(QBĐT) - Ngay từ những ngày đầu thành lập, Đảng ta đã xác định công tác kiểm tra gắn liền với sự lãnh đạo của Đảng có vị trí cực kỳ quan trọng trong toàn bộ hoạt động lãnh đạo của Đảng. Công tác kiểm tra của Đảng được Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm theo dõi, trực tiếp chỉ đạo. Do đó, ngày 16-10-1948, tại chiến khu Việt Bắc, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã ký quyết nghị thành lập Ban Kiểm tra Trung ương, cơ quan chuyên trách về kiểm tra đầu tiên của Đảng ta.

Sự ra đời của Ban Kiểm tra Trung ương là một tất yếu khách quan nhằm đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và công tác xây dựng Đảng. Từ đó đến nay, ngày 16-10 hàng năm đã trở thành Ngày truyền thống vẻ vang của ngành Kiểm tra Đảng.

Đối với ngành Kiểm tra Đảng tỉnh Quảng Bình, qua 3 kỳ Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I đến lần thứ III (1948-1959), Tỉnh ủy phân công các đồng chí trong Tỉnh ủy phụ trách công tác kiểm tra. Đến ngày 10-12-1956, Ban Kiểm tra Đảng tỉnh Quảng Bình chính thức được công nhận là một ban Đảng của tỉnh. Bước đầu mới thành lập, Ban Kiểm tra cấp tỉnh chỉ có 3 đồng chí và một số cán bộ giúp việc, đến Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ IV (1961) thành lập Ban Kiểm tra cấp huyện, thị.

Từ sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng (1982-1986), Ủy ban kiểm tra (UBKT) được tổ chức từ Trung ương đến đảng bộ cơ sở. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp và thường xuyên của các cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo và hướng dẫn của UBKT Trung ương, hệ thống UBKT và cơ quan UBKT các cấp trong tỉnh được xây dựng và phát triển ngày càng vững mạnh, đến nay toàn tỉnh có trên 1.350 cán bộ làm công tác kiểm tra, trong đó có trên 100 cán bộ kiểm tra chuyên trách.

Qua các thời kỳ cách mạng, kể cả những thời điểm gay go, ác liệt nhất, đội ngũ các thế hệ cán bộ kiểm tra tỉnh ta luôn tuyệt đối trung thành và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, giữ gìn sự đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, rèn luyện về nhiều mặt, khắc phục khó khăn, thử thách, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao, xây đắp nên truyền thống vẻ vang của ngành Kiểm tra Đảng: "Tuyệt đối trung thành với Đảng, tận tụy với nhiệm vụ, trung thực, liêm khiết, đoàn kết, kỷ luật", góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ tỉnh trong từng nhiệm kỳ đại hội.

Trong quá trình công tác đội ngũ làm công tác kiểm tra Đảng luôn thể hiện tư tưởng “Chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả”, với phương châm xử lý “công minh, chính xác, kịp thời”, góp phần tích cực vào việc giữ gìn kỷ luật của Đảng, làm trong sạch đội ngũ đảng viên, tăng cường sức chiến đấu của Đảng, nâng cao nhận thức trách nhiệm của tổ chức đảng và đảng viên về công tác kiểm tra của Đảng nói riêng và công tác xây dựng Đảng nói chung.

Đồng chí Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Đinh Công Hải phát biểu tại kỳ họp thứ XVI.

Từ sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, UBKT ba cấp đã chủ động tham mưu, giúp cấp ủy xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát; tổ chức và chủ trì thực hiện công tác kiểm tra, giám sát theo Điều 30, Điều lệ Đảng; cơ bản đã khắc phục tình trạng "khoán trắng" cho UBKT thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; đồng thời, giúp cho hoạt động của UBKT đạt hiệu quả hơn, vai trò lãnh đạo của cấp ủy đối với công tác kiểm tra, giám sát được rõ nét hơn. Với phương châm "Kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm", "giám sát mở rộng", năm 2017, cấp ủy các cấp đã tiến hành kiểm tra 444 tổ chức đảng và hơn 600 đảng viên; giám sát 231 tổ chức đảng và 492 đảng viên. Nội dung kiểm tra, giám sát tập trung vào việc chấp hành chỉ thị, nghị quyết của đảng; chủ trương, chính sách của Nhà nước; về phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; về thực hiện quy chế làm việc, chấp hành các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng; lãnh đạo triển khai thực hiện các nghị quyết, chương trình hành động của cấp ủy về kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng, xây dựng hệ thống chính trị của địa phương; về thực hiện những việc cần làm ngay gắn với tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện những điều cán bộ, công chức, đảng viên không được làm, về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp.

UBKT ba cấp đã tích cực, chủ động thực hiện khá toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều 32, Điều lệ Đảng; chủ động khảo sát, nắm tình hình, xác định dấu hiệu vi phạm của đảng viên, tổ chức đảng để tiến hành kiểm tra kịp thời; đã kiểm tra 17 tổ chức đảng và 58 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm; kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đối với 237 tổ chức đảng; kiểm tra tài chính đảng 20 tổ chức đảng; giám sát 193 tổ chức đảng và 301 đảng viên; tập trung giải quyết tố cáo, khiếu nại kịp thời nhất là các vụ việc nổi cộm, phức tạp, dư luận, cán bộ, đảng viên quan tâm.

Công tác giám sát, nhất là giám sát chuyên đề đã có chuyển biến tích cực và đi dần vào nền nếp; chú trọng giám sát người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao và những điều đảng viên không được làm, việc kê khai tài sản, thu nhập; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các thông báo, kết luận, quyết định của cấp ủy, UBKT cấp mình sau kiểm tra.

Ghi nhận thành tích đóng góp của ngành Kiểm tra Đảng tỉnh Quảng Bình trong công tác xây dựng Đảng, trong những năm qua, UBKT Tỉnh uỷ liên tục được Chủ tịch nước, Chính phủ, UBKT Trung ương, Tỉnh ủy  tặng cờ, bằng khen.

Năm 2007, UBKT Trung ương tặng bằng khen, Thủ tướng Chính phủ tặng cờ “Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua”; năm 2008, được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì, UBKT Trung ương tặng cờ "Đơn vị tiêu biểu xuất sắc"; nhiệm kỳ 2005- 2010, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBKT Trung ương tặng bằng khen; năm 2011, năm 2012, UBKT Trung ương tặng bằng khen; năm 2013, UBKT Trung ương tặng cờ "Đơn vị tiêu biểu xuất sắc"; năm 2014, năm 2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tặng bằng khen "Đơn vị xuất sắc"; năm 2015, Thủ tướng Chính phủ tặng cờ "thi đua xuất sắc"; nhiệm kỳ 2010-2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBKT Trung ương tặng bằng khen.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, UBKT các cấp trong thời gian qua vẫn còn một số khuyết điểm, hạn chế, như: Một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, có nơi còn giao cho UBKT thực hiện. Nội dung kiểm tra, giám sát của một số cấp ủy chưa toàn diện, chưa sát với thực tiễn của địa phương, đơn vị, chất lượng, hiệu quả còn hạn chế.

Một số UBKT chưa tích cực, chủ động tham mưu, giúp cấp ủy thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo Điều 30, Điều lệ Đảng và thực hiện nhiệm vụ cấp ủy giao. Việc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm là kiểm tra đảng viên và tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm chưa nhiều, chất lượng chưa cao.

Một số cuộc kiểm tra, giám sát, giải quyết tố cáo chưa thực hiện đúng quy trình, chất lượng, hiệu quả còn hạn chế. Việc theo dõi, đôn đốc và kiểm tra, giám sát thực hiện thông báo kết luận, quyết định kiểm tra của cấp trên và cấp mình chưa thường xuyên, do đó một số thông báo kết luận của cấp uỷ, UBKT thực hiện không nghiêm túc. Phương pháp công tác, năng lực, kinh nghiệm của của một số cán bộ kiểm tra còn bất cập, chưa thực sự đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ được giao.

Để thực hiện có hiệu quả, chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, phát huy truyền thống vẻ vang của ngành, trong thời gian tới, cấp ủy, UBKT các cấp trong tỉnh cần tập trung tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

Một là, cấp ủy các cấp cần nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò của công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng; tăng cường các biện pháp truyên truyền, giáo dục, nhằm tạo sự chuyển biến căn bản trong nhận thức và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Hai là, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, cấp ủy các cấp cần rà soát những vụ việc còn tồn đọng để chỉ đạo thẩm tra, xác minh, kết luận; bám sát tình hình thực tiễn để xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát hằng năm phải sát phù hợp với tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, đơn vị; chú trọng vào những vấn đề nhạy cảm, những vấn đề bức xúc mà dư luận quan tâm và những nơi có vấn đề nổi lên; cụ thể hóa nghị quyết đại hội Đảng các cấp vào cuộc sống gắn với tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, khóa XII về xây dựng Đảng và Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Ba là, UBKT ba cấp cần tăng cường tính chủ động trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ; tập trung giải quyết những vấn đề nổi cộm, bức xúc mà cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm; tăng cường công tác giám sát thường xuyên, chủ động nắm chắc tình hình, phát hiện dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên để tiến hành kiểm tra; kịp thời xem xét, giải quyết triệt để, không để tồn đọng đơn, thư tố cáo; giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng kịp thời, đúng quy định; xem xét, thi hành kỷ luật đảng viên, tổ chức Đảng có khuyết điểm, vi phạm đúng phương hướng, phương châm, nguyên tắc, thủ tục.

Bốn là, tăng cường xiết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, thực hiện nghiêm túc Quy định về trách nhiệm và xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.

Năm là, kịp thời biểu dương các tổ chức, cá nhân thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát; đồng thời, cần đấu tranh, phê phán những nhận thức không đúng, những biểu hiện của "bệnh hình thức", ngại va chạm, thiếu tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình, hoặc tư tưởng "gió chiều nào che chiều ấy"..., tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, xác định các nội dung, biện pháp lãnh đạo, nhằm bảo đảm cho công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện có hiệu quả thiết thực.

Sáu là, tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng theo Thông báo số 226-TB/TW ngày 3-3-2009 của Ban Bí thư; tuyên truyền, giải thích, định hướng dư luận một cách cụ thể, thiết thực để ổn định tình hình, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân về các dự án đã có chủ trương đầu tư của tỉnh; các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, của tỉnh hỗ trợ nhân dân ổn định đời sống, khôi phục sản xuất do hậu quả sự cố môi trường biển gây ra.

69 năm qua, ngành Kiểm tra Đảng nói chung, ngành Kiểm tra Đảng tỉnh Quảng Bình nói riêng ngày càng được kiện toàn và từng bước phát triển toàn diện, đã khắc phục, ngăn chặn tình trạng tiêu cực trong nội bộ Đảng, bộ máy Nhà nước, bảo vệ quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nâng cao sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, giữ gìn kỷ luật, kỷ cương của Đảng; ngăn ngừa, hạn chế sự suy thoái về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống và các biểu hiện tiêu cực khác của đội ngũ cán bộ, đảng viên, góp phần to lớn vào những thắng lợi vẻ vang của sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc, đặc biệt là những thành tựu của Đảng ta qua hơn 30 năm đổi mới.

Tiếp nối những thành công, vượt qua khó khăn, thử thách, đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra của Đảng bộ tỉnh Quảng Bình phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, xứng đáng với sự tin cậy của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền và nhân dân trong tỉnh.

Đinh Công Hải, Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy