(QBĐT) - Năng lượng mặt trời được xem là nguồn năng lượng ưu việt trong tương lai, vì đó là nguồn năng lượng vô tận, siêu sạch, sẵn có và miễn phí, ít ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Hiện nay, việc nghiên cứu, ứng dụng năng lượng mặt trời đã và đang được các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam rất quan tâm. Nguồn năng lượng mặt trời phát huy hiệu quả nhất vào mùa hè, đúng vào thời điểm tình trạng thiếu điện thường xảy ra, vì vậy việc ứng dụng năng lượng mặt trời còn là một giải pháp sáng giá cho phát triển nguồn năng lượng bền vững. 

Giải pháp sáng giá cho phát triển năng lượng bền vững

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, hiện nay, Viện vật lý TP. Hồ Chí Minh đã đưa ra công nghệ pin mặt trời nối lưới SIPV (công nghệ điện mặt trời nối lưới hoàn toàn sạch sẽ). Đây là một giải pháp sáng giá cho phát triển năng lượng bền vững ở Việt Nam nói chung, tỉnh Quảng Bình nói riêng.

Giải pháp cho ý tưởng này là công nghệ SIPV Madicub được thiết kế mạng điện có công suất từ 1kVA đến 10kVA được lập trình sẵn. "Linh hồn" của công nghệ SIPV chính là máy PV Madicub, nó là bộ hòa trộn điện mặt trời và điện lưới, ưu tiên khai thác điện mặt trời.

Hệ thống PV Madicub khai thác điện từ dàn pin mặt trời cấp thẳng cho tải, nếu thiếu sẽ lấy điện từ lưới điện quốc gia bù vào. Điện mặt trời khi dư thừa sẽ được tích vào hệ thống tồn trữ (thông qua thiết bị Madicub DC/DC) để dự phòng sử dụng lúc cắt điện. Khi lưới điện  bán giá rẻ, PV Madicub sẽ khởi động mua điện đầy hệ thống tồn trữ (thời điểm từ 22 giờ đến 4 giờ sáng hôm sau) để dùng vào giờ cao điểm hỗ trợ phụ tải.

Ứng dụng năng lượng mặt trời giải pháp tối ưu cấp điện sinh hoạt và phục vụ sản xuất cho các trạm quản lý bảo vệ rừng.

Toàn bộ quy trình hoạt động này đã được nghiên cứu thiết kế vận hành hoàn toàn tự động hoá. Giải pháp này là một cách hỗ trợ phụ tải điện lưới quốc gia vào giờ cao điểm bằng điện mặt trời và nâng cao hiệu quả khai thác mạng lưới điện quốc gia bằng việc mua điện giá rẻ để tận dụng triệt để nguồn năng lượng dư thừa của lưới điện quốc gia vào giờ thấp điểm. Giải pháp tiết kiệm điện từ nguồn điện mặt trời này rất thiết thực cho mục tiêu tiết kiệm và bảo vệ môi trường, hướng tới phát triển bền vững.

Công nghệ điện mặt trời nối lưới SIPV chính thức đưa vào thử nghiệm vào năm 2008. Ðến nay, Việt Nam đã có nhiều công trình áp dụng thành công công nghệ này. Với công nghệ SIPV, Việt Nam đã ghi danh là quốc gia thứ 6 ở Châu Á làm chủ được công nghệ điện mặt trời nối lưới. Công nghệ điện mặt trời nối lưới SIPV là lựa chọn tối ưu đi tắt đón đầu cho việc ứng dụng năng lượng mặt trời hiện đại ngang tầm với các nước trong khu vực.

Triển vọng áp dụng lưới điện thông minh tại tỉnh ta

Trao đổi với chúng tôi về những tiềm năng, thế mạnh để áp dụng lưới điện thông minh tại tỉnh nhà, ông Võ Quang Minh, Trưởng BQL Dự án cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời tỉnh cho biết: Tỉnh ta đang hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi để ứng dụng năng lượng mặt trời vào phát triển kinh tế, cải thiện đời sống và sinh hoạt của người dân.

Với nguồn năng lượng dồi dào do thiên nhiên ban tặng, nếu có giải pháp hợp lý, kết hợp sự hỗ trợ của Nhà nước và phát huy được nguồn lực xã hội thì không những đầu tư cấp điện sinh hoạt cho đối tượng vùng sâu, vùng xa như hiện nay, mà còn có thể đầu tư để phát triển kinh tế.

Mặt khác năng lượng mặt trời là ứng dụng hiệu quả nhất trong việc cấp điện để phát triển vùng ven biển-đảo, phát triển du lịch sinh thái, phát triển kinh tế trang trại ở các vùng của tỉnh; là giải pháp tối ưu cấp điện sinh hoạt và phục vụ sản xuất cho các trạm quản lý bảo vệ rừng, các trang trại nông-lâm kết hợp khi các hộ gia đình được giao đất lâm nghiệp dài hạn, trong khi điện lưới quốc gia rất khó tiếp cận các vùng này do yếu tố kinh tế hoặc yêu cầu bảo vệ môi trường sinh thái.

Xác định phát triển năng lượng điện mặt trời là một hợp phần quan trọng của năng lượng tái tạo, trong những năm qua, tỉnh ta đã có định hướng phát triển năng lượng mặt trời, nhằm góp phần đẩy nhanh chương trình điện khí hoá nông thôn, cung cấp điện cho các thôn, bản vùng sâu, vùng xa, nơi chưa có điều kiện để kéo điện lưới quốc gia.

Với Công nghệ điện mặt trời nối lưới SIPV của Viện vật lý TP Hồ Chí Minh đang mở ra một cơ hội mới để tỉnh phấn đấu trở thành một địa phương làm chủ được việc ứng dụng năng lượng mặt trời vào phát triển kinh tế - xã hội và phát triển ngành năng lượng mặt trời nối lưới SIPV lên quy mô công nghiệp.

Trong những năm tiếp theo, tỉnh cần có chính sách để khuyến khích, tạo động lực thúc đẩy, phát triển đầu tư sử dụng công nghệ năng lượng mặt trời nối lưới SIPV. Trước mắt, có thể đầu tư công nghệ năng lượng mặt trời nối lưới SIPV thí điểm tại trụ sở một số cơ quan nhà nước, trên cơ sở đó tuyên truyền, xúc tiến quảng bá, nhân rộng đến các cơ quan công sở khác, trụ sở các tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh và hộ gia đình trên địa bàn tỉnh. Đối với các tổ chức, hộ gia đình đã được đầu tư trong dự án năng lượng mặt trời của tỉnh hiện nay, nếu sau này khi có dự án đầu tư lưới điện quốc gia đến thì chỉ cần đầu tư thêm thiết bị điều khiển thông minh (Iverter Charge controller) sẽ trở thành công nghệ năng lượng mặt trời nối lưới SIPV.

Ngoài ra, tỉnh cũng cần khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia vào việc triển khai ứng dụng công nghệ điện mặt trời ở các lĩnh vực có thế mạnh. Ví dụ như dự án thuyền chở du khách vào thăm quan động Phong Nha để giải quyết vấn nạn ô nhiễm môi trường do động cơ chạy bằng nhiên liệu thải ra, động thời làm tăng tính cạnh tranh và giảm giá chi phí cho du khách; dự án xe điện chạy bằng năng lượng mặt trời phục vụ khách du lịch tại khu du lịch Vũng Chùa-Đảo Yến. Xe điện chạy bằng năng lượng mặt trời có thiết kế nhỏ gọn, đáp ứng tốt nhu cầu đi lại của các đoàn khách du lịch, làm tăng tính thẩm mỹ và sẽ để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng du khách.

Hiền Chi-Phương Hiền

Bài 2: Xúc tiến dự án điện bằng năng lượng mặt trời quy mô lớn