(QBĐT) - Cụ Nết "*" có tất cả 8 người con, trai gái đủ đầy. Để nuôi các con nên người, bằng bạn bằng bè, vợ chồng cụ tần tảo, không nề hà từ việc nhỏ cho đến việc lớn. Trời không phụ công người, tuy một vài đứa hoàn cảnh kinh tế còn khó khăn, nhưng đều là người tốt, có ích cho xã hội và cụ cũng tự hào lắm, khi thấy các con biết nhường nhịn, đùm bọc, yêu thương nhau.

Hai cụ sống cùng vợ chồng anh con trai út trên mảnh đất được hợp tác xã phân chia từ hồi những năm 1970 của thế kỷ trước. Mảnh đất rộng gần 500 mét vuông cùng ngôi nhà hai gian này đã chứng kiến sự trưởng thành của 8 đứa con cụ Nết, là nơi mong đến, chốn mong về của các con cháu mỗi dịp lễ tết, hay mỗi khi cần sự bấu víu, thanh thản nơi tâm hồn.

Mặc dù giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chưa được sang tên cho con trai út, nhưng hồ sơ kỹ thuật về thửa đất cũng đã mang tên anh. Trước khi cụ qua đời, thương anh con trai thứ còn chật vật đường mưu sinh, cụ Nết viết giấy thừa kế cho anh khoảng hơn 100 mét vuông đất từ mảnh đất hương hỏa này. Và rồi cụ thanh thản ra đi mà không hề biết rằng, cũng từ mảnh đất đó, tình anh chị em ruột thịt của các con bỗng chốc vụn vỡ đến không ngờ...

Sau khi mẹ mất nhiều năm, người con trai út vẫn cương quyết không nhượng lại phần đất nói trên cho anh trai, với lý do mình sống với cha mẹ từ nhỏ cho đến khi lập gia đình nên đương nhiên đất đai của cha mẹ là của mình, và đó không phải là tài sản thừa kế. Anh cũng giải thích thêm, các anh chị em khi lập gia đình riêng đều được chính quyền cấp đất, còn anh vì ở với cha mẹ nên không được cấp đất. Anh chỉ đồng ý chia phần tài sản thừa kế đối với ngôi nhà hai gian vốn là do cha mẹ xây cất nên.

Các anh chị em còn lại đều mong muốn lấy phần đất đó để dành cho một chị gái có hoàn cảnh kinh tế khó khăn nhất, làm ăn xa ở miền Tây, nay muốn về quê hương lập nghiệp lại từ đầu. Qua nhiều lần họp gia đình không có kết quả, sự động viên, hòa giải của chính quyền, đoàn thể rơi vào bế tắc, đến đường cùng, những người con của cụ Nết đành chọn phương án gặp nhau ở tòa án để phân chia “gia tài” của mẹ...

Trước tòa, tình máu mủ ruột rà chợt biến thành những con số thống kê vô hồn, khô khốc, những lời nói, hành động yêu thương, quan tâm, chăm sóc giữa anh em trong gia đình nay được thế chỗ bằng sự trách cứ, dằn vặt đến vô cảm. Dựa trên hồ sơ vụ án, lời khai của các bên liên quan, hội đồng xét xử quyết định tài sản thừa kế của cụ Nết được chia làm 8 phần, mỗi người con được hưởng 1 phần. Anh con trai út nếu không giao phần đất thì có trách nhiệm giao lại tiền cho người thừa kế trong gia đình theo đúng quy định của pháp luật.

Phiên toà kết thúc trong lặng lẽ khi “gia tài” của mẹ để lại cuối cùng cũng được giải quyết tạm yên...  Tuy nhiên, lắng đọng đằng sau bản án là cả một “di sản” đồ sộ, giá trị hơn bất cứ ngôi nhà bề thế, mảnh đất bạc tỷ nào mà bất kỳ người làm cha, làm mẹ khi mất đi đều muốn để lại cho con cháu và có lẽ họ cũng không cần bất cứ một phán quyết phân chia nào của tòa án cả. Đó chính là tình yêu thương, đoàn kết, chia sẻ lúc khó khăn, hoạn nạn của các thành viên trong gia đình, như ông cha ta đã đúc kết “anh em như thể tay chân, rách lành đùm bọc, đói no đỡ đần...”. Ấy vậy, nào mấy ai hiểu được giá trị của “gia tài” vô giá đó đâu...

Quảng Hạ

----------------------------------------------      
"*" Tên nhân vật đã được thay đổi