(QBĐT) - Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, sau gần 6 năm triển khai chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), với sự chung tay góp sức của cán bộ và nhân dân toàn xã, các thiết chế văn hóa cơ sở ở Xuân Thủy được quan tâm đầu tư xây dựng. Các nhà văn hóa (NVH), sân thể thao thôn được xây mới khang trang, cơ sở vật chất văn hóa dần được nâng cấp đã góp phần phát triển mạnh mẽ phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, phục vụ tích cực các nhiệm vụ chính trị tại địa phương, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, góp phần đưa Xuân Thủy cán đích NTM vào cuối năm 2017 vừa qua.

Đẩy mạnh công tác xã hội hóa

6 thôn của xã Xuân Thủy đều nằm trong số 109/197 thôn, bản trên địa bàn huyện Lệ Thủy có NVH đạt chuẩn. Đầu năm 2011, từ khi đặt những nền móng đầu tiên về NTM, Xuân Thủy bắt tay vào thực hiện chỉ với 4/19 tiêu chí đạt chuẩn (bưu điện, hình thức tổ chức sản xuất, hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh, an ninh trật tự xã hội thường xuyên được giữ vững).

Cùng với việc triển khai thực hiện các tiêu chí gắn liền với phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng kết cấu hạ tầng nhằm cải thiện đời sống của nhân dân, Xuân Thủy xác định việc thực hiện các tiêu chí về văn hóa (tiêu chí 6: cơ sở vật chất văn hóa; tiêu chí 16: văn hóa) sẽ rất khó khăn, cần sự đồng thuận, quyết tâm cao của toàn thể cán bộ và nhân dân. Vì vậy, cấp ủy Đảng, chính quyền Xuân Thủy đã chú trọng triển khai tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức nhằm thu hút các nguồn lực về mọi mặt.

Cuối năm 2017, 100% thôn trên địa bàn xã có NVH đạt chuẩn theo Thông tư số 06/2011/TT-BVHTTDL. NVH – Khu thể thao thôn đã phát huy vai trò, công năng sử dụng trong việc góp phần tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, là nơi sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân.

Đáng chú ý, nhờ công tác tuyên truyền vận động, với sự tham gia, phối hợp của các cấp, các ngành từ xã đến thôn, xã đã kêu gọi được con em quê hương đóng góp với số tiền khá lớn phục vụ cho việc xây dựng cơ sở vật chất văn hóa trên địa bàn.

Nhà văn hóa thôn Mai Hạ luôn mở cửa vào tất cả các ngày trong tuần phục vụ nhu cầu sinh hoạt, văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao của nhân dân.

Trong tổng vốn đầu tư 10.169,002 triệu đồng dành cho xây dựng thiết chế văn hóa cơ sở, số tiền con em quê hương đóng góp là 2.556,261 triệu đồng. Đây là số tiền huy động lớn dành cho cho việc đầu tư cơ sở vật chất văn hóa so với các xã lân cận trên địa bàn huyện và là sự nỗ lực rất lớn của một địa phương thuần nông, điều kiện còn nhiều khó khăn như Xuân Thủy.

Thôn Mai Hạ được coi như một “điểm sáng”, một “mô hình mẫu” và xã đang hướng đến xây dựng Mai Hạ trở thành “khu dân cư kiểu mẫu” trong xây dựng NTM. Năm 2017, NVH thôn Mai Hạ được xây mới hoàn toàn với tổng kinh phí đầu tư 1,2 tỷ đồng.

Trong điều kiện khó khăn chung, thôn đã huy động nguồn lực nhân dân và kêu gọi con em quê hương đóng góp với số tiền gần 480 triệu đồng. Việc đầu tư mua sắm các trang thiết bị như: ti vi, bàn, ghế với tổng số tiền 20 triệu đồng cũng từ sự chung sức đóng góp của 31 đảng viên nơi cư trú của thôn Mai Hạ.

Ngoài ra, các thành viên trong đội bóng bàn trẻ của thôn còn tự nguyện đóng góp mua mới 2 bàn bóng bàn với tổng số tiền 25 triệu đồng. Trưởng thôn Mai Hạ Mai Vũ Bảo tự hào chia sẻ: “Việc kêu gọi đóng góp xây dựng NVH, sân bãi, dụng cụ tập luyện thể thao ở thôn được nhân dân đồng tình ủng hộ, tinh thần đoàn kết tập thể, ý thức tự giác rất cao.

Trước đây, NVH thôn chỉ có 2 sân bóng chuyền (nam và nữ) nhưng không đáp ứng đủ nhu cầu của bà con nên thôn đã huy động xây thêm một sân bóng chuyền nữa dành cho các cụ cao tuổi chơi bóng chuyền hơi”.

Phát huy tối đa công năng sử dụng

Bấy lâu nay, hầu hết NVH hoạt động đơn điệu, chưa phát huy công năng sử dụng. Khắc phục những hạn chế đó, Đảng ủy, chính quyền xã đã có những chỉ đạo sâu sát với tình hình cơ sở nhằm phát huy tối đa công năng sử dụng của NVH, để NVH thôn thực sự là nơi sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người dân địa phương.

Xã đã tập trung chỉ đạo cán bộ phụ trách văn hóa xã, NVH thôn đổi mới nội dung hoạt động, đa dạng hóa các hình thức sinh hoạt văn hóa, đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh” với chất lượng cao hơn, toàn diện hơn để mỗi làng quê trở thành một cộng đồng dân cư phát triển “dân sinh, dân trí, dân chủ và văn minh”.

Các thiết chế văn hóa thể thao cơ sở ở Xuân Thủy từng bước được đầu tư xây dựng đã thực sự phát huy vai trò, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, nâng cao đời sống tinh thần, thúc đẩy phong trào văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao trên địa bàn xã. Hiện nay, toàn xã có 3 CLB văn hóa văn nghệ và 12 đội văn nghệ hoạt động thường xuyên.

Ngoài ra, xã còn thành lập được các CLB thể thao, như: bóng bàn, bóng chuyền, cầu lông, dưỡng sinh người cao tuổi. Nổi bật trong các phong trào là bơi thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang, bóng chuyền nam, nữ, CLB dưỡng sinh của Hội Người cao tuổi, CLB hò khoan Lệ Thủy.

NVH thôn được xây dựng khang trang, bề thế, được đặt ngay ở khu vực trung tâm, tạo thuận lợi cho nhân dân đi lại. Hệ thống sân bãi luyện tập thể dục thể thao được đầu tư xây dựng nhằm tạo điều kiện tối đa để nhân dân luyện tập thể thao, nâng cao sức khỏe.

Các NVH được trang bị hệ thống truyền thanh, đài FM bắt sóng đài PT-TH huyện. Tất cả mọi chủ trương, chính sách đều được thông báo rộng rãi qua hệ thống loa truyền thanh của thôn mà không cần phải “vác loa” đi từng ngõ, gõ từng nhà như trước đây. Văn hóa NTM đã làm thay đổi ngay từ những điều nhỏ nhất, thực sự đem lại hiệu quả tuyên truyền cao.

Những cách làm sáng tạo

Một kinh nghiệm cho thấy là nơi nào Đảng ủy, chính quyền quan tâm thì nơi đó NVH, nhà sinh hoạt cộng đồng hoạt động rất tốt.

Với quyết tâm tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn, bất cập, nhằm tìm ra giải pháp hữu hiệu để nâng cao hoạt động của các NVH, UBND xã đã tổ chức những buổi giao lưu gặp gỡ giữa cán bộ văn hóa xã với cán bộ quản lý nhà văn hóa thôn để trao đổi nhiều ý kiến cởi mở, thiết thực về chuyên môn, nghiệp vụ quản lý, điều hành hoạt động các NVH; tăng cường trách nhiệm bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ phụ trách thôn; liên kết chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể (Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Người cao tuổi...) cùng phối hợp tổ chức hoạt động thường xuyên. Đồng thời, ban hành các văn bản chỉ đạo từ xã đến thôn, đưa chỉ tiêu hoạt động NVH vào các Nghị quyết của Đảng ủy, HĐND để chỉ đạo cùng tổ chức thực hiện. 

Định kỳ hàng năm, Ban chỉ đạo NTM xã, Ban phát triển NTM tại các thôn phối hợp tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, nhân rộng các mô hình NVH có hoạt động tốt trên địa bàn xã. Từ đó, xã biểu dương khen thưởng kịp thời những tập thể, các nhân có thành tích tiêu biểu xuất sắc trong việc thực hiện các tiêu chí về văn hóa.

Ông Nguyễn Văn Đề, Chủ tịch UBND xã Xuân Thủy cho hay: “Việc đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa thể thao cơ sở trên địa bàn xã đã thúc đẩy các phong trào văn hóa – thể thao phát triển, gắn kết tình đoàn kết trong nhân dân, động viên mỗi người đồng sức đồng lòng trong xây dựng NTM và xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.

Hơn lúc nào hết, sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy chính quyền địa phương đối với công tác văn hóa đóng vai trò quan trọng. Sự phối hợp của ban, ngành các cấp trong công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của thiết chế văn hóa cơ sở là yếu tố then chốt, từ đó, mới có thể tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong nhân dân, huy động sự đóng góp của cộng đồng xã hội trong xây dựng, duy tu, bảo dưỡng các thiết bị về cơ sở vật chất văn hóa tại địa phương.

Xây dựng thiết chế văn hóa cơ sở gắn với đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh” sẽ góp phần thúc đẩy, gắn kết tình đoàn kết của người dân trong xã, động viên mỗi người dân đồng sức đồng lòng xây dựng đời sống văn hóa tại khu dân cư, nâng cao chất lượng xây dựng NTM.

Trần Mận