảm về tần suất sử dụng. Trước điều trị hầu hết bệnh nhân có tần suất sử dụng rất cao với 48,5% bệnh nhân sử dụng trên 05 lần/ngày, 45% bệnh nhân sử dụng từ 3-4 lần/ngày và chỉ có 6,3% bệnh nhân sử dụng với tần suất 1-2 lần/ngày.

Tuy nhiên, sau 12 tháng điều trị bằng Methadone, không còn bệnh nhân nào sử dụng quá 2 lần/ngày. Và tần suất này giảm đáng kể sau 24 tháng điều trị, có đến 80% số người nghiện chỉ còn sử dụng 2-3 lần/tháng; số vụ vi phạm pháp luật trong nhóm đối tượng tiêm chích cũng giảm đến 70% do bệnh nhân không còn “bức bối” chuyện kiếm tiền mua thuốc.

Cũng theo kết quả khảo sát, từ chỗ không còn “thiết tha” với heroin, không bị vật vã do “đói thuốc”, sức khỏe thể chất, tâm thần và chất lượng cuộc sống của phần lớn bệnh nhân có sự cải thiện rõ rệt. Tỷ lệ bệnh nhân  có nguy cơ trầm cảm giảm từ 80% xuống còn 15% sau 12 tháng điều trị. Tỷ lệ người nghiện “phê thuốc” gây án, có quan hệ tình dục không an toàn cũng giảm tích cực.

Nghiện ma túy cũng là một trong những con đường ngắn nhất dẫn đến việc làm gia tăng số người nhiễm HIV do sử dụng chung bơm kim tiêm. Vì vậy,  triển khai điều trị bằng Methadone được xem là một mũi tên trúng nhiều đích: hạn chế tình trạng lây nhiễm HIV, giúp người nghiện từ bỏ dần ma túy, nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm chi phí và gánh nặng cho gia đình cũng như giảm nguy cơ phạm pháp, ổn định trật tự an ninh xã hội...

Hiện tại tỉnh ta đang thực hiện miễn phí cho số người tham gia chương trình Methadone. Với đặc thù là người nghiện ma túy khi uống thuốc phải có sự theo dõi, kiểm tra sức khỏe chặt chẽ của cán bộ y tế nên hằng ngày người bệnh phải tới cơ sở điều trị của đơn vị để uống thuốc. Điều này gây khó khăn cho nhiều người, nhất là những người ở xa địa bàn thành phố. Vì thế, Trung tâm dự kiến trong thời gian tới sẽ mở thêm nhiều cơ sở điều trị ở các địa bàn khác để người bệnh không phải đi xa.

M.H