(QBĐT) - Thời gian qua, các doanh nghiệp, hợp tác xã hoạt động sản xuất kinh doanh có sử dụng vật liệu nổ công nghiệp (VLNCN) trên địa bàn tỉnh ta đã triển khai thực hiện nghiêm túc các quy định trong bảo quản, sử dụng VLNCN, do đó chưa có vụ việc nghiêm trọng nào xảy ra. Tuy vậy, lĩnh vực này vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn, đòi hỏi các sở, ban, ngành liên quan và chính quyền địa phương cần siết chặt công tác quản lý.

VLNCN là vật tư không thể thiếu trong khai thác khoáng sản, vật liệu xây dựng và thi công công trình. Với số lượng lớn doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực trên, nhu cầu xin cấp giấy phép sử dụng VLNCN trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng và đi liền với đó là những “ẩn họa” khôn lường nếu không siết chặt công tác quản lý.

Theo số liệu từ Phòng Kỹ thuật an toàn và Môi trường, Sở Công thương, trên địa bàn tỉnh hiện có 41 doanh nghiệp được UBND tỉnh cấp giấy phép sử dụng VLNCN (từ 2014 đến nay đã cấp 60 giấy phép sử dụng VLNCN). Phần lớn các đơn vị được cấp giấy phép sử dụng VLNCN hoạt động trên lĩnh vực khai thác khoáng sản, xây dựng công trình, cơ sở hạ tầng và tập trung chủ yếu trên địa bàn các huyện Tuyên Hoá, Lệ Thuỷ, Quảng Ninh, Quảng Trạch, Bố Trạch, Minh Hoá...

Trong năm 2016, các đơn vị được cấp phép đã sử dụng 893,2 tấn thuốc nổ để khai thác vật liệu xây dựng và xây dựng công trình. Phần lớn các đơn vị đều sử dụng vật liệu nổ đúng quy trình và yêu cầu trong giấy phép đã được cấp. Tuy nhiên, từ thực tế một số đơn vị khai thác, sử dụng VLNCN thời gian qua cho thấy vẫn còn những vi phạm trong quản lý, sử dụng, gây ảnh hưởng đến môi trường, đời sống người dân; quá trình nổ mìn khai thác đá còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn.

Lực lượng chức năng kiểm tra hoạt động sản xuất, khai thác khoáng sản tại các mỏ đá.

Trong giai đoạn 2014-2016, Sở Công thương đã tổ chức 3 cuộc thanh tra tại 4 đơn vị khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường và nguyên liệu phụ sản xuất xi măng. Lực lượng chức năng đã xử phạt vi phạm trong quản lý, sử dụng VLNCN tại Xí nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng COSEVCO 12 số tiền 20 triệu đồng (năm 2015), Công ty CP sản xuất bột đá chất lượng cao Linh Thành 15 triệu đồng (năm 2016).

Như đã đề cập, do nhu cầu sử dụng và khai thác vật liệu xây dựng tăng lên nên số lượng đơn vị đề nghị được cấp giấy phép sử dụng VLNCN trên địa bàn tỉnh ngày càng nhiều. Để siết chặt công tác quản lý hoạt động sản xuất, sử dụng VLNCN, theo ông Lê Trá Khoái, Phó Giám đốc Sở Công thương, hàng năm, Sở Công thương đã phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan và địa phương thường xuyên kiểm tra các điểm nổ mìn và công tác bảo đảm an toàn khi khai thác mỏ tại các đơn vị. Bên cạnh các đợt kiểm tra định kỳ, Sở đã tổ chức các đợt kiểm tra đột xuất khi có vụ việc xảy ra hoặc theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công thương, UBND tỉnh.

“Qua công tác kiểm tra, các ngành chức năng đã kịp thời có nhiều kiến nghị đề xuất, chấn chỉnh các đơn vị khai thác mỏ và sử dụng VLNCN. Bên cạnh đó, năm 2016, Sở Công thương cũng đã tổ chức huấn luyện kỹ thuật an toàn VLNCN và cấp chứng chỉ cho 115 công nhân của các doanh nghiệp hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Do đó, thời gian gần đây, việc quản lý, khai thác khoáng sản dần đi vào quy cũ, nhiều đơn vị khai thác khoáng sản, nhất là khai thác đá, titan đã đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến, hiện đại, bảo đảm việc khai thác đúng quy trình, quy chuẩn và đạt hiệu quả cao”, ông Lê Trá Khoái cho biết.

Mặc dù chưa xảy ra sự cố nghiêm trọng nào về tình trạng mất an toàn trong sử dụng và bảo quản vật liệu nổ, nhưng như vậy cũng chưa thể khẳng định là không xảy ra trong thời gian tới. Do vậy, các doanh nghiệp có hoạt động VLNCN trong tỉnh cần tự giác rà soát, kiểm tra các quy định về an ninh, phòng chống cháy nổ trong quản lý, bảo quản, vận chuyển, sử dụng VLNCN; chú trọng đối với kho bảo quản, phương tiện vận chuyển, bãi nổ để củng cố, khắc phục ngay những nội dung chưa đúng, chưa đủ theo quy định của pháp luật.

Đặc biệt, cùng với sự tăng cường số lần kiểm tra, giám sát của đoàn liên ngành, chính quyền địa phương và người dân cần nêu cao trách nhiệm trong việc phát hiện, báo cáo những sai phạm về sử dụng VLNCN từ các doanh nghiệp, để các ngành chức năng có biện pháp xử lý kịp thời, nhằm bảo đảm an toàn lao động và tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.

L.M