(QBĐT) - Trong khi phía Lào đã tạm dừng việc xuất khẩu gỗ, nhưng hiện tượng tập kết gỗ trắc cành, ngọn, gỗ hương, gỗ cẩm xe… ở khu vực cửa khẩu quốc tế Cha Lo vẫn diễn ra trong một thời gian khá dài. Cao điểm có ngày hàng trăm người dân ở huyện Minh Hóa bằng nhiều hình thức vượt qua cửa khẩu gùi cõng gỗ về bãi chứa container để sau đó gỗ các loại được hợp thức hóa giấy tờ nhập khẩu vào nội địa.

Trung tuần tháng 7-2013, nhận được thông tin về hiện tượng có nhiều người dân tham gia gùi, cõng gỗ trắc cành, ngọn, gỗ hương, gỗ cẩm xe về tập kết ở khu vực cửa khẩu quốc tế Cha Lo và sau đó được các cơ quan chức năng hợp thức hóa để vận chuyển vào nội địa tiêu thụ nên chúng tôi đã vào cuộc tìm hiểu sự việc.

Kết nối từ nhiều nguồn tin đáng tin cậy, chúng tôi được biết, gỗ trắc cành, ngọn, gỗ hương, gỗ cẩm xe… được các đầu nậu thu gom từ các địa phương thuộc tỉnh Khăm Muộn (Lào) giáp với khu vực cửa khẩu quốc tế Cha Lo, tỉnh Quảng Bình. Sau đó gỗ được bốc lên xe ô tô trọng tải lớn trung chuyển về khu vực Km03 trên đường 12-phía đất Lào-từ địa điểm này đầu nậu gỗ tiếp tục thuê người gùi, cõng theo đường mòn về tập kết tại bãi container cách quốc môn khoảng vài trăm mét.

Hoạt động nhộn nhịp ở bãi tập kết container.

Ngày 18-7, dường như biết trước sự có mặt của chúng tôi tại khu vực cửa khẩu, bãi tập kết gỗ im ắng lạ thường. Ngoài các container được chốt khóa chắc chắn, một số cái còn lại mở toang cửa trống không, đúng như thông tin gỗ đã được chuyển đi trước đó.

Điều lạ là khi chúng tôi làm thủ tục để đi tìm hiểu thực tế ở bãi container này thì có đến 3 cán bộ (thuộc các cơ quan chức năng ở cửa khẩu), trong đó có 2 người ngồi xe máy, 1 người lái ô tô bám theo như hình với bóng. Trước đó, hai người đi xe máy đã vượt lên rồi đi vào khu vực container trao đổi với một số người trong bãi, ngay sau đó một chiếc ô tô biển số Lào di chuyển ra khỏi khu vực này để chạy về phía cửa khẩu?

Qua tìm hiểu được biết ở khu vực này có trên 10 container loại từ 20-40 feet của các cá nhân và doanh nghiệp đã hiển diện từ hơn 5 năm trước. Nơi đây hàng ngày vào thời gian thích hợp đều diễn ra hoạt động bốc xếp, phân loại gỗ để đến khi đủ khối lượng cho xe ô tô loại lớn, thì gỗ sẽ được hợp thức hóa về xuôi (?!).

Hiện giá 1kg gỗ trắc cành, ngọn tại Lào khoảng 33.000 đồng nhưng giá bán tại cửa khẩu là 90.000 đồng. Với món lợi nhuận lớn như vậy nên các đầu nậu gỗ đã thuê người ở các xã Dân Hóa, Trọng Hóa, Hóa Thanh, Hóa Tiến, Hóa Hợp (huyện Minh Hóa) lên cửa khẩu vận chuyển gỗ. Người dân tham gia gùi, cõng gỗ được đầu nậu trả công từ 9.000 đồng-11.000 đồng/1kg, mỗi đêm 1 người có thể gùi được 2 chuyến với trọng lượng khoảng 70kg-90kg gỗ qua biên giới.

Gỗ chứa trong các container.

Để đưa nhân công lên cửa khẩu, đầu nậu gỗ tổ chức vận chuyển người bằng ô tô, sau đó họ vượt biên giới sang đất bạn để gùi gỗ về các bãi tập kết. Khi cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát, đầu nậu liền tổ chức làm giấy thông hành, cao điểm có ngày hơn 200 người qua lại cửa khẩu vận chuyển gỗ bằng hình thức này.

Trao đổi với chúng tôi về hoạt động nhập khẩu hàng hóa ở cửa khẩu, bà Trương Thị Mai Hoa, Chi cục phó Chi cục Hải quan Cha Lo thừa nhận hàng hóa, trong đó có các loại gỗ trắc, hương, cẩm xe vẫn được tập kết tại bãi container để chờ làm thủ tục thông quan. Hiện có khoảng 10 container của 5 doanh nghiệp, gồm: Công ty TNHH Lập Ngân, Công ty TNHH Tùng Sơn; Công ty TNHH Hoàng Tín; Công ty TNHH Thái Phát Đạt; Công ty TNHH TM và vận tải ô tô Quốc Hưng đang tập kết ở khu vực này, bà Hoa cho biết thêm.

Ngày 14-8, sau khi UBND tỉnh ban hành công văn số 873/UBND-NC về việc kiểm soát, ngăn chặn tình trạng sang Lào gùi cõng gỗ về Việt Nam, chúng tôi đã điện thoại liên hệ với ông Hoàng Văn Hiển, Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Bình để tìm hiểu sự việc. Tuy nhiên ông Hiển đã từ chối và yêu cầu chúng tôi liên hệ với bộ phận một cửa để được hướng dẫn, bố trí cán bộ cung cấp thông tin có liên quan.

Gỗ trắc cành, ngọn vận chuyển bằng hình thức gùi cõng rồi được hợp pháp hóa bằng các thủ tục hải quan, trong khi phía Lào đã tạm dừng việc xuất khẩu gỗ là hiện tượng rất bất thường. Do vậy cơ quan chức năng cần vào cuộc để làm rõ những cá nhân, đơn vị đã thao túng và tiếp tay cho hoạt động này.

                                                                           Minh Văn