.

Bà mẹ Việt Nam anh hùng mưu trí cướp súng địch

Thứ Sáu, 09/06/2017, 08:09 [GMT+7]

(QBĐT) - Ngày 10-4-1947, giặc Pháp đánh chiếm làng Minh Lệ, xã Quảng Minh, huyện Quảng Trạch (nay là thị xã Ba Đồn). Chúng đóng đồn bảo vệ trên động Lòi bao quanh cả khu vực nhà ga Minh Lệ, bắt dân làng các xã vùng Nam Quảng Trạch gánh đất đắp sân bay dã chiến trên cồn Ông Sáo giữa cánh đồng Lòi. Một hệ thống hội tề và các đồn bốt vệ tinh dày đặc mọc lên khắp vùng Nam.

Thôn Bắc, làng Minh Lệ hồi đó chỉ có 31 nóc nhà nhưng là cơ sở hoạt động của ta, chúng không sao kiểm soát nổi. Hội mẹ chiến sỹ nuôi quân được thành lập, che giấu cán bộ, chiến sỹ Đại đội 5 du kích huyện và bộ đội Trung đoàn 18 về hoạt động. Mẹ Hoàng Thị Huyễng được cử làm hội trưởng. Mẹ nuôi giấu 7 chiến sỹ Đại đội 5 (sau đó đổi thành Đại đội 365, Bộ đội huyện Quảng Trạch).

Lúc này trai tráng trong làng đã đi Vệ quốc đoàn hết, chỉ còn lại một số ít thanh, thiếu niên và phụ nữ. Vũ khí của du kích chỉ có mấy thanh đại đao và mã tấu. “Phải có súng đạn cho du kích đánh địch”. Mẹ bàn với chị em phụ nữ cách cướp súng địch trang bị cho du kích.

Ảnh 9 : Bằng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng” của Chủ tịch nước truy tặng cho mẹ Hoàng Thị Huễng.
Bằng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng” của Chủ tịch nước truy tặng cho mẹ Hoàng Thị Huễng.

Ngày đó ở thôn Bắc làng Minh Lệ có một bụi cây dưới rất to, cao, rậm rạp, bọn địch đã lợi dụng địa hình đó dựng lên một cái chòi. Tại  đây có 1 trung đội địch thường xuyên canh gác. Ngồi trên chòi, chúng có thể dùng ống nhòm quan sát được mọi hoạt động từ đồn bảo vệ Minh Lệ đến các đồn hương vệ Hòa Ninh, Vĩnh Phước, chợ Mới và ngay cả đồn Tiên Lệ cách đó 4 cây số. Trong làng có một thanh niên mồ côi cha mẹ đi lính bảo vệ quân để có cơm ăn. Hàng ngày, anh ta nấu cơm xong lại gánh ra chòi canh. Một ngày tháng 5 năm 1949, như thường lệ, người lính mang cơm đến một nhà dân gần đó rồi trèo lên chòi canh gác cho chúng đi ăn.

Thấy một khẩu trung liên FM với mấy chùm lựu đạn bọn địch treo ở gốc dưới, mẹ Huyễng cùng chị Khỉnh, một phụ nữ trong thôn lân la đến chòi. Khi người lính đang say sưa nói chuyện với chị Khỉnh thì mẹ lấy lựu đạn buộc vào người và mang súng chạy.

Mấy chiến sỹ của Đại đội 365 bố trí ở nhà cụ Nguyễn Phan gần đó hô xung phong và bắn mấy phát làm người lính cuống cuồng nhảy xuống đất không kịp mang theo khẩu súng trường. Mẹ Huyễng cùng chị Khỉnh quay lại lấy luôn. Khi bọn địch bỏ bát đũa chạy ra chòi canh thì hai người đã kịp thời rút lui an toàn. Người lính làm mất súng sợ quá bỏ trốn. Mẹ cùng tổ địch vận lại đến nhà vận động anh trở về với cách mạng. Anh vào bộ đội tham gia chiến đấu rất dũng cảm.

Mẹ Huyễng có 5 người con trai. Người nào cũng tham gia dân quân du kích hoặc đi bộ đội. Người con trai cả là Trương Suốc làm tiểu đội trưởng du kích thôn Bắc Minh Lệ. Ngày 27 - 2 - 1950, giặc Pháp tập trung lực lượng mở cuộc càn quét vào Nam Quảng Trạch hòng chiếm lại vùng giải phóng. Bộ Chỉ huy Mặt trận Bình - Trị - Thiên giao cho Tiểu đoàn 418 thuộc Trung đoàn 57 tổ chức đánh địch. Đại đội 365 của huyện chặn mũi viện binh đồn Minh Lệ tới. Quân Pháp ở Phú Trịch – La Hà bị đánh tơi bời.

Cánh quân từ đồn Minh Lệ mới đến làng Hòa Ninh (xã Quảng Hòa) thì bị phục kích phải rút chạy. Có 2 tên lính bảo vệ quân chạy qua thôn Bắc, làng Minh Lệ. Trương Suốc cầm đòn càn đuổi theo. Một tên quay lại bắn một phát nhưng trượt. Bằng một thế võ anh quật ngã tên lính xuống đất, tước vũ khí và khuyên người lính ngụy trở về với nhân dân.  Một tháng sau, anh Trương Suốc cùng du kích và các chiến sỹ Tiểu đoàn 418 giả làm người đi nơm đã chặn đánh tốp lính đồn Minh Lệ đi chợ Cầu. Anh bị thương và sau này vết thương tái phát, anh đã hy sinh.

Người con trai tiếp theo của mẹ là Trương Sắc lại thay anh chỉ huy tiểu đội du kích. Trong cuộc chiến tranh phá hoại, giặc Mỹ đã nhiều lần đánh phá đập Rào Nan. Trương Sắc, con trai mẹ, nguyên Phó Chủ tịch huyện đã đứng mũi chịu sào dưới mưa bom bão đạn trực tiếp chỉ huy công trình thủy lợi đem nước ngọt về cho 9 xã vùng Nam Quảng Trạch. Nhà mẹ cùng bà con thôn Bắc là nơi bộ đội dừng chân trước khi vào miền Nam chiến đấu. Mẹ vận động các mẹ chiến sỹ, các chị em phụ nữ chăm sóc thương, bệnh binh đóng ở làng. Mẹ động viên anh Trương Duy Tân, con trai mẹ lên đường đi đánh Mỹ. Anh đã anh dũng hy sinh tại chiến trường Trị - Thiên. 

Với thành tích cướp súng địch và nuôi quân trong chống Pháp mẹ Huyễng đã được đi báo cáo tại Đại hội thi đua Quân khu Bốn. Ngày 21 - 11 - 2014, mẹ đã được Chủ tịch nước truy tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng.

Hoàng Minh Đức