(QBĐT) - Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 20-6-2012 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2013. Việc thực hiện Luật PBGDPL trên địa bàn tỉnh ta đã góp phần bảo đảm sự công khai, minh bạch của các chính sách, pháp luật của Nhà nước; bảo đảm mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp đều có quyền và được tạo điều kiện thuận lợi tiếp cận thông tin về pháp luật, qua đó nâng cao hiểu biết pháp luật và ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật của nhân dân...

Ngay khi Luật PBGDPL được ban hành, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch về triển khai thực hiện luật, đồng thời giao trách nhiệm cho Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn triển khai thực hiện trên toàn tỉnh.

Trên cơ sở chỉ đạo, hướng dẫn của UBND tỉnh và Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh, các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã ban hành kế hoạch và tổ chức thực hiện. Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh đã chú trọng củng cố, kiện toàn và nâng cao năng lực hoạt động của Hội đồng trong việc chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn công tác tuyên truyền PBGDPL và kiện toàn, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ, kiến thức pháp luật của đội ngũ làm công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh.

Hiện nay, toàn tỉnh có 263 công chức tư pháp trực tiếp thực hiện công tác quản lý nhà nước về PBGDPL; 82 công chức pháp chế ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh; 134 báo cáo viên cấp tỉnh, 167 báo cáo viên pháp luật cấp huyện và có 1.744 tuyên truyền viên pháp luật cấp xã. Ngoài ra còn có 1.348 tổ hòa giải với 9.006 hòa giải viên, 245 giáo viên giảng dạy môn giáo dục công dân, giáo dục pháp luật. Đây là đội ngũ có vai trò quan trọng trong quá trình đưa pháp luật đi vào cuộc sống.

Tập huấn nâng cao chất lượng đội ngũ làm công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh luôn được các cấp, ngành chú trọng.

Điểm nhấn của việc triển khai thực hiện Luật PBGDPL ở tỉnh ta là việc triển khai có hiệu quả “Ngày pháp luật” với các hình thức và nội dung phong phú, đa dạng nhằm thu hút các tầng lớp nhân dân tham gia như: tổ chức hội nghị, tọa đàm, cuộc họp, qua sinh hoạt chi bộ, qua thi tìm hiểu pháp luật, trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật... đồng thời, lồng ghép trong hoạt động chuyên môn của đơn vị, với các hoạt động như thực hiện việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá"...

Việc triển khai Luật PBGDPL không chỉ được tổ chức sâu rộng trong mọi đối tượng, mọi tầng lớp nhân dân mà còn được chú trọng tập trung theo các nhóm đối tượng như: người dân nông thôn, người lao động trong các doanh nghiệp, lực lượng vũ trang, đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo, người khuyết tật, đồng bào tôn giáo... Đặc biệt, các địa bàn trọng điểm về vi phạm pháp luật, địa bàn có các dự án đầu tư xây dựng, địa bàn phức tạp, vùng khó khăn...

Mặt khác, hoạt động giáo dục pháp luật trong các cơ sở giáo dục của hệ thống giáo dục quốc dân cũng được chú trọng với việc lồng ghép trong thực hiện nhiệm vụ công tác pháp chế, công tác PBGDPL hằng năm như: thực hiện đổi mới nội dung giảng dạy kiến thức pháp luật trong chương trình chính khóa; thực hiện giảm tải chương trình giáo dục; thực hiện nội dung tích hợp các kiến thức pháp luật trong chương trình giáo dục công dân; tiếp tục đổi mới phương pháp giảng dạy; khảo sát, đánh giá thực trạng đội ngũ giáo viên giảng dạy môn giáo dục công dân, giáo dục pháp luật; xây dựng chương trình PBGDPL ngoại khóa phù hợp với từng cấp học, trình độ đào tạo; rà soát, bổ sung mẫu thiết bị, tài liệu, học liệu hỗ trợ công tác PBGDPL trong nhà trường; xây dựng chuyên mục thông tin PBGDPL trên trang thông tin điện tử; ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy...

Việc thu hút các nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ PBGDPL và đưa Luật PBGDPL vào cuộc sống cũng đã được các ngành, các cấp trên địa bàn tỉnh ta quan tâm hơn, như: đã quan tâm hỗ trợ kinh phí, trang bị phương tiện cho công tác PBGDPL; bố trí cán bộ chuyên trách, kiêm nhiệm để thực hiện nhiệm vụ PBGDPL; thực hiện xã hội hóa, thu hút nguồn lực xã hội và thu hút các tổ chức chính trị xã hội, tổ chức xã hội, xã hội nghề nghiệp...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện Luật PBGDPL trên địa bàn tỉnh ta vẫn tồn tại một số khó khăn, hạn chế, đó là: một số cấp ủy, chính quyền địa phương, cơ quan, đơn vị quan tâm chưa đúng mức, chưa chủ động triển khai công tác PBGDPL; nhận thức của một bộ phận công chức, viên chức, người lao động và nhân dân còn hạn chế, ý thức pháp luật chưa cao, chưa quan tâm đến giá trị của nhận thức pháp luật; hình thức tuyên truyền, PBGDPL chưa thu hút sự quan tâm của mọi tầng lớp nhân dân; đội ngũ làm công tác PBGDPL chủ yếu là kiêm nhiệm, thời gian dành cho công tác tham mưu, tổ chức thực hiện nhiệm vụ PBGDPL chưa nhiều...

Để Luật PBGDPL tiếp tục đi vào cuộc sống, trong thời gian tới, cần có sự quan tâm đầu tư đúng mức của các cấp, các ngành đối với công tác tuyên truyền PBGDPL; các cấp, ngành và nhân dân cần có những hoạt động thiết thực, cụ thể, thường xuyên để hưởng ứng và nâng cao chất lượng “Ngày pháp luật ”; giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội.

Cùng với việc triển khai thi hành luật, tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 9-12-2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng "Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ và nhân dân"; thường xuyên kiện toàn, nâng cao chất lượng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật, đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở; nội dung tuyên truyền, PBGDPL được lựa chọn phù hợp theo từng đối tượng, từng thời gian; đổi mới hình thức tuyên truyền PBGDPL; lồng ghép việc PBGDPL với các hoạt động sinh hoạt chính trị, văn hoá, văn nghệ, thông qua các câu lạc bộ, các chi hội, các tổ chức cộng đồng...

Mặt khác cần chú trọng việc giáo dục cho cán bộ và nhân dân về ý thức, trách nhiệm của mình trong việc tự tìm hiểu, tự nghiên cứu pháp luật, ý thức tuân thủ pháp luật, gắn công tác PBGDPL với thực thi pháp luật; tăng cường công tác hòa giải ở cơ sở để góp phần giải quyết các tranh chấp và nâng cao hiệu quả hoạt động tuyên truyền PBGDPL trong cộng đồng dân cư...

Ngọc Hải-Thu Hương