(QBĐT) - Đó là khẳng định của ông Trần Minh Tân, Giám đốc Trung tâm internet Việt Nam (VVNIC) tại hội nghị phổ biến các giải pháp, bài học kinh nghiệm về nhận diện thông tin trên mạng internet thông qua việc quản lý, sử dụng tên miền do VNNIC phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông tổ chức. Thực tế cho thấy, sự phát triển mạnh mẽ của tên miền trong thời gian qua đã gây ra nhiều khó khăn trong công tác quản lý và tiếp cận thông tin.  

 Khó quản lý tên miền

Theo số liệu từ Trung tâm internet Việt Nam, hiện có 514 tên miền quốc tế (đuôi .org, .net, .info, .com...) và 709 tên miền Việt Nam (đuôi .vn) mà chủ thể sở hữu đăng ký địa chỉ tại tỉnh Quảng Bình. Việc nhận diện, phân biệt các trang thông tin chính thống hay giả mạo trên mạng internet hiện đang là vấn đề khó khăn cho các cơ quan quản lý. Phần lớn các tên miền trên địa bàn phần lớn không thuộc quyền quản lý của Sở Thông tin và Truyền thông nên việc quản lý thông tin trên các trang web này càng không phải là việc dễ dàng. Theo ông Nguyễn Phi Khanh, Phó giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông thì sở chỉ có trách nhiệm quản lý hoạt động của 153 tên miền cấp 4 (đuôi quangbinh.gov.vn) của các sở, ban, ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh. Nếu phát hiện các trang thông tin này có những sai phạm trong đăng tải thông tin, sở sẽ chịu trách nhiệm can thiệp thực hiện việc tịch thu lại tên miền của đơn vị đó.

Trong nhiều văn bản luật, mới nhất là Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông quy định về việc quản lý và sử dụng tài nguyên internet đã chỉ rõ việc quản lý, sử dụng tài nguyên internet phải bảo đảm đúng mục đích, đúng đối tượng, đúng quy định và không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân khác. Thế nhưng, điều đáng nói là một vài tổ chức, cá nhân đồng thời sở hữu rất nhiều tên miền, hoặc cùng một chủ thể đó nhưng lại đăng ký địa chỉ khác nhau với các tên miền khác nhau. Đó là một trong những lý do khiến cho việc quản lý tên miền và nhận diện thông tin trên internet trở nên khó khăn.

Kiểm tra thông tin website tại thongtintenmien.vn.

Ông Trần Minh Tân, Giám đốc VNNIC cũng khẳng định, hiện tại các trang thông tin điện tử vi phạm tập trung chủ yếu vào những website có sử dụng tên miền quốc tế. Nhiều chủ thể đăng ký sử dụng tên miền quốc tế chỉ vì cho rằng việc đăng ký, sử dụng tên miền quốc tế tại Việt Nam dễ dàng hơn, không phải chịu sự quản lý và kiểm soát của các quy định pháp luật Việt Nam. Thực tế này dẫn đến tình trạng các vi phạm xảy ra ở những trang mạng sử dụng tên miền quốc tế có tỉ lệ cao hơn so với ở các trang dùng tên miền quốc gia “.vn”. Do vậy, VNNIC đang phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông tăng cường theo dõi, kiểm tra các nội dung website của các chủ thể đăng ký tên miền nằm trên địa bàn tỉnh, thành phố.

Thời gian qua, VNNIC và Sở Thông tin và Truyền thông cũng đã tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật về tài nguyên internet, thiết lập trang thông tin điện tử và cung cấp thông tin. Quá trình này đã phát hiện một số sai phạm, trong đó, một số tổ chức sử dụng trang tin điện tử tổng hợp, đăng tin, bài từ các báo khác khi chưa có sự đồng ý của chủ sở hữu, trích đăng không nguyên văn, không ghi rõ tác giả hoặc đăng thông tin không chính xác với bài báo trên trang nguồn. Một số tổ chức, cá nhân khác cung cấp giao diện website, hỗ trợ nội dung thương mại điện tử thử nghiệm với các tên miền quốc tế cho các khách hàng tại Quảng Bình nhưng lại dẫn link đến trang quangbinhtrade.vn (Sàn giao dịch thương mại điện tử Quảng Bình) dễ gây nhầm lẫn, gây hiểu nhầm là trang web giả mạo. Theo đại diện của VNNIC, sau khi được nhắc nhở, các tổ chức, cá nhân được kiểm tra đều đã chấn chỉnh và khắc phục các vi phạm.

Nhận diện thông tin qua tên miền như thế nào?

Sự bùng nổ mạnh mẽ của internet, cùng với thủ tục đăng ký sử dụng tên miền khá dễ dàng, thuận lợi nên việc phát triển không ngừng của các tên miền cũng gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý nội dung thông tin. Ngoài mặt tích cực, internet đã bộc lộ những mặt tiêu cực. Nếu mỗi cá nhân không tỉnh táo sẽ dễ bị nhầm lẫn và rơi vào “ma trận” thông tin thật giả lẫn lộn. Điều đó đặt ra một vấn đề: bản thân mỗi cá nhân phải biết cách sàng lọc, nhận diện thông tin như thế nào thông qua tên miền?

Tại hội nghị được tổ chức vào tháng 8 vừa qua, ông Trần Minh Tân khẳng định, mỗi cá nhân hãy là người thông thái trong tiếp cận thông tin, đồng thời chia sẻ các giải pháp, bài học kinh nghiệm về nhận diện thông tin trên mạng internet thông qua việc quản lý, sử dụng tên miền. Theo giám đốc VVNIC, các thông tin, hình ảnh, video... được chia sẻ trên Facebook, Youtube, Instagram... chỉ là các nơi lưu trữ và đưa tin. Thông tin chính thống phải được công bố, cung cấp trên các website riêng gắn với tên tổ chức, đơn vị. Các cơ quan thông tin chính thống sẽ không sử dụng tên miền sai mục đích. Các trang thông tin điện tử chính thống của các cơ quan Đảng, Nhà nước đều cung cấp thông tin trên website dưới tên miền quốc gia Việt Nam “.vn”, bao gồm: chức năng nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức và địa chỉ liên hệ rõ ràng.

Ngoài nhận biết thông tin thông qua địa chỉ IP, mỗi người có thể sàng lọc thông tin thông qua thư điện tử. Theo đó, các cơ quan, tổ chức hầu hết đều sử dụng thư điện tử có địa chỉ hòm thư gắn với tên miền của cơ quan, tổ chức mình trong các giao dịch với cá nhân, cơ quan, tổ chức khác. Các email sử dụng các hộp thư miễn phí thường sử dụng cho các mục đích cá nhân, ẩn danh.

Thực tế cho thấy, việc quản lý, giám sát tốt đăng ký sử dụng tên miền, địa chỉ IP sẽ là công cụ phục vụ cho quản lý, vừa là yếu tố thúc đẩy, phát triển hoạt động internet Việt Nam. Ngoài trách nhiệm của mỗi cá nhân trong sàng lọc, nhận diện thông tin chính thống, các cơ quan có thẩm quyền cần tiến hành rà soát, sửa đổi và bổ sung các quy định pháp luật liên quan sao cho ngày càng phù hợp hơn với việc quản lý thông tin trên thế giới cũng như tình hình thực tế trong nước, trên từng địa bàn.

Diệu Hương