(QBĐT) - Công đoàn cơ sở là tổ chức có vị trí, vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của người lao động. Tuy nhiên, hiện nay việc vận động thành lập công đoàn cơ sở tại các doanh nghiệp ngoài nhà nước vẫn đang gặp không ít khó khăn và thách thức.

Hiện nay, doanh nghiệp ngoài nhà nước đang phát triển nhanh cả về số lượng lẫn chất lượng. Với sự phát triển này, doanh nghiệp ngoài nhà nước đang thu hút đông đảo nguồn nhân lực vào sản xuất, kinh doanh, tạo thêm nhiều việc làm và tăng thu ngân sách cho tỉnh.

Tuy nhiên, hiện vẫn có nhiều doanh nghiệp ngoài nhà nước chưa có tổ chức công đoàn. Nếu xảy ra sự cố, nhiều lao động không thể dựa vào tổ chức nào tại cơ sở để có thể yêu cầu bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình. Đây là thiệt thòi lớn cho những lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp ngoài nhà nước chưa có tổ chức công đoàn.

Hơn lúc nào hết, việc phát triển công đoàn ở các doanh nghiệp một trong nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. Phát triển công đoàn ở các doanh nghiệp này không chỉ giúp người lao động được bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình mà còn giúp phong trào sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp được đẩy mạnh, từ đó mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp và người lao động.

Mặc dù việc thành lập công đoàn tại các doanh nghiệp đem lại nhiều lợi ích thiết thực, tuy nhiên vẫn có không ít doanh nghiệp vẫn không mấy mặn mà. Ông Phạm Đức Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Lao động huyện Bố Trạch cho biết: Hằng năm số lượng các doanh nghiệp ngoài nhà nước đăng ký thành lập tổ chức công đoàn rất ít. Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa, có trên 10 lao động dù thành lập và đi vào hoạt động đã nhiều năm nhưng khi được vận động thành lập tổ chức công đoàn thì lại né tránh.

Theo thống kê của Liên đoàn Lao động huyện Bố Trạch, năm 2013, Liên đoàn Lao động huyện chỉ thành lập được 1 công đoàn cơ sở ngoài nhà nước, năm 2014 không thành lập được tổ chức công đoàn nào, năm 2015 thành lập mới 2 tổ chức công đoàn cơ sở. 9 tháng năm 2016 đã thành lập mới 4 công đoàn cơ sở. Có thể thấy với số lượng thành lập hằng năm như trên là còn quá ít ỏi.

Nguyên nhân, theo ông Phạm Đức Thịnh là do các doanh nghiệp ngoài nhà nước còn ngại việc đóng kinh phí công đoàn; không ít doanh nghiệp có quy mô nhỏ, hoạt động phân tán, mang tính chất gia đình; nhận thức của những chủ doanh nghiệp sử dụng lao động và người lao động về công đoàn còn hạn chế; việc tiếp cận với những người lao động gặp không ít khó khăn làm cho công tác vận động và thành lập công đoàn cơ sở thời gian qua còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế. 

Không chỉ riêng tại huyện Bố Trạch, hiện nay, tại các địa phương trong toàn tỉnh, công tác vận động để thành lập các tổ chức công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước cũng gặp rất nhiều khó khăn. Ông Trương Thanh Bình, Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Đồng Hới cho biết: Để các doanh nghiệp ngoài nhà nước tự nguyện thành lập tổ chức công đoàn là rất khó, đa số đều phải tổ chức kêu gọi, vận động và thuyết phục nhiều lần.

Trong 9 tháng đầu năm 2016, Liên đoàn Lao động thành phố Đồng Hới đã tuyên truyền và vận động được 8 doanh nghiệp ngoài nhà nước thành lập công đoàn cơ sở. Mặc dù so với điều kiện địa phương thì đây là con số còn khiêm tốn nhưng so với các địa phương khác, Đồng Hới là đơn vị có số lượng thành lập tương đối cao.

Để việc thành lập công đoàn cơ sở ở các doanh nghiệp ngoài nhà nước có hiệu quả và đạt kết quả cao, ông Phạm Đức Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Lao động huyện Bố Trạch cho biết, thời gian tới Liên đoàn Bố Trạch sẽ tích cực phối hợp với lao động các cơ quan chức năng vận động các doanh nghiệp thành lập các tổ chức công đoàn.

Ông Trương Thanh Bình, Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Đồng Hới cũng cho hay Liên đoàn Lao động thành phố tiếp tục nắm bắt tình hình sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp để có hình thức tuyên truyền, vận động phù hợp; chủ động gặp gỡ với các chủ doanh nghiệp tuyên truyền các vấn đề về xây dựng nội quy, công tác bảo hộ lao động, ký kết hợp đồng lao động đúng luật, qua đó để các chủ doanh nghiệp sử dụng lao động hiểu về vai trò của tổ chức công đoàn.

Bên cạnh đó, kiến nghị các cấp chính quyền liên quan tăng cường kiểm tra, thanh tra việc thực hiện pháp luật lao động, đồng thời có biện pháp xử lý để các doanh nghiệp thực hiện đầy đủ các chính sách liên quan đến người lao động.

P.V