(QBĐT) - Trong chiến tranh, phong trào phụ nữ trên quê hương Quảng Bình "Hai giỏi" được cả nước biết đến với những tên tuổi gắn với nhiều chiến công đã đi vào lịch sử như một huyền thoại... Đó là Mẹ Suốt, nữ dân quân Trần Thị Lý, Đại đội nữ pháo binh Ngư Thủy... Và ngày nay, trên chính mảnh đất này cũng có những người con gái tuổi mười tám, đôi mươi đang ngày đêm làm nhiệm vụ canh trời... Họ là những chiến sĩ của Đại đội pháo phòng không 37mm (ly) thành phố Đồng Hới.

Chuyện kể bên mâm pháo

Đại đội pháo phòng không 37 ly đóng quân trên địa bàn thôn Nam Phú của xã biển Quang Phú, thành phố Đồng Hới. Trước đây, nơi này khá hoang vu, cằn cỗi nhưng từ khi có doanh trại nữ dân quân, vùng đất như có sự chuyển mình bởi màu xanh của những vườn rau và tiếng cười giòn tan của các cô gái. Sau các buổi diễn tập, các cô gái lại quây quần bên mâm pháo và rồi những câu chuyện được kể, những ước mơ được tiếp nối và cả những nỗi niềm riêng, chung...

Đại đội trưởng Cao Thị Lê Na, cô gái có làn da trắng ngần được chị em trong đơn vị gọi là “hoa hậu” say sưa kể cho chúng tôi nghe về chuyện em trở thành pháo thủ. Na sinh năm 1992, gắn bó với đại đội đã ba mùa trăng. Ngày Na rời quê hương (Tuyên Hóa) để trở thành pháo thủ, bố mẹ Na không khỏi lo lắng vì sợ con gái không hoàn thành nhiệm vụ. Có người còn cho rằng “trông cái tướng tiểu thư” của Na mà ra thao trường thì chịu sao nổi nắng chứ chưa nói đến luyện tập với súng, đạn... Thế nhưng, Na lại là người rắn rỏi nhất trong đơn vị, trở thành “chị cả” của đại đội.

Ngày đầu vào đơn vị, Na cũng như các nữ tân binh khác đều lạ lẫm với môi trường quân đội. Từ chỗ chỉ quen việc nhà, nội trợ, nên khi tiếp xúc với vũ khí rồi rất nhiều kỹ thuật trong huấn luyện... ai ai cũng hồi hộp lo lắng. Khi đứng bên mâm pháo hay lúc thực hiện các thao tác khuân vác, lắp ráp đạn... không ít người run lên vì sợ hãi. Thế mà không lâu sau đó, tất cả chị em đã dần quen và thích nghi với nếp sống quân đội, huấn luyện giỏi, kỷ luật nghiêm. Trong đơn vị, Na là người xây dựng tinh thần đoàn kết, động viên tân binh vượt qua khó khăn để huấn luyện đạt chất lượng tốt.

Kỷ niệm đáng nhớ nhất của mỗi chiến sĩ là được đến thăm, gặp gỡ với các cựu nữ dân quân pháo binh Ngư Thủy, đơn vị nổi tiếng với những chiến công oanh liệt trong những năm chống Mỹ cứu nước. Nghe các bà, các mẹ kể lại những chiến công.... các cô như được tiếp thêm sức mạnh để rồi ai nấy đều tự nhủ với mình rằng “phải tiếp nối truyền thống vẻ vang ấy để xứng đáng với truyền thống Hai giỏi của quê hương”. Ngoài các đợt huấn luyện, đại đội còn được tham gia giao lưu văn hóa văn nghệ với các đơn vị kết nghĩa như Chi đoàn thôn Nam Phú, tiểu đoàn 42, trạm Ra đa... Và mỗi dịp như thế, các cô lại có thêm bạn, thêm niềm vui để rồi gắn bó hơn, trân trọng hơn công việc của  mình.

Các cô gái đang luyện tập bắn mục tiêu trên không.

Trần Thị Ngọc Lan, cô gái đến từ xã Quảng Liên huyện Quảng Trạch tâm sự: Từ nhỏ, mỗi lần nhìn thấy hình ảnh “o bộ đội” trang nghiêm trong quân phục màu xanh, Lan lại ước ao có ngày mình được khoác lên màu áo ấy. Và rồi ước đó đã trở thành sự thật khi Lan được gia nhập vào ngôi nhà chung của những cô gái pháo thủ. Vốn là cô bé khá nhút nhát nên khi mới vào đơn vị, Lan sợ rất nhiều thứ, sợ nấu cơm không ngon, sợ bóng tối, sợ tiếp xúc với vũ khí và cả nội qui sinh hoạt. Ngay cả việc xếp gối, chăn sao cho ngay ngắn, vuông vức như được đóng khuôn ở mỗi đầu giường ngủ cũng là những thử thách...

Qua hai năm huấn luyện, Lan trưởng thành hẳn lên, việc gì cũng đảm từ nấu cơm, trồng trọt... còn chuyện huấn luyện thì “tròn vo”. Lan cười, nụ cười thật tươi và những câu chuyện tiếp tục được kể: chuyện chị em gồng mình tải đạn, chuyện về  người bạn từ chối lời cầu hôn của anh hàng xóm để được làm pháo thủ... “Là pháo thủ có nhiều kỷ niệm lắm, kể cả ngày cũng không hết chị a...”- Lan nói.

Dệt xuân bằng những chiến công

Được thành lập từ năm 2004, theo Quyết định của Bộ Tư lệnh Quân khu 4, Đại đội pháo phòng không 37ly- nữ dân quân thường trực chiến đấu trước đây còn có một tên gọi khác mà chị em trong đơn vị rất tự hào: Đại đội Trần Thị Lý. Là lực lượng dân quân nhưng đặc trưng của đơn vị là thường trực sẵn sàng chiến đấu 24/24h nhằm bảo vệ vùng trời, xác định mục tiêu trên không nên cuộc sống, trực chiến, sinh hoạt của chiến sĩ không khác gì lực lượng bộ đội chính quy.

Các chương trình huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị được đơn vị thực hiện theo đúng nội dung, kế hoạch và thời gian, đặc biệt là duy trì nghiêm túc chế độ trực sẵn sàng chiến đấu 24/24h. Buổi đầu luyện tập chương trình bộ binh, phải lăn, lê, bò, toài với súng ống trên mặt đất gồ ghề đầy sỏi đá, có cô bật khóc. Nhưng rồi cả đơn vị lại động viên nhau và sau mỗi thành công, các cô lại cười vang, cùng nắm tay nhau, khích lệ nhau để tiếp tục chinh phục những thử thách mới. Gian khổ nhất là vào những ngày hè, giữa tiết trời nắng gay gắt, oi nồng, mồ hôi thấm đẫm quân phục, cô nào cô ấy da sạm đi vì nắng nhưng vẫn không làm giảm tinh thần hăng say luyện tập. Trong quá trình huấn luyện, chỉ huy luôn uốn nắn chiến sĩ từng động tác từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp.

Và sau mỗi nội dung huấn luyện đều tổ chức rút kinh nghiệm, thảo luận để tìm ra những giải pháp nâng cao chất lượng huấn luyện... Mọi cái chưa quen rồi cũng quen, cả nỗi buồn của buổi ban đầu xa nhà cũng qua đi lúc nào không hay. Các cô đã thành thạo tất cả các khoa mục của pháo cao xạ 37 ly. Cứ mỗi lần báo động chiến đấu là ai nấy vào với pháo thuần thục.

Mỗi năm, trước mùa huấn luyện, đơn vị đã đầu tư củng cố lại hệ thống mô hình, học cụ, thao trường, thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ và tổ chức huấn luyện theo đúng nội dung, chương trình, kế hoạch. Do đó, 100% cán bộ, chiến sĩ luôn thực hiện tốt nhiệm vụ, trình độ kỹ thuật, tác chiến được nâng lên. Kết quả huấn luyện chiến đấu hàng năm có 100% các nội dung đạt yêu cầu, trong đó có trên 75% khá, giỏi, huấn luyện chuyên ngành đạt loại khá trở lên.

Ngoài huấn luyện binh chủng, các nữ pháo thủ của Đại đội còn tăng gia sản xuất để cải thiện bữa ăn hằng ngày như một sự rèn luyện trong quân ngũ. Mô hình tăng gia sản xuất của đơn vị khá phong phú, có các loại rau xanh, lợn, gia cầm, cá... và có cả hoa tươi, cây cảnh tạo cho cho khuôn viên đơn vị luôn xanh-sạch-đẹp. Ghi nhận sự nỗ lực của đơn vị, từ năm 2009 đến nay, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 đã tặng cho đại đội danh hiệu “Đơn vị quyết thắng”. Ngoài ra, đại đội còn nhận được nhiều nhiều bằng khen, giấy khen của Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh, Ban Chỉ huy Quân sự thành phố Đồng Hới vì những thành tích trong thực hiện các phong trào thi đua yêu nước.

Một mùa xuân nữa lại về trong niềm hân hoan của Đại đội pháo phòng không 37ly, họ đang nỗ lực cố gắng để xứng đáng là "hậu duệ" của Đại đội nữ pháo binh Ngư Thủy ngày nào.

Nhật Văn