(QBĐT) - Giai đoạn năm 2003-2004, huyện Quảng Ninh đã thực hiện công tác dồn điền đổi thửa, bước đầu tạo được sự chuyển biến trong quy hoạch đồng ruộng và tích tụ ruộng đất của nông dân. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn không ít hạn chế, đó là số thửa của các hộ còn nhiều, ruộng đất vẫn manh mún... Trên cơ sở đánh giá về hiệu quả sản xuất sau 10 năm thực hiện dồn điền, đổi thửa của giai đoạn 2003-2004, thời gian qua, huyện Quảng Ninh đã tập trung chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh thực hiện công tác dồn điền đổi thửa gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới.

Bước đầu công tác dồn điền đổi thửa trên địa bàn huyện đã đạt được những kết quả tích cực, tạo được bước chuyển trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và các vùng sản xuất chuyên canh, giảm được chi phí sản xuất, nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng sản phẩm nông nghiệp...

Ông Nguyễn Viết Ánh, Chủ tịch UBND Quảng Ninh cho biết: Mục tiêu của dồn điền, đổi thửa là nhằm tạo được quy hoạch mới để phát triển sản xuất trong tương lai. Trên cơ sở quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, quy hoạch xây dựng nông thôn mới đã được phê duyệt, Quảng Ninh đã chọn và tập trung chỉ đạo hai xã An Ninh, Vạn Ninh làm điểm, lập phương án dồn điền, đổi thửa, kết hợp với việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng nông thôn mới; tổ chức rà soát bổ sung, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng nông thôn mới; đồng thời giao nhiệm vụ cho các xã, thị trấn không làm điểm chủ động đăng ký tổ chức thực hiện theo trình tự, thủ tục, đề án đã phê duyệt.

Năm 2014, toàn huyện có 10 xã đăng ký triển khai thực hiện, trong đó có 7 xã thực hiện dồn điền, đổi thửa đồng loạt (An Ninh, Vạn Ninh, Trường Sơn, Hàm Ninh, Vĩnh Ninh, Xuân Ninh, Tân Ninh), 3 xã tổ chức làm điểm ở một số thôn để có cơ sở cho năm tiếp theo (Gia Ninh, Duy Ninh, thị trấn Quán Hàu).

Cánh đồng mẫu lớn xã Duy Ninh (Quảng Ninh) sau dồn điền, đổi thửa.

Bên cạnh đó, các ngành, địa phương trong huyện đã tập trung tuyên truyền bằng nhiều hình thức trong cán bộ, nhân dân về sự cần thiết, mục đích, yêu cầu, các bước thực hiện dồn điền đổi thửa đất sản xuất nông nghiệp, nhằm thực hiện quy hoạch xây dựng nông thôn mới; phát động phong trào thi đua thực hiện dồn điền, đổi thửa gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới... Từ đó đã nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về công tác dồn điền, đổi thửa.

Trên cơ sở thống kê, tổng hợp toàn bộ diện tích đất sản xuất nông nghiệp trên toàn huyện với 6.315,81 ha (đất lúa 5.153,51 ha, đất trồng cây hàng năm khác 1.162,30 ha), huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn tổ chức rà roát diện tích, số hộ, số khẩu theo kết quả dồn điền, đổi thửa giai đoạn 2003-2004; đánh giá những kết quả đạt được, những tồn tại, vướng mắc trong dồn điền, đổi thửa giai đoạn 2003-2004 và rút ra bài học kinh nghiệm để chỉ đạo và tổ chức thực hiện dồn điền, đổi thửa giai đoạn 2014-2016. Từ đó, phấn đấu đất lúa 1-2 thửa/hộ, đất trồng cây hàng năm khác 1 thửa/hộ, tạo được bước chuyển trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và các vùng sản xuất chuyên canh, giảm được chi phí sản xuất, nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng sản phẩm nông nghiệp.

Tuy nhiên trong quá trình đo đạc lập bản đồ, hồ sơ địa chính để cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sản xuất nông nghiệp bộc lộ số thửa thực tế cao hơn nhiều so với phương án được duyệt ở một số xã, thị trấn, cụ thể: xã Trường Xuân có bình quân 9,15 thửa/hộ (có một số hộ 15,06 thửa/hộ), Trường Sơn 7,1 thửa/hộ, thị trấn Quán Hàu 7,89 thửa/hộ, Lương Ninh 6,04 thửa/hộ, Vĩnh Ninh 5,03 thửa/hộ, Gia Ninh 5,2 thửa/hộ... nên việc dồn ghép theo chủ trương mới có lúng túng, nhưng cũng đã được khắc phục kịp thời.
Với tinh thần quyết tâm cao của các địa phương, kết quả đồn điền, đổi thửa năm 2014 đã đưa số thửa bình quân trên địa bàn huyện Quảng Ninh từ 4,14 thửa/hộ về còn 2,5 thửa/hộ. Bình quân đất lúa 1,7 thửa/hộ; đất màu 0,8 thửa/hộ.

Diện tích thực tế dồn điền đổi thửa năm 2014 đạt 4.264,3 ha, trong đó: đất lúa 3.500 ha, đất trồng cây hàng năm khác  764,3 ha. Về tình hình thực hiện dồn điền đổi thửa đất xâm canh, tại vùng Ông Đồng có 3 thôn Hà Thiệp, thôn Tây, thôn Trúc Ly, xã Võ Ninh xây dựng phương án dồn ghép từ  2-3 thửa thành 1 thửa....

Theo ông Nguyễn Viết Ánh, mặc dù công tác dồn điền, đổi thửa trên địa bàn huyện Quảng Ninh đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng trong triển khai thực hiện vẫn còn tồn tại, hạn chế. Nguyên nhân là do điều kiện đất đai ở các cơ sở có sự chênh lệch về các điều kiện trong sản xuất nên việc bình hệ số, quá trình xâu ghép, lập phương án còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân còn mang tư tưởng bảo thủ trong sản xuất nông nghiệp. Một số xã, thị trấn chưa chủ động và chỉ đạo quyết liệt trong việc tổ chức triển khai cho các thôn, tiểu khu đổi đất lẫn nhau, chưa tạo thành khu vực lớn, thuận canh, thuận cư, nâng cao hiệu quả trong quá trình thực hiện và sản xuất tiếp theo...

Vì vậy trong thời gian tới, huyện tiếp tục chỉ đạo các xã thực hiện dồn điền, đổi thửa trong năm 2014 và 8 tháng đầu năm 2015 nhưng chưa hoàn thành phải đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành trong năm 2015. Các xã còn lại cần rút kinh nghiệm để tập trung thực hiện quyết liệt, nhằm hoàn thành kế hoạch đồn điền, đổi thửa đúng thời gian.

Hương Trà