(QBĐT) - “Bán anh em xa, mua láng giềng gần” để “tối lửa tắt đèn có nhau”, đó là đạo lý được cha ông ta trao truyền suốt bao thế hệ. Đặc biệt trong bối cảnh hiện đại ngày nay, tình làng nghĩa xóm lại càng phải được thắt chặt, gắn kết hơn, trước hết vì lợi ích của mỗi gia đình, và sau đó là vì sự phát triển của cả cộng đồng, cùng chung tay trong nhiều vấn đề cấp bách của xã hội, đời sống. Ấy vậy mà, vẫn còn đâu đó không ít trường hợp chỉ vì những tranh chấp thường nhật, không ai nhường nhịn ai để rồi gây ra nhiều sự việc đáng tiếc và hậu quả là sự mất mát niềm tin âm ỉ lâu dài.

Gia đình ông Mai và ông Điền đã có tranh chấp đất đai dai dẳng từ suốt mấy năm nay. Vào một ngày đầu tháng 9 năm 2014, ông Mai dùng rìu chặt cây mít-ranh giới giữa đất đai hai nhà, thổi bùng lên mâu thuẫn, gây xô xát, tranh cãi giữa hai ông.

Ông Mai cầm rìu lao đến chỗ ông Điền để chém, ông Điền rút que tre dùng làm hàng rào đánh trúng rìu ông Mai đang cầm, làm rìu rơi xuống đất.

Khi ông Mai cúi xuống nhặt rìu, liền bị ông Điền dùng que tre đánh hai cái vào lưng làm ông ngã xuống đất. Ông Mai được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện huyện, rồi chuyển lên bệnh viện tỉnh. Sự việc đã được Công an huyện giải quyết, theo bản kết luận giám định của Trung tâm giám định Y khoa tỉnh, tỷ lệ tổn hại sức khỏe của ông Mai là 15%.

Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện có kết luận điều tra và thông báo cho ông Điền về quyết định không khởi tố vụ án hình sự với lý do phòng vệ chính đáng. Ông Mai làm đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân huyện để yêu cầu bồi thường thiệt hại về sức khỏe với tổng số tiền là gần 38 triệu đồng.

Phía ông Điền khẳng định, do bức xúc ông Mai đã xây dựng nhà và đổ bê tông lên đất nhà mình, nhiều lần ông đề nghị tháo dỡ nhưng ông Mai chây lỳ không thực hiện. Ông đã làm đơn yêu cầu chính quyền xã giải quyết. Vào đúng ngày hôm đó, khi công an và cán bộ địa chính xã đến đo đạc lại đất đai của hai nhà, thì ông nghe tin ông Mai chặt cây mít của gia đình mình, nên ông đã báo cáo với công an viên và trưởng thôn đến giải quyết. Sự việc sau đó đúng như trình bày của ông Mai.

Ông Điền cho rằng, nguyên nhân đánh nhau là do hoàn toàn lỗi của ông Mai, ông không đồng ý bồi thường. Ngược lại, ông làm đơn phản tố yêu cầu ông Mai phải bồi thường cho mình gần 27 triệu đồng tiền cây mít, cây chuối, cọc bê tông, cột gỗ và tiền công đi lại giải quyết theo yêu cầu của ông Mai.

Tòa sơ thẩm buộc ông Điền phải bồi thường các khoản chi phí điều trị tại bệnh viện và các khoản thiệt hại khác do “sức khỏe bị xâm phạm” cho ông Mai với số tiền là gần 19 triệu đồng. Tòa bác đơn phản tố của ông Mai, tách yêu cầu của ông để giải quyết bằng một vụ án khác. Ông Điền làm đơn kháng cáo với nội dung không chấp nhận bồi thường như án sơ thẩm tuyên và yêu cầu cấp phúc thẩm phải buộc ông Mai bồi thường cho gia đình ông các khoản thiệt hại về tài sản mà ông này đã gây ra.

Ông Mai cũng kháng cáo để tăng mức bồi thường lên gần 43 triệu đồng. Tòa phúc thẩm xét thấy án sơ thẩm đã không tuân thủ theo các trình tự thủ tục theo quy định. Cho nên, tòa tuyên hủy bản án sơ thẩm, chuyển hồ sơ cho Tòa án nhân dân huyện giải quyết lại theo thủ tục.

Từ một cây mít bị chặt ở góc vườn, cả hai gia đình lại lao vào một “cuộc chiến” pháp lý cũng dai dẳng không kém những mâu thuẫn đã âm ỉ từ trước đó. Lỗi rõ ràng không nằm ở cây mít vô tri vô giác, mà bởi con người sống với nhau nhưng thiếu đi sự sẻ chia, đồng cảm, đồng cam cộng khổ.

Vụ án rồi cũng sẽ khép lại, có người thắng, kẻ thua, nhưng có một thứ mà sẽ chẳng bao giờ có thể lấy lại được, như cây mít kia khi đã lìa gốc thì chẳng thể xanh tươi. Đó chính là tình làng nghĩa xóm, tình bè bạn thân hữu, những thứ dù rất nhiều tiền cũng không mua được.

Quảng Hạ

--------------------------------------------

(*) Tên nhân vật đã được thay đổi