Từ một phát hiện cách đây gần 20 năm, các nhà khoa học đang tiến gần đến một liệu pháp mới hứa hẹn giúp con người chống chọi lại căn bệnh ung thư.

Các nhà khoa học đang tiến gần đến một phương pháp điều trị ung thư hiệu quả - ảnh minh họa

Ngành y thế giới đang háo hức trước một hướng đi nghiên cứu đầy triển vọng trong điều trị ung thư. Tại một hội thảo lớn do Hiệp hội Ung thư học Hoa Kỳ tổ chức cuối tuần qua ở thành phố Chicago, các bác sĩ và giới đầu tư ngành dược phẩm đã thảo luận sôi nổi về những kết quả khả quan ban đầu của hướng điều trị mới.

Phát hiện thú vị

IDO là tên gọi của một loại enzyme trong cơ thể người. Trong vai trò tích cực, nó được biết đến như một “người lính” bảo vệ các em bé từ lúc mới hình thành, tránh bị hệ miễn dịch của người mẹ đánh dấu “vật thể lạ” và tấn công.

Trong một nghiên cứu năm 1998 công bố trên Tạp chí Science, các nhà khoa học quan sát thấy enzyme IDO có thể phá vỡ cấu trúc của tryptophan, một amino axit thiết yếu cung cấp năng lượng cho tế bào miễn dịch T, và khiến nó ngừng hoạt động.

Năm năm sau, các nhà nghiên cứu Bỉ phát hiện ra hầu hết các khối u trong cơ thể người cũng tiết ra IDO để giúp chúng phát triển mà không bị hệ miễn dịch cản trở. Từ đây, các bác sĩ nghĩ đến phương án loại bỏ lớp bảo vệ này để hệ miễn dịch có thể hoàn thành chức năng của nó: tiêu diệt các tế bào ung thư.

Một trong những công ty dược đi tiên phong trong hướng điều trị này là Incyte Corp. có trụ sở tại thành phố Wilmington (bang Delaware, Mỹ). Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu, họ phát hiện ra chỉ ức chế enzyme IDO thôi thì không đủ để tiêu diệt khối u.

Các nhà nhiên cứu nảy ra một chiến lược khác, đó là kết hợp hai mũi tấn công: Trước tiên thuốc ức chế enzyme IDO sẽ “lột trần” khối u. Sau đó, các tế bào miễn dịch đã được hoạt hóa sẽ thực hiện đòn kết liễu (hay còn gọi là liệu pháp tế bào miễn dịch).

Và đây là lúc các “tay chơi” lớn xuất hiện. Bốn gã khổng lồ ngành dược chuyên sản xuất thuốc trị ung thư gồm Merck & Co., Bristol-Myers Squibb Co., Roche Holding AG và AstraZeneca Plc. quyết định bắt tay với Incyte do nhìn thấy tiềm năng lớn của hướng điều trị này.

Thị trường 5 tỉ USD

Theo Hãng tin Bloomberg, các kết quả điều trị ban đầu theo phương pháp mới trên một nhóm bệnh nhân ung thư đã được trình bày tại hội thảo ở Chicago hôm 3-6 và được các chuyên gia đánh giá rất hứa hẹn.

Kết quả mới nhất cũng xác nhận một nghiên cứu trước đó về hiệu quả của việc kết hợp loại thuốc Epacadostat (chuyên ức chế enzyme IDO) của Incyte và một loại thuốc trị ung thư khác, chẳng hạn Keytruda của Hãng Merck. Các bác sĩ nhận thấy sự phối hợp này làm tăng hiệu quả điều trị mà không làm gia tăng đáng kể tác dụng phụ - hiện tượng thường thấy khi kết hợp nhiều loại thuốc.

Giai đoạn thử nghiệm cuối cùng để hỗn hợp thuốc Epacadostat + Keytruda được phê chuẩn cho việc điều trị ung thư hắc tố dự kiến sẽ hoàn thành trong năm tới.

“Chúng tôi thật sự tin rằng phương pháp này sẽ trở thành chuẩn mực trong việc điều trị ung thư hắc tố trong vài năm tới” - ông Jason Luke, giáo sư thuộc Đại học Y Chicago, dự báo.

Ngoài ra, Incyte và Merck đang thử nghiệm các hỗn hợp thuốc dùng điều trị ung thư phổi, thận, bàng quang… Các hãng Merck, Bristol-Myers và Roche cũng đang nghiên cứu các loại thuốc ức chế IDO của riêng họ.

Liệu pháp miễn dịch ung thư (kích thích hệ miễn dịch của bệnh nhân chống lại khối ung thư) là một lĩnh vực nghiên cứu bùng nổ trong 3 năm qua. Nó mang lại hy vọng cho các bệnh nhân khi các phương pháp như hóa trị đã thất bại.

Dù rất hiệu quả đối với một số người, liệu pháp này nhìn chung chỉ có tác dụng đối với chưa đến 50% bệnh nhân ung thư.

Do đó, ngành công nghiệp dược đang thử nghiệm gần 2.000 hỗn hợp thuốc khác nhau để nâng tỉ lệ điều trị thành công, theo nhà phân tích công nghệ sinh học Michael Schmidt thuộc Leerink Partners - một ngân hàng đầu tư chuyên lĩnh vực sức khỏe ở Boston (Mỹ).

Ông Schmidt đánh giá nếu thành công, các loại thuốc ức chế enzyme IDO có thể tạo ra một thị trường trị giá từ 3-5 tỉ USD mỗi năm.

Nhưng bên cạnh đó, một trong những thách thức của phương pháp điều trị mới đó là giá tiền. Những loại thuốc chống ung thư thế hệ mới tiêu tốn từ 100.000 đến 150.000 USD/năm cho mỗi bệnh nhân. Nếu kết hợp 2-3 loại thuốc với nhau cho một khóa trị liệu có thể đẩy giá lên cao ngất ngưỡng.

Theo Phúc Long (Tuổi trẻ)