(QBĐT) - Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình có nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh trên hai tuyên biên giới. Trong đó, tuyến biên giới biển dài hơn 116 km, gồm 20 xã, phường biên giới biển, có Cảng Gianh, Cảng Hòn La. Những năm trở lại đây, hệ thống các cảng biển này được đầu tư nâng cấp, hoàn thiện đã góp phần thúc đẩy hoạt động vận chuyển, buôn bán trên biển trở nên sôi động hơn. Vì thế, bên cạnh những thuận lợi đối với việc phát triển kinh tế biển thì các hoạt động này kèm theo tiềm ẩn nguy cơ buôn lậu, gian lận thương mại. Để góp phần ngăn chặn thực trạng này, BĐBP tỉnh đã chủ động triển khai nhiều biện pháp cụ thể, sát thực.

Quảng Bình có 2 cảng biển lớn là Cảng Gianh và Cảng Hòn La (tàu 1 vạn tấn có thể ra vào). Đây cũng là điểm thuận lợi cho việc kết nối với Cửa khẩu quốc tế Cha Lo nhờ hệ thống giao thông đường bộ hết sức thuận lợi. Chỉ tính riêng những tháng đầu năm 2016, hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển nội địa hàng hóa qua Cảng Gianh, Cảng Hòn La đã đạt hơn 3 triệu tấn, chủ yếu là than, ti tan, quặng, gỗ dăm, xăng dầu, cát..., tăng 08% so với năm 2015.

Báo cáo của Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh cho biết, qua phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, thủ tục giấy tờ đối với người, phương tiện, hàng hóa, chưa phát hiện hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại tại các cảng biển này.

Tuy nhiên, đã xảy ra việc doanh nghiệp lợi dụng vận chuyển dầu DO không đúng quy định từ địa bàn nội địa vào khu vực Cảng Hòn La để bán cho các tàu đánh cá. Vì thế, BĐBP tỉnh đã chủ động tăng cường 3 tổ công tác với 9 đồng chí của Phòng phòng chống ma túy-tội phạm (PCMT-TP) tập trung lực lượng nắm tình hình, điều tra, xác minh 7 doanh nghiệp, 1 cá nhân nghi vấn liên quan đến buôn bán, vận chuyển xăng dầu trái phép.

Cán bộ, chiến sỹ BĐBP tỉnh bảo dưỡng phương tiện phục vụ công tác phòng, chống buôn lậu trên biển.

Qua đó đã phát hiện 1 doanh nghiệp và 1 cá nhân có biểu hiện mua bán trái phép xăng dầu nhỏ lẻ với các tàu vận tải xuất nhập Cảng Gianh và Cảng Hòn La. Bộ chỉ huy đang chỉ đạo Phòng PCMT-TP và các đơn vị tiếp tục nắm chắc tình hình, tổ chức lực lượng bắt quả tang khi đối tượng đang mua bán trái phép xăng dầu, xử lý theo quy định của pháp luật.

Đồng thời thống kê, lập danh sách 14 doanh nghiệp mua bán, kinh doanh, xăng dầu trên bờ, 18 doanh nghiệp mua bán, vận chuyển xăng dầu trên sông, trên biển để tập trung lực lượng, phương tiện điều tra, xác minh các dấu hiệu nghi vấn liên quan đến buôn lậu, mua bán, vận chuyển xăng dầu trái phép. Lực lượng BĐBP tỉnh cũng đã xây dựng, đưa vào sử dụng 2 cơ sở bí mật nắm tình hình buôn lậu trên biển, lập hồ sơ đưa vào diện quản lý đối với 3 đối tượng liên quan đến mua bán, vận chuyển xăng dầu trái phép ở khu vực Cảng Hòn La, Cảng Gianh.

Những tháng đầu năm nay, Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh đã chỉ đạo Hải đội 2 tuần tra, kiểm soát vùng biển phụ trách với 15 đợt/23 tàu/169 lượt cán bộ, chiến sỹ tham gia; các đồn tuyến biển tuần tra bờ biển, vùng biển với 88 lần/396 lượt cán bộ chiến sỹ tham gia; kiểm tra, kiểm soát, chặt chẽ 2.350 lượt phương tiện ra vào cảng, cửa lạch; tiến hành đăng ký, theo dõi 230 phương tiện vận chuyển xăng dầu trước khi xuất bến và về bến.

Từ đầu năm đến nay, lực lượng BĐBP tỉnh đã phát hiện, bắt giữ 1 vụ/1 tổ chức buôn lậu xăng dầu,  thu giữ 5.805,28 lít dầu DO bán sung công quỹ Nhà nước số tiền hơn 52 triệu đồng. Có thể con số này chưa thực sự phản ánh hết nguy cơ, thực trạng buôn lậu trên biển ở địa bàn tỉnh ta, nhưng cho thấy sự cần thiết phải tăng cường công tác chống buôn lậu trên biển.

Vì thế, BĐBP tỉnh đã chủ động phối hợp với các lực lượng Công an, Hải quan, Cảnh sát biển, Cảng vụ, chính quyền địa phương các xã, phường ven biển tích cực tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân không mua xăng dầu, hàng hóa trái phép, không để tội phạm móc nối, lôi kéo, tiếp tay thực hiện hành vi vi phạm pháp luật; kịp thời cung cấp thông tin, phát hiện, tố giác hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên biển.

Để đánh giá một cách khách quan việc thực hiện nhiệm vụ khó khăn này, BĐBP tỉnh đã nghiêm túc nhìn nhận những tồn tại, hạn chế, đó là hiệu quả công tác đấu tranh chống buôn lậu nói chung và chống buôn lậu xăng dầu trên biển còn thấp. Nguyên nhân do tuyến biên giới biển do BĐBP tỉnh quản lý không phải là địa bàn trọng điểm về buôn lậu nói chung, buôn lậu xăng dầu nói riêng.

Việc triển khai thực hiện các mặt công tác nghiệp vụ cơ bản chưa được quan tâm đúng mức như công tác nắm tình hình, điều tra, xác minh các doanh nghiệp, cá nhân, phương tiện nghi vấn chưa chặt chẽ; đánh giá, kết luận các doanh nghiệp, cá nhân có vi phạm pháp luật chưa chắc; số lượng, chất lượng mạng lưới mật nắm tình hình, đấu tranh chống buôn lậu xăng dầu trên biển còn ít, chưa có mạng lưới đi sâu vào các tổ chức, cá nhân nghi vấn mua bán, vận chuyển, kinh doanh xăng dầu trái phép để điều tra, xác minh, kết luận. Một nguyên nhân nữa là công tác chỉ huy, chỉ đạo thực hiện kế hoạch của các đơn vị chưa được quan tâm đúng mức, thiếu quyết liệt.

Theo chúng tôi, để tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống buôn lậu trên biển, thời gian tới, Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh cần đầu tư phương tiện, trang bị, kinh phí phục vụ cho công tác đấu tranh chống buôn lậu nói chung, buôn lậu xăng dầu trên biển nói riêng. Đồng thời phải xác định tuyến biên giới biển do BĐBP tỉnh quản lý dài, rộng, nhiều đảo, đối tượng thường xuyên thay đổi quy luật, thủ đoạn hoạt động tinh vi, xảo quyệt...

Dẫu biết rằng khó khăn vẫn còn nhiều, nhất là kinh nghiệm trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại của cán bộ chiến sỹ còn hạn chế; hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại cơ bản đầy đủ nhưng nằm ở nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau, một số văn bản chưa có thông tư hướng dẫn (ví dụ Bộ Tài chính chưa ban hành thông tư hướng dẫn việc hỗ trợ kinh phí cho hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại theo Quyết định số 20 ngày 11-5-2016 của Chính phủ), song chúng tôi tin rằng với bản lĩnh, truyền thống anh hùng của lực lượng, BĐBP tỉnh sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nguyễn Hoàng