(QBĐT) - Trong lộ trình cải cách tư pháp, nâng cao hiệu quả, hiệu lực xét xử, Tòa án nhân dân (TAND) huyện Quảng Ninh chú trọng giải quyết dứt điểm các vụ án, giảm thiểu án tồn đọng. Trong đó, đã thực hiện nhiều phiên tòa xét xử lưu động nhằm nâng cao hiệu quả tuyên truyền pháp luật trong nhân dân, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi các loại tội phạm.

Bà Nguyễn Thị Nhàn, Phó Chánh án TAND huyện Quảng Ninh nhấn mạnh: “Thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 2-5-2005 về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, từng bước hiện đại, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, những năm qua TAND huyện đã cố gắng nâng cao hiệu quả công tác xét xử, các vụ án đưa ra xét xử đều tuân thủ theo luật pháp, công khai, nghiêm minh, đúng người, đúng tội.

Bên cạnh những vụ án xét xử cố định tại trụ sở tòa án, nhiều vụ án điểm, án ma túy, trộm cắp tài sản, gây rối trật tự công cộng... đã được đưa ra xét xử lưu động, nhận được sự đồng thuận cao trong nhân dân, có tác dụng rất lớn trong công tác phòng ngừa, răn đe tội phạm”.

Năm 2016, TAND huyện Quảng Ninh tiến hành xét xử lưu động 7 vụ án với 9 bị cáo. Điển hình: xét xử lưu động bị cáo Trần Thành Đạt, sinh năm 1990, quê quán thành phố Đồng Hới, phạm tội trộm cắp tài sản, tuyên phạt Nguyễn Thành Đạt 24 tháng tù giam; vụ án Nguyễn Thị Mười, quê quán xã Hàm Ninh, phạm tội mua bán trái phép chất ma túy, tuyên án 8 năm tù giam; vụ án Nguyễn Văn Quý, sinh năm 1994, Nguyễn Văn Việt, sinh năm 1989 cùng trú tại xã Hàm Ninh, phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy, tuyên án Quý 21 tháng tù giam, Việt 18 tháng tù giam...

Phiên tòa lưu động xét xử án ma túy được tổ chức tại trụ sở UBND xã Hàm Ninh thu hút hàng trăm người dân tham dự.

Những tháng đầu năm 2017, TAND huyện Quảng Ninh tiếp tục tiến hành 4 phiên tòa lưu động xét xử án ma túy gồm các vụ án: Nguyễn Xuân Huyện, sinh năm 1987, quê quán thôn Trần Xá, xã Hàm Ninh, phạm tội vận chuyển trái phép chất ma túy; Võ Hữu Lượng, sinh năm 1985, quê quán xã Hàm Ninh, phạm tội vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy; Nguyễn Anh Minh, sinh năm 1997, quê quán xã Gia Ninh, phạm tội tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy; Đặng Trung Đông, sinh năm 1990, phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy. Kết quả các phiên tòa trên, TAND huyện Quảng Ninh đã tuyên những bản án nghiêm minh đối với các bị cáo: Nguyễn Xuân Huyện 42 tháng tù giam; Võ Hữu Lượng 8 năm tù giam; Đặng Trung Đông 18 tháng tù giam...

Một điều ghi nhận từ các phiên tòa xét xử lưu động là các vụ án đều thuộc những lĩnh vực nhạy cảm trong xã hội như trộm cắp tài sản; gây rối trật tự công cộng... đặc biệt án liên quan đến buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng chất ma túy, hiểm họa có chiều hướng gia tăng tại khu vực nông thôn. Các phiên tòa xét xử lưu động thu hút đông đảo nhân dân tham gia.

Cũng như các phiên tòa xét xử cố định, ngoài phần thủ tục tố tụng thì trong phần thủ tục xét hỏi ở mỗi phiên tòa lưu động, Hội đồng xét xử, Kiểm sát viên đã tập trung làm rõ đầy đủ các tình tiết, hành vi phạm tội, công cụ, phương tiện bị cáo dùng thực hiện tội phạm, tính chất nguy hiểm của tội phạm... Hoạt động tố tụng bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp cho những người tham gia tố tụng.

Khi xét hỏi, tranh luận, Hội đồng xét xử lồng ghép những quy định pháp luật có liên quan đến hành vi phạm tội của bị cáo để làm rõ sai phạm, tính chất nguy hiểm của tội phạm, đồng thời tuyên truyền, phổ biến, giáo dục kiến thức pháp luật cho người dân tham dự phiên tòa.

Nội dung tranh tụng trong các phiên tòa được tăng cường nhằm đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp theo tinh thần Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị. Các bản án tuyên hình phạt nghiêm khắc, đúng pháp luật có tác dụng cảnh tỉnh cho những người phạm tội và răn đe những người có ý định coi thường pháp luật đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của đông đảo nhân dân tham dự.

Với sự nỗ lực trong việc tổ chức thực hiện các phiên tòa xét xử lưu động, TAND huyện Quảng Ninh đã góp phần phổ biến, tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong nhân dân. Phiên tòa xét xử lưu động củng cố thêm niềm tin nhân dân vào sự nghiêm minh của pháp luật, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Thực tế cho thấy, tính hiệu quả trong việc phổ biến, tuyên truyền pháp luật, phòng chống, ngăn ngừa tội phạm của các phiên tòa xét xử lưu động rất lớn. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai vẫn gặp không ít khó khăn.

Theo bà Nguyễn Thị Nhàn, Phó Chánh án TAND huyện Quảng Ninh, khó khăn lớn nhất vẫn là vấn đề kinh phí, bình quân mỗi phiên tòa xét xử lưu động, kinh phí chỉ khoảng 2 triệu đồng, mỗi thẩm phán, Hội thẩm nhân dân tham gia xét xử được hỗ trợ thêm 50 nghìn đồng/phiên tòa, trong lúc đó phương tiện chở Hội đồng xét xử không có.

Đáng chú ý, nhiều địa phương vẫn e ngại ảnh hưởng đến các phong trào, danh hiệu thi đua khi phiên tòa xét xử lưu động tiến hành tại địa phương mình... Đây chính là những hạn chế cần được khắc phục để từng bước nâng cao hiệu quả của những phiên tòa xét xử lưu động.

Thanh Long